Alt idrar yolları şikayetleri idrarın depolanırken, işeme sırasında ve sonrasında olmak üzere üç ana başlıkta tanımlanır. Depolama rahatsızlıklarının en çok bilineni aşırı aktif mesane (AAM) ve idrar kaçırmadır. Aşırı aktif mesane rahatsızlığında hastanın esas şikayeti sıkışmadır. Bu duruma idrar kaçırma, sık idrara gitme ve gece idrara kalkma yakınmaları eşlik edebilir.
Bizim yaptığımız alt idrar yolları yakınmalarının görülme sıklığının araştırıldığı çalışmamızda bu yakınmaların ülkemizde oldukça sık görüldüğü tespit edilmişdir. Sıkışma tipi idrar kaçırma %6.5,(erkeklerde %3,9, kadınlarda %8,2), öksürmekle veya karın içi basıncının arttığı durumlarda görülen stres tipi idrar kaçırma %14,1((erkeklerde %3,9, kadınlarda %21,2) bu iki durumun birlikte görüldüğü karışık tipte idrar kaçırma ise %5,6 (%0,8 erkeklerde, %9 kadınlarda), oranlarında olduğu görülmüştür.( Zumrutbas AE, Bozkurt AI, Tas E, Acar CI, Alkis O, Coban K, Cetinel B, Aybek Z. Prevalence of lower urinary tract symptoms, overactive bladder and urinary incontinence in western Turkey: Results of a population-based survey. Int J Urol.2014 Jun 15.). Üç tip idrar kaçırmanında ilk tedavi seçenekleri daha az yan etkisi olan ve yapılması daha kolay olan tedavi yöntemleridir. Sık idrara giden bir kişi için aldığı sıvı miktarının azaltılması veya idrarını uzun süreli tuttuğunda idrar kaçıran bir kişide ise zamanlı işeme dediğimiz belli saat aralıklarında çok sıkışmadan idrar yapmasını tavsiye ederek başarılı olunabilir. Gece idrar yapmak için uyanan (noktüri) bir kişide akşam saatlerinde veya yatmadan once aldığı su ve sulu gıdaları azaltması önerilir. Kahve içmenin sıklığı veya miktarının azaltılması şikayetlerinin düzelmesinde katkı sağlayabilir. Östrojen eksikliğinin saptanması durumunda bölgesel vajinal östrojen kullanımı faydalı olacaktır. Karın alt bölgemizdeki idrar torbası, rahim, rektum ve prostat gibi organlarımızı destekleyen ve idrar ve kaka kontrolünü sağlayan kasların egzersiz veya fizik tedavi yöntemleriyle güçlendirilmesi olumlu etki yapabilir.
Bu tür tedavi yöntemleri ile tedavide başarılı olunmayan durumlarda stress ve sıkışma ve karışık tipte idrar kaçırmada bir üst basamak tedaviye geçilir. Bu aşamada hastalaığın nedenini daha net anlamak ve doğru tedavi seçilmesinde ürodinami incelemesi faydalı olacaktır. Ürodinami alt idrar yollarının fonksiyonel açıdan incelenmesinde kullanılır. Bu testte idrar torbasına çok ince bir sonda ile sıvı verilirken aynı zamanda mesanenin ilk idrar hissinin ne zaman oluştuğu, mesane dolumu esnasında istenmeyen mesane kasılmalarının olup olmadığı, mesane hacminin yeterli olup olmadığı ve kasılma gücü incelenir. Bunun yanında idrar kaçırmanın stress veya sıkışma tiptemi olduğu rahatlıkla ayırd edilebilir. Bu yolla doğru tedavinin seçilmesinde çok değerli bilgiler elde edilir. İkinci önemli nokta nörolojik bir rahatsızlığın ve başka bir hastalığın eşlik edip etmediği veya organ sarkmasının (prolaps) olup olmadığıdır. Bu durumların varlığında tedavi çok farklı ve daha karmaşık olabilir.
