Azospermi nedir?
Menide sperm hücresi bulunmaması durumudur. Erkek infertilitesi nedeni ile doktora başvuran hastaların yaklaşık %10’unda bu durum saptanmaktadır.
Azosperminin nedenleri nelerdir?
Azospermi genelde iki kümeye ayrılarak incelenir. Birincisi meni taşıyan kanalların rastgele bir yerindeki tıkanıklık nedeni ile olan azospermi, ikinci kümede ise tıkanıklığın olmadığı azospermi nedenleri. Tıkanıklığa bağlı olan azospermi durumlarında çoklukla testiste sperm üretimi olağan yahut olağana yakındır ve yüksek oranda sperm elde edilir. Tıkanıklık olmayan kümede ise testiste rastgele bir nedenle sperm üretimi bozulmuştur.
Azosperminin tanısı konulunca nasıl bir yol izlenmelidir?
Azospermi tanısı birinci öğrenildiğinde çiftler üzerinde önemli bir baskı, telaş ve huzursuzluk oluşturmakta ve birçok çiftin aklına “çocuk sahibi olamayacakmıyız?” sorusu yerleşmektedir. Öncelikle durum, konusunda tecrübeli bir hekim tarafından ikili detaylı olarak anlatılmalı, izlenecek yollar, tedaviler, muvaffakiyet bahtları hakkında bilgi verilmelidir. Tedavi süreci kimi durumlarda uzun olacağı için hasta – hekim alakası ve tedavi sürecine sabretmek kıymetlidir. Hastalarda ayrıntılı bir tıbbi geçmiş alınması akabinde, azosperminin nedenine yönelik bir dizi araştırma yapılmalıdır. Bunların başlıcaları genetik inceleme ve hormonal incelemedir. Bunların sonuçlarına nazaran tedavi takvimi hazırlanmalı ve hastaya detaylı olarak anlatılmalıdır.
Azospermi tedavisi nasıl yapılır?
Doğuştan hormonal yetmezlik durumları dışında, azosperminin temel tedavisi, testisten sperm elde etme yolları temeline dayanır. Bunlar testisten iğne yardımı ile sperm hücresi aranılan PESA ve TESA ile testisin açılarak sperm hücresi arandığı MESA ve mikroTESE süreçleridir.
TESE kaç sefer yapılabilir?
Yapılan süreçte sperm bulunan hastalarda, tekrarlayan tedavilerde TESE tekrar yapılabilir. Bu sürecin kaç sefer yapılacağına dair kesin kriterler olmamakla birlikte, üroloji uzmanı tarafından yapılan değerlendirmede; testis büyüklükleri, hormonal bedeller, evvelki süreçlerde bulunan sperm hücrelerinin kalitesi ve ölçüsü üzere kriterlere nazaran tekrar TESE’ lere karar verilebilir. Daha evvel yapılan TESE süreçlerinde sperm bulunamayan hastalarda ise tekrarlayan TESE’ ler için öncelikle kıymetlendirme yapılmalı, tedavi edilebilir nedenler varsa tedavi edilmeli ve sonra TESE yapılması planlanmalıdır.
TESE sertleşme sorunlarına neden olur mu?
Sertleşme ve cinsel istekte azalma bu süreç sonrası çok ender görülen tesirlerdir. Süreç öncesi hastanın testis büyüklükleri, hormon düzeyleri ve ek hastalıkları bu riskleri varsayım etmede kullanılabilir.
TESE sonrası düzgünleşme süreci ne kadar sürer?
TESE günlük hayatı çok fazla kesintiye uğratmaz. Yapılan sürecin büyüklüğüne bağlı olarak hastalar ekseriyetle 4-5 gün süren istirahat süreci sonrası günlük hayatlarına dönebilir. Fakat bu müddet hastanın yaptığı işin tartısı ve kişinin ağrı eşiği ile de yakından ilgilidir. Hastalar ekseriyetle süreç sonrası 4-6 saat kadar hastanede müşahede altında tutulduktan sonra taburcu edilirler.
TESE ne kadar vakit aralıklarında tekrar uygulanabilir?
Her iki testise de süreç uygulanan durumlarda ekseriyetle en az 6 ay geçmeden yeni bir süreç yapılmaz. Tek testise süreç uygulanan, yalnızca iğne ile hücre alınan hastalar üzere birtakım özel durumlarda bu kurallar tabip tarafından esnetilebilir.
TESE tedavinin hangi etabında yapılmalı? Evvel bayana mı, erkeğe mi süreç yapılmalı?
TESE yapılacak hastalardaki uygulama iki haldedir; birtakım hastalar bayan ve erkek birlikte hazırlanıp, bayanın yumurta toplama süreci yapılacağı gün TESE sürecinin planlanması formunda bir planlama yapılırken, kimi hastalara öncelikle erkeğe yönelik tedaviler planlanıp, TESE süreci yapılıp, sperm çıkarsa dondurularak bayana yönelik tedaviler başlatılır. Bunlardan hangisinin yapılacağına hastalara nazaran karar vermek gerekir. Süreçler, sperm çıkma ve çıkmama durumlarında izlenecek yollar anlatılıp çiftlerinde fikri alınabilir.
Her TESE sürecinde patoloji için modül alınmalı mıdır?
Genel uygulama birinci TESE süreçlerinde bilhassa sperm hücresi bulunamazsa kesinlikle patolojik teşhis için örnek alınması istikametindedir. Sperm çıkmayan durumlarda bu bize sonraki tedaviler için yapılabilecek tedaviler ve izlenecek yollar ile ilgili fikir verecektir. Bunun yanında çok küçük bir ihtimal olmakla birlikte testiste gelişebilecek tümöral oluşumlar için de patoloji alınması kıymetlidir.
TESE’ de sperm hücresi bulunmasına karşın patolojide sperm görülmeyebilir mi?
Evet, patolojik teşhis yalnızca alınan doku modülünün sonucudur. Testiste her bölgede sperm hücresi yapılmıyorsa ki meni kanalında tıkanıklık olmayan hastalarda çoklukla böyledir, sperm bulunmasına karşın patoloji sonucunda sperm olmayabilir. Bunun tam karşıtı de ender olmakla birlikte ihtimal dahilindedir. Yani sperm hücresi bulunamamasına karşın patolojiye gönderilen kesimde sperm görülebilir ve raporlanabilir. Bu durumda hastaya tekrar TESE süreci yapılması uygun olacaktır.