Böbrek taşları idrarda çözülemeyen ve atılamayan kristallerin bir ortaya gelmesi sonucu ortaya çıkar. Sağlıklı şahıslarda idrarda kristal ve taş oluşumunu önleyici birtakım kimyasal unsurlar vardır fakat birtakım insanlarda bu engelleyici düzenek tam olarak çalışamayabilir ve tekrar edici idrar yolları taşları görülür.
Taşların ölçüleri değişkenlik gösterebilirken, böbrekten mesaneye hakikat ilerleme eğilimindedirler. Taşın idrar akışını tıkaması ve hareket etmesi durumunda ağrı kanama ve enfeksiyon gelişebilir.
İdrar yolu taşları hiçbir bulgu vermeden gelişebileceği üzere bazen önemli bulgularda vermektedir.
Böbrek Taşı Belirtileri;
• En sık görülen yakınma ağrıdır; bu ağrı bazen çok şiddetli olabileceği üzere bazen rahatsızlık vermeyen ağrılar biçiminde de olabilir. Karakteristik ağrı, kolik diye isimlendirilen ve böğür bölgesinden başlayıp öne hakikat ilerleyen, kasık ve testislere de yayılabilen ağrılardır. Ağrı taşın hareket etmesine yahut üriner sistemin tıkanmasına bağlı olarak gelişir.
• İdrarda kanama; Bazen gözle görülebilecek kadar olurken bazen de yalnızca mikroskobik incelemede görülür.
• Bulantı ve kusma; Taşın yaptığı ağrıya bağlı gelişen mide-bağırsak sistemindeki hareket azalmasına bağlı olarak gelişir.
• İdrar yapmada zorluk görülebilir.
Günümüzde üriner sistemi tehdit eden taştan kurtulmayı sağlamak ve hastanın en kısa vakitte günlük hayata dönmesini sağlamak ismine minimal invaziv tekniklerin gelişmesi sonucu klasik açık cerrahi, en az başvurulan ve en az tercih edilen metot olarak kalmıştır. Perkütan nefrolitotomi ve Üreterolitotripsi, minimal invaziv teknikler ortasında yer alan teşebbüslerdir.
-Perkütan nefrolitotomi (PCNL)
Endoskopik böbrek taşı ameliyatında sırt bölgesinde böbrek hizasına 0,5 – 1 cm boyutunda bir kesi yapılır. Röntgen denetimi altında böbreğe iki ucu açık ince bir tüp yerleştirilir. Bu tüpten yerleştirilen optik aygıt yardımıyla taş görüntü sistemi ile monitörde görülür ve özel aletler yardımıyla çıkartılır. Perkütan ameliyatının en kıymetli üstünlüğü beden dokularının olağan yapısının korunmasıdır. Bunun sonucunda düzgünleşme süreci süratli olup, hastalar ameliyat sonrası devri açık ameliyata nazaran çok daha rahat geçirmektedir. Ekseriyetle 2 – 3 günde taburcu edilerek günlük aktivitelerine süratle kavuşurlar.
-Üreterolitotripsi nasıl uygulanır?
Üreter tasları üreterorenoskopi (URS) ile müdahale edilerek temizlenebilir. URS’ de rastgele bir kesi yapılmaz. İdrar yolundan özel bir endoskopik alet gönderilerek taş üreterde görüntülenir ve temizlenir. Hastaların birden fazla birebir gün meskenlerine dönüp bir gün sonrada olağan hayatlarına dönebilirler.