Bel ağrısı yaygın bir halk sıhhati meseledir. Çabucak çabucak her birey ömrünün bir devrinde bel ağrısı çeker. Bu ağrılar çok şiddetli olabilir ve birçok tedaviye cevap vermeyebilir. Lakin, bel ağrısı, birçok hastada kolay yaklaşımlarla tedavi edilebilir. Bu yaklaşımlar başarılı olamadığı vakit da tesirli tedavi usulleri vardır.
Ağrı, künt, batıcı yahut çakıcı şekilde olabilir. Ağrı hareketi kısıtlayabilir, hatta hastanın bazen dik durabilmesi bile imkansızdır. Akut bel ağrısı ekseriyetle spor yahut ağır kaldırma sonrası ansızın gelişir. Üç aydan fazla süren ağrı, kronik olarak kabul edilir. Ağrınızın 72 saat içinde daha yeterli değil ise, bir doktora danışmalısınız.
Düşme ya da yaralanma sonrasında şiddetli bel ağrısı bir tabip tarafından denetim edilmelidir. Öteki dikkat edilmesi gereken bulgular; öksürürken yahut idrar yaparken, bağırsak yahut mesane denetiminin kaybı, bacak güçsüzlüğü , ateş ve ağrı sayılabilir. Şayet bel ağrısı ile birlikte bu belirtilerden rastgele birine sahipseniz, hekiminize başvurun.
Bel Ağrısı Neden Olur?
Çok ağır antrenman ve ağır kaldırma sonucu bel ağrısı çoklukla kasların zorlanması nedeniyle olur. Ancak bazen bel ağrısı fıtıklaşmış yahut yırtılmış bir diskle ilgili olabilir . Siyatik sonun kaynaklandığı hudutlar üzerine bu disk bası yaparak, kalçadan bacaklara gerçek yayılan ağrıya neden olabilir. Bu siyatik ağrısı da denir.
Şayet mesleğiniz kaldırma, çekme, ya da omurganızı çok kullanmanızı gerektiriyorsa, bu da bel ağrısına katkıda bulunabilir . Lakin, tüm gün masa başında oturanlarda ve kambur postürde olanlarda da bel ağrısına rastlanabilir.
Çok antrenman de kaslarda çok gerilmeye neden olarak belağrısı yapabilir. Şayet hafta boyunca hareketsiz kalıp, hafta sonları antrenmana yükleniyorsanız yeniden bel ağrıları tetiklenebilir.
Annelerimiz “Dik dur, evladım” dediklerinde çok haklıydı. Belimiz yükümüzü en güzel dik durduğumuzda dayanaklar. Bunun manası; oturduğumuzda belde takviye (yastık olabilir), omuzlar artta ve ayaklar altında alçak bir dayanak bulunmalı; ayakta dururken de tartımızı her iki ayağa eşit dağıtmalıyız.
Omurgaları birleştiren omurlar birbirlerine jel kıvamındaki disklerle bağlıdırlar. Bu diskler yaşlanma ve küçük travmalarla zayıflayabilirler. Zayıflamış bir disk yırtılarak ya da fıtıklaşarak hudut köklerine bası yapabilir. Bu bel fıtığı olarak bilinir ve önemli ağrılara yol açabilir.
Bazı kronik rahatsızlıklar da bel ağrısına yol açabilir:
- Spinal stenoz (Dar kanal): omuriliği çevreleyen alan daraldığında sonlar bası altında kalabilir.
- Spondilit: omurgadaki eklemlerin önemli iltihap ya da kireçlenmesine bağlı ortaya çıkan bel ağrısı, sertlik ve tutukluk
- Fibromiyalji: beli de tutan yaygın kas ağrıları
Çoğu insan bel ağrısı ile birinci kere 30lu yaşlarında tanışır. Yaş ilerledikçe bu ağrıların sıklığı ve şiddeti artar. Bel ağrısının başka nedenleri:
- Aşırı kilo
- Aktif olmayan hayat şekli
- Ağır yük kaldırmayı gereken işler
Bel ağrısının nedenine yönelik teşhis nasıl konur?
Bel ağrınıza hekiminiz yanlışsız teşhis koyabilmek için size ağrınızın karakteri, müddeti, sıklığı, artıran ve azaltan durumlar, birlikte olan yakınmalarınız ve öteki hastalıklarınızın olup olmadığını soracaktır. Bunlarla bağıntılı olarak sizden kimi kan ve görüntüleme tetkikleri isteyecektir. İstenebilecek görüntüleme yolları:
- Direkt röntgen grafileri
- Tomografi (CT)
- Magnetik rezonans görüntüleme (MR)
Bel ağrısını hafifletmek için neler yapılabilir?
Kas zorlanması nedeniyle olan bel ağrısı ekseriyetle tabiatıyla güzelleşir. Lakin kendinizi daha rahatlatmak için kimi tedbirler alabilirsiniz. İstirahat, termofor yahut ılık banyo ile ağrınız hafifleyebilir.
Yatak istirahati ???
Beliniz ağrıdığı vakit yataktan çıkmak istemeyebilirsiniz. Lakin şayet neden kas zorlanması ise olağan aktivitelerinize bir an evvel dönmenizi istiyoruz. Zira 2-3 günden fazla yatak istirahati kas gücü ve esnekliğini azaltarak ağrıyı artırabilmektedir.
Yoga
Şayet bel ağrısı 3 ay boyunca ilerlememesine karşın geçmezse yoganın yararı olabilir. Yoga germe halinde bir antrenman olduğundan kasların koordine çalışmasına katkı sağlayacaktır. Bunun dışında genel germe antrenmanları de yararlı olabilir. Lakin dikkat etmeniz gereken yoga öğretmeninizin deneyimli ve sizin rahatsızlığınıza yönelik hareketler yaptırmasıdır.
Bel çekme ve manipülasyon
Bilinçsiz ellerde yapılan çekme bel ağrınızı daha makûs duruma getirebileceği üzere geri dönüşü olmayacak hudut zedelenmelerine de yol açabilir. Ağrı ve cerrahi kliniklerine gelen hastaların azımsanmayacak bir kısmı bu türlü eğitimsiz şahıslarca yapılan süreçler sonrası başvuran hastalardır.
Masaj
Masaj kronik bel ağrısını bilhassa germe antrenmanları ile kombine edildiğinde hafifletebilir.
Akupunktur
Akupunkturun bel ağrısı tedavisindeki yeri tartışmalıdır. Bir çalışmada akupunktur uygulanan ve beline kürdan batırılan hastalardaki aktiflik benzeri bulunmuştur. Yalnızca kas spazmına bağlı ağrısı olanlarda gevşeme için kuru iğne tedavisi uygulanabilir. Lakin bu tıp hastalar zaten de iyileşebilmektedirler. Akupunktur ve gibisi sistemler, bel fıtığını, dar spinal kanalı tedavi edemez.
Enjeksiyonlar ve minimal invaziv girişimler
Şayet kolay tedavilerle ağrınız geçmiyorsa enjeksiyon ve minimal invaziv süreçler uygulanabilir. Bu süreçler erken periyotta ağrınızı hafifletebileceği üzere uzun devirde tedavinizi sağlayabilir. Ameliyata ihtiyaç olmadan ağrınızı tedavi edebilecek süreçleri sitemizin “Tedavi Yöntemleri” kısmından detaylı olarak öğrenebilirsiniz.
Ameliyat
Şayet ağrınız öbür tedavi formüllerine rağmen uzun müddettir devam ediyorsa bir cerrahi adayı olabilirsiniz. Nedene yönelik olarak cerrah, fıtığınızı çıkarabilir, dar kanalı genişletebilir ya da metal enstrümanlarla omurganızı stabilize edebilir.
Fizik Tedavi
Ağrınız aktivitenizi uzun müddettir kısıtladıysa, bir rehabilitasyon programı kaslarınızın güçlenmesine ve gündelik yaşantınıza dönmenize katkıda bulunabilir. Bir fizik tedavi uzmanı germe ve güçlendirme antrenmanları uygulatarak, belinize ziyan vermeden sıhhatinize katkı sunabilir.
Belinizi güçlendirmek
Bel kaslarınızı güçlendirmek için temel olarak uygulayabileceğiniz 2 antrenman vardır. Bunlar fleksiyon ve ekstansiyon egzersizleridir. Fleksiyon antrenmanında dizlerinizin üzerinde öne yanlışsız eğilerek bel ve kalçalarınızın gerilmesi sağlanır. Ekstansiyon idmanında ise geriye gerçek eğilerek omurganızı destekleyen kasları geliştirirsiniz. Bir örneği yüzüstü durumda yatarken bacaklarınızı kaldırmaktır. Ağrınızın nedenine bağlı olarak birtakım hareketleri yapmanız sakıncalı olabilir. Bunu hekiminize sormalısınız.
Bel ağrısından korunmak
Bel ağrısının yaş ile oluşmamasını sağlayacak kesin bir prosedür bilinmemektedir. Lakin kimi dikkate alınması gereken tedbirler vardır. Bunlar:
- Sağlıklı bir kiloda kalın
- Düzenli idman yapın
- Bacaklarınızla doğrulun, belinizle değil
- Çalışma durumunuzun düzgün olmasını sağlayın
