Nükseden üriner sistem enfeksiyonların sebebi olan vezikoüreteral reflü hastalığı (böbrek reflüsü) ileride çocuğunuzda böbrek yetmezliği gelişmesine ve dializ hastası olmasına neden olabilir.
Çocuklarında sık nüks eden enfeksiyonların sebebi vezikoüreteral reflü (VUR) olabilir. Bu hastalıkta mesanedeki idrar, idrar yapma esnasında böbreklere geri kaçar. Hastalık tek taraflı ya da çift taraflı olabilir. Bu hastalıktaki sebep böbrekten sonraki idrar yolunun idrar torbasına açıldığı yerin yapısal yahut işlevsel olarak bozuk olmasına bağlıdır. Bir başka sebep ise idrar torbası içindeki basıncın çok yüksek olmasıdır. Mesane içindeki basınç artışı idrar torbasından sonraki yolda idrarın akmasına mahzur olacak bir hastalığın bulunması yahut mesanenin kasılıp gevşemesinde sorun yaratan bir işlevsel bozukluğun olmasından kaynaklanır.
Tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonu olan çocuklar vezükoüreteral reflü nedeniyle değerlendirilmelidir. Bu kıymetlendirme voiding sistografi dediğimiz radyolojik görüntüleme sistemi ile yapılır. Bu tetkiki radyoloji uzmanı ve üroloji uzmanı bir arada yapar. VUR tüm çocukların %1-2’sinde görülür. Tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonu olan çocukların ise %30-50’sinde VUR görülmektedir. VUR görülen çocukların %30’unun böbreklerinde ise renal skar (nedbe dokusu) meydana gelir. Nedbe dokusu gelişmesi böbreklerdeki idrar yapan dokuların ölmesi ve böbrek yetmezliği gelişmesi manasına gelir.
İdrar yapma esnasında böbreğe geri kaçan idrarın hem böbrek içerisinden yapmış olduğu yüksek basınç hem de mesaneden geri gelen idrarın kirli olması nedeniyle böbrekte doku kaybı olur. Böbrek dokusundaki hasarın derecesini belirlemek için yapılan tetkik DMSA böbrek sintigrafisidir.
Hastalığın derecesi voiding sistografide mesaneden kaçan idrarın çıktığı düzey ve böbrekte yaptığı bozukluğun derecesine nazaran 1 (en hafif) den 5 (en ağır) e kadar sınıflandırılır.
Hastalığın kalıtsal geçiş özelliği olduğundan hastanın kardeşlerinin de reflü tarafından araştırılması gerekir. Reflüsü olan ve tedavi edilmeyen çocukların %10-20’sinde böbrek yetmezliği gelişir.
Tedavideki temel hedef böbrek dokusunun korunmasıdır. Cerrahi tedavide derecesi ileri olmayan hastalarda birinci tedavi seçeneği endoskopik tedavidir. Bunun yanında laparoskopik, robotik ve açık cerrahi de öteki tedavi alternatifleri ortasındadır.
Çocuklarda böbrek nakli gerektiren böbrek yetmezliğinin en sık görülen sebebi VUR dur. Bu yüzden sık sık ateşli idrar yolu enfeksiyonu geçiren, ailesinde reflü hastalığı olan yahut idrar yapma problemleri olan çocuklarda vezikoüreteral reflü hastalığı olup olmadığı araştırılmalıdır. Erken teşhis ve tedavi bu çocuklarda böbrek yetmezliği gelişmesi ihtimalini ortadan kaldırır.
