Azospermi meni içerisinde hiç sperm bulunmamasıdır. Tüm toplumdaki erkeklerin %1’inde görülür. Erkek kısırlık nedenlerinin yaklaşık %10-15’sini oluşturur. Kısırlık şikâyeti ile başvuran çiftlerin %5’inde erkekte azospermi bulunur.
Azospermi aspermi ile karıştırılmamalıdır. Aspermide meni hiç yoktur. Sperm olağan olarak çıplak gözle görülemez. Fakat mikroskobik incelemede görülebilir. Azospermi de ise meni olağan olarak gelir ancak içerisinde çıplak gözle görülemeyen sperm yoktur.
Azosperminin 3 tipi vardır.
-Pretestikülar azospermi
Azospermilerin %2’sini oluşturur. Beyindeki ceviz büyüklüğündeki salgı bezindeki (hipofiz) sorunlar nedeni ile testiste (erkek yumurtalık) sperm üretimi olmaz. Doğuştan yahut sonradan edinilen sorunlar nedeni le gelişebilir. Dışarıdan testosteron içeren ilaçlar alınması, hiperprolaktinemi, hipopituarism, Kallmann sendromu, Prader-Willi sendromu üzere durumlarda görülür. Kanda FSH düşüktür. Sperm üretimi yoktur.
-Testikülar azospermi (Tıkayıcı olmayan azospermi)
Bu tip azospermide sorun yumurtalıklardadır. Yumurtalıklar hiç olmayabilir, olağandan küçük olabilir yahut olağan boyutta olabilir. En sık görülen azospermi tipidir. Azospermilerin %49-93’ü bu tiptir. Kan FSH düzeyi artmıştır. Sperm üretimi yoktur.
Nedenleri
- Doğuştan kromozomal bozukluklar
- Klinefelter sendromu (Tıkayıcı olmayanların %15-%30’unda görülür)
- Y-mikrodelesyonu (Tıkayıcı olmayanların %10-%20’sinde görülür). 3 tipi vardır. A, B ve C tipi. B tipi en makûs olanıdır ve sperm bulma talihi yok denecek kadar azdır. C tipi en uygun olanıdır.
- İnmemiş yumurtalık
- Sertoli cell-only sendromu
- Erişkin yaşta yumurtalık iltihabı geçirmek
- Travmaya maruz kalma
- Radyoterapiye maruz kalma
- Kemoterapiye maruz kalma
- Yumurtalığın torsiyone olması
-Posttestikülar azospermi (Tıkayıcı tipte azospermi)
Bu tipte sperm üretimi olmasına karşın meniye geçememektedir. Azospermilerin %7-%53’ünü oluşturur.
Nedenleri
- Vas deferansın doğuştan olmaması (Kistik fibrosis hastalığı ile birliktedir)
- Enfeksiyonlara bağlı tıkanma
- Geriye gerçek ejekülasyon yahut ejekülasyonun hiç olmaması