İlaç alerjileri alerjik hastalıklar içinde en korkulan ve bazen mevtle sonuçlanabilen kümedir. Halk ortasında her türlü ilaca bağlı yan tesirler ilaç alerjisi sanılıp gerçek manada ilaç alerjileri bu tepkilerin lakin yüzde 5-10’unu oluşturur.
En sık antibiyotikler ve ağrı kesici ilaçlara karşı alerjik tepkiler görülmekle birlikte bitkisel ilaçlarda dâhil olmak üzere bütün ilaçlar alerjik tepkilere yol açabilir.
İlaç alerjileri genç-orta yaş kümesi ve bayanlarda daha sık görülür. Birtakım ilaç alerjileri için ailevi yatkınlık kelam hususudur. Bir kişinin alerjik altyapıya sahip olması ilaç alerjisine yatkın olduğu manasına gelmez. Ancak bu bireylerde alerjik tepkiler ortaya çıktığında daha şiddetli olmaktadır.
Normalde alerjik hastalıklarda bir duyarlanma mühleti mevcuttur. Bu müddet genel olarak 1 haftadan uzundur. Yani bir şahısta gerçek manada ilaç alerjisi oluşması için bu şahsın daha evvel bu ilaçla müsabakası gerekir. Her vakit geçmişte kullandığımız ilaçları hatırlayamayabilir ya da benzeri kimyasal yapıya sahip farklı ilaçları kullanmış olabiliriz.
Gıdalar üzere (hayvanlara uygulanan antibiyotikler) farklı yollarla da bilmeden ilaçlara duyarlanmış olabiliriz. Bir kişi yıllar boyunca hiç bir problem yaşamadan kullandığı bir ilaca karşı şiddetli alerjik tepki yaşayabilir. İlaçların birden fazla için alerjik olduğunu gösteren emniyetli deri yahut kan testleri yoktur. Bunun bir sebebi ilaçlar alındıktan sonra insan bünyesinde çok farklı yapılara dönüşmesidir. Yani ilaçlar kutuda durduğu üzere durmamaktadır.
Biz alerji hekimlerini en çok hayrete düşüren mevzu birçok hastanın çok şiddetli alerjik tepkilerden sonra bile alerji yapan ilaçların isimlerini bilmemesidir. Birçok insan basitçe yapılan bir deri testi sonrası hangi ilaca alerjik olduklarının belirleneceğini zannetmektedir.
Bu hastalara size kamyon çarpmış plakasını almamışsınız şimdide kamyonu bulmamı istiyorsunuz diye takılmakta haklı değil miyiz? Kimi hastaların farklı firmalara ilişkin birebir ilacı yahut benzeri kimyasal yapıya sahip ilaçları tekraren kullandığı ve her seferinde tepki yaşadığı için kendini tüm ilaçlara alerjik zannettiğini sıklıkla görmekteyiz. Tekrar kimi hastalarında ağır ilaç alerjisi korkusuna sahip olduğunu ve birçok ilacı kullandıktan sonra alerjiyi taklit eden şikâyetlerin oluştuğunu (nefes alma zahmeti, boğazda batma hissi, yaygın beden kaşıntısı v.s) görmekteyiz.
Bu hastalara ilaç içermeyen plasebo denilen eserler verildikten sonrada misal yakınmalarının olması genel özellikleridir. Çok ilaca tolerans gösterememe alerjiyi taklit eden bir durum olup bu durum tüm alerjik hastalıklarda olduğu üzere bayanlarda daha sık rastlanan bir durumdur (acaba bayanlar daha hassas yahut daha mı fazla şikâyetçi?).
Çoklu ilaç alerjisi ender görülen bir durumdur. Bilhassa çok sayıda ilaç kullanan yaşlı hastalarda ilaç alerjisi tanısı içinden çıkılmaz bir hal alabilmektedir.
Sonuç olarak ilaç alerjilerinde hastaların şuurlu olması ve alerjik tepkileri ve tepkiye yol açan ilaçları hekimine âlâ tanım edebilmesi en değerli noktadır. İlaç alerjilerinin enderde olsa ölümcül sonuçları olabileceği, bilhassa enjeksiyon yoluyla kullanılan ilaçlarda oluşan tepkilerin çok şiddetli olabileceği akıldan çıkmamalıdır.
Özellikle şiddetli tepkiler ilacın dozundan bağımsızdır. Her hangi bir ilaç kullandıktan kısa müddet sonra yaygın beden kızarıklığı, nefes darlığı, çarpıntı, göz kararması üzere bir duruma yol açarsa mutlaka bu ilacı hekiminize istişareden ikinci kere kullanmayın.
Yoksa size çarpan aracın plakasını alabilecek kadar şanslı olamayabilirsiniz. Alerji kliniklerinde alternatif inançlı ilaçlar çok düşük dozlardan başlanarak hastalara verilebilmektedir. Bu süreç fakat çok donanımlı hastanelerde olmalıdır. Bir sonraki sayıda farklı bir bahiste görüşmek ümidiyle alerjisiz sağlıklı günler dilerim.
