Günümüzde çok sık karşımıza çıkan alerjik hastalıklar her geçen gün artmaya devam etmektedir. Birtakım alerjik sorunlar bahar geldiğinde burun akıntısı ile yani hafif bir saman nezlesi üzere rastgele bir tedaviye gereksinim duymadan yahut çok az ilaç kullanılarak atlatılabilirken birtakım alerjiler ise hayatı tehdit eden alerjik şoka yol açabilir. Alerjileriniz, antihistaminik yahut dekonjestan içeren ilaçların kullanımıyla denetim edilebilir, lakin alerjiler ilerlediğinde günlük aktivitelerinizi etkileyebilir ve hayat kalitenizi azaltabilir. En değerlisi alerjiler hayatınızı tehdit edebilir.
Alerjik hastalığınıza yol açan alerjenleri denetim altına alarak hayatınızın da denetimini sağlamış olursunuz. Alerjik hastalıkların tanısı ve tedavisine yönelik bir tahlil bulmak için bir alerjistten yardım almanız gerekir.
ALERJİK HASTALIKLARI VE ASTIMI ALERJİ UZMANI (ALERJİST) MI TEDAVİ EDER?
Alerjistler astım ve öbür alerjik hastalıkların teşhis ve tedavisi konusunda eğitim almış hekimlerdir. Alerjistler astım ve öteki alerjik hastalıklara yol açan alerjenleri saptamak gayesiyle kullanılan testleri yapmak için özel eğitim almışlardır. Alerjik hastalıkların tedavi ve önlenmesi konusunda her türlü tıbbi bilgiyi alarak uzman olurlar.
Ülkemizde Alerjist olmak için, iç hastalıkları, çocuk hastalıkları, göğüs hastalıkları yahut dermatoloji anabilim kısmında eğitimin almak mecburidir, sonrasında alerji hastalıklar üst ihtisas imtihanını kazanarak 3 yıl müddetle ana branşının üzerinde yan kol olan alerji kısmında eğitimi almaları gereklidir. Sağlık Bakanlığı tarafından diplomaları onaylanan alerji uzmanları alerjik hastalıkların teşhis ve tedavisini yapabileceği konusunda her türlü bilgi ve deneyime sahip olduğundan emin olabilirsiniz.
ALERJİ NEDİR ?
Bağışıklık sistemimiz virüs ve bakterileri karşı bizi korumak için eksiksiz halde çalışır ama bazen alerjen olarak isimlendirdiğimiz dış ortamdaki hususlara karşı çok reaksiyon gösterir.
Alerji taşımış olduğu genetik yatkınlıkla birlikte etrafımızda bulunan alerjen olarak isimlendirilen olağanda zararsız olan husus ya da hususlara karşı bağışıklık sistemimizin çok derecede abartılı ve ziyanlı savunma reaksiyonu göstermesi olarak tanımlanabilir. Bağışıklık sisteminin göstermiş olduğu çok karşılık sonucunda birçok kimyasal eser oluşur ve kimyasal eserlerin çok olması ciltte kaşıntıdan alerjik şoka kadar değişebilecek istenmeyen reaksiyonların görülmesine yol açar.
ALERJİK TEPKİLERİN NEDENLERİ?
Alerjik tepkilerin oluşmasına yol açabilecek tetikleyenler “alerjenler” olarak isimlendirilen yüzlerce sıradan husus vardır. En yaygın olanlar ortasında bitki polenleri, küfler, mesken tozu (toz akarları), hamamböceği, evcil hayvanlar, endüstriyel kimyasallar, besinler, ilaçlar, tüyler ve böcek sokmaları sayılabilir.
ALERJİ VE ASTIM KİMLERDE GELİŞİR?
Astım ve alerjik hastalıklar yaş, cinsiyet, ırk yahut sosyoekonomik faktörlerden bağımsız olarak herkesi etkileyebilir. Astım ve besin alerjileri çocuklarda daha yaygın olduğu görülse de, her yaşta birinci defa ortaya çıkabilirler. Bazen alerji belirtileri çocuklukta başlar, uzun yıllar kaybolur ve yetişkin ömründe tekrar başlayabilir.
Kesin genetik faktörler şimdi anlaşılmamış olsa da, astım ve alerjik hastalıkların gelişmesinde kalıtsal bir eğilim vardır. Hassas bireylerde hormonlar, gerilim, duman, parfüm yahut öbür çevresel kimyasal hususlar de alerjinin ortaya çıkmasında rol oynayabilir.
ALERJİK HASTALIKLAR NELERDİR ?
Alerjik şikayetlerin ortaya çıkmasında rol oynayan alerji hücreleri bedenin her yerinde mevcuttur. Bu yüzden bedenin rastgele bir yerinde alerjik tepki meydana gelebilir, lakin çoklukla alerjenlerle daha sık temas halinde olan organlarda daha çok alerjik şikayetler görülür. En sık alerjik belirtiler burun, göz, akciğer, mide, sinüs, boğaz ve deride görülür. Bunun nedeni, bilhassa bağışıklık sistemi hücrelerinin, hava yolu, sindirim sistemi yahut deri üzere teğe bir alerjenlere temas ettiği yerde göstermiş olduğu reaksiyona bağlıdır.
Başlıca alerjik hastalıklar : Astım, Alerjik Rinit ( Saman Nezlesi), Alerjik Konjuktivit, Egzema (Atopik Dermatit), Ürtiker (Kurdeşen), Kontakt dermatit, Besin Alerjisi, İlaç Alerjileri, Böcek Alerjileri, Mesleksel Alerjiler, Anaflaksi (Alerjik Şok) olarak görülür.
Alerjik Rinit (Saman Nezlesi)
Alerjik rinit, burunda alerjik reaksiyona bağlı olarak meydana gelen kaşıntı, akıntı, tıkanıklık üzere alerjik tepkileri tanımlamak için kullanılan genel bir tabirdir. Alerjik rintte görülen semptomlar hapşırma, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, burun kaşınması, ve çoklukla bunlara eşlik eden gözlerde ve / yahut ağız içinde kaşıntı olarak söyleyebiliriz. Bu belirtiler ilkbahar, yaz yahut sonbahardaki polenler yahut dış yer alerjenleri tarafından oluşuyorsa, durum çoklukla “saman nezlesi” olarak isimlendirilir. Yıl boyunca olduğunda, okulda yahut işyerinde mesken tozu akarlarına, evcil hayvanlara, kapalı alanlardaki küflere yahut öbür yıl uzunluğu temas ettiğimiz alerjenlere maruz kalmaktan kaynaklanabilir. Alerjik rinitin vakitle alerjik astıma dönüşebileceğini unutmamak gerekir.
Astım
Astım semptomları, hava yolundaki kaslarda spazm sonrasında havanın akciğerler içinde bloke olmasına ve bronşların içine döşeyen hücrelerin hasarına bağlı olarak ortaya çıkar. Çok mukus hava yollarını tıkayabilir. Astım atağı, teneffüs kahrı, göğüste sıkışma hissi, öksürme ve / yahut hırıltılı teneffüs ile karakterizedir. Bazen kronik bir öksürük tek semptomdur. Astım belirtileri hafif rahatsızlığa neden olabileceği üzere teneffüsün durduğu ömrü tehdit eden ataklara neden olabilir. Astımın en büyük nedeninin alerjik olduğu gösterilmiştir. Astımlı bireylerin alerji uzmanları tarafından kıymetlendirilmesi bu yüzden büyük ehemmiyet taşır.
Atopik ve Kontakt Dermatit /Ürtiker ( Kurdeşen) / Cilt Alerjileri
Atopik ve kontakt dermatit, egzama ve ürtiker alerjenlerin ve öbür cildi tahriş edici hususların neden olabileceği cilt rahatsızlıklarıdır. Çoğunlukla, tepkilerin gelişmesi kontakt dermatitte olduğu gibi, saatler yahut günler sürebilir yahut ürtikerdeki üzere dakikalar içinde ortaya çıkabilir. Döküntülerin en sık görülen alerjik nedenleri, meskende yahut işte kullanılan ilaçlar, böcek sokmaları, besinler, hayvanlar ve kimyasallardır. Cilt alerjileri duygusal gerilim ile ağırlaştırılabilir.
Anafilaksi
Anafilaksi , alerjik tepkiler içinde en önemli tepkidir. Bedenin birçok kısmını birebir anda etkileyen ender, potansiyel olarak ölümcül bir alerjik tepkidir. En sık tetikleyenler arı üzere böcek sokması, yer fıstığı üzere besinler yahut penisilin üzere bir ilaç olabilir. Semptomlar süratlice şunları içerebilir:
Bulantı kusma yahut ishal
Kan basıncında tehlikeli bir düşüş hipotansiyon
Ciltte kızarıklık ve ürtikeryal döküntü
Nefes almada zorluk
Boğaz ve / yahut lisanın şişmesi
Bilinç kaybı.
sıklıkla bu semptomlar başladıktan sonra süratle daha da kötüleşir. Anafilaktik tepkinin birinci belirtisi görüldüğünde, derhal en yakın Acil Servis’e gitmeli yahut daha öncesinden yanında taşıdığı adrenalin oto-enjektörü varsa kullanmalıdır.
Gıda / İlaç / Arı Alerjisi
Hayatın en erken periyodunda karşılaştığımız besin alerjileri ürtiker egzema yahut alerjik şok üzere problemlere yol açabilir. İlaçlarda birebir halde ilerleyen yıllarda alerjik tepki ve anafilaksinin en çok nedenleri ortasında yer alır. Gıda, İlaç ve Arı alerjisi çok önemli alerjik tepkilere yol açabileceği için kesinlikle alerji uzmanlarından yardım almak gerekir.
Astımı ve başka alerjik hastalıkları aktif bir halde denetim altına almak, planlama, maharet ve sabır gerektirir. Alerjistler, bu mevzuda almış oldukları uzman eğitimi ile ferdî durumunuz için bir tedavi planı oluşturabilir. Maksat, olabildiğince olağan ve semptomsuz bir hayat sürmenizi sağlamaktır.
Alerjist muayenesi şunları içerebilir:
Alerji testi: Alerji uzmanı ekseriyetle hangi alerjenlerin rol oynadığını belirlemek için testler yapar.
Önleme eğitimi: Astımı yahut öbür alerjiler hastalıkları tedavi etmede en tesirli yaklaşım, birinci başta durumu tetikleyen faktörlerden kaçınmaktır. Alerjenlerden büsbütün kurtulmak mümkün olmadığında bile, alerjene maruz kalmayı azaltmanız daha az ilaç kullanımınıza ve daha az şikayetinizin olmasına yardımcı olabilir.
İlaç reçeteleri: Hem astımı hem de alerjiyi tedavi etmek için bir ekip yeni ve tesirli ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçların sizin için en uygun biçimde kullanmanızı düzenler
Alerji aşıları ( İmmünoterapi): subkutan yahut lisan altı tabletleri olarak size uygun biçimde düzenler.
Alerji aşıları haftalık sonra aylık olarak alerji meselelerine neden olan alerjenler hastaya verilerek alerjik problemleriniz vakitle azalır ve ortadan kaybolabilir. Alerji aşılarının alerji uzmanı denetiminde yapılması uygun olur.
Bir alerjist görmenizi gerektirecek durumlar çok farklı olabilir. Eğer aşağıdaki üzere şikayetleriniz varsa:
Kronik sinüs enfeksiyonları, orta kulak enfeksiyonları yahut faranjit üzere enfeksiyonlar yaşıyorsan, devamlı burun tıkanıklığı yahut teneffüs zorluğu üzere belirtilerin oluyorsa.
Saman nezlesi yahut yılın birkaç ayı dışında devamlı öksürük şikayetlerin varsa.
Antihistaminikler ve öteki ilaçlar, alerji belirtilerinizi denetim altına almıyorsa yahut halsizlik iştah artımı ve uyuşukluk üzere ilaç yan tesirleri oluyorsa.
Astım yahut öteki alerjik hastalıklarınız günlük aktivitelerinizi sürdürmenizi etkiliyorsa.
Astım ya da alerjileriniz hayatınızın kalitesini düşürüyorsa
Ciddi ağır astım işaretleri yaşıyorsanız ve sık sık astım atakları geçiriyorsanız.
Karın ağrısı, şişkinlik, ishal ataklarınız oluyorsa
Ciltte kabarıklık, kaşıntı yahut kızarıklıklar oluyorsa
İlaç, besin yahut böcek sokmalarından sonra önemli alerjik tepkiler görülüyorsa.
