Double J stent nedir?
Bilindiği üzere böbreklerimiz belimizin her iki yanında bulunan ve kanı süzerek idrar üreten organlarımızdır. İdrar torbamız ise göbeğimizin alt kısmında bulunan idrarın biriktiği ve pompa görevi görerek idrarı boşalttığımız organımızdır. Böbrekte üretilen idrarın idrar torbasına taşınmasına yarayan yaklaşık 5 mm çapında ve 25-30 cm uzunluğunda içi boş boru üzere yapıya ise üreter ismi verilir (Şekil 1). Çoğunlukla taş ameliyatlarından sonra takılan, bir ucu idrar torbasında, öbür ucu da böbreğin içerisinde kalacak biçimde üretere takılan her iki ucu kıvrılarak “J” yahut “O” biçimini alan orta kısmı düz boru halindeki yumuşak alete Çift J (Double J) stent ismi verilir. Kısaca DJ stent ismi verilir. Bu isim iki ucunun J halinde kıvrık olmasından gelir.
Double J stent ne vakit takılır?
Böbreğin içerisinde üretilen idrarın rastgele bir sebeple idrar torbasına iletilmesini engelleyen durumlarda, idrar akışını sağlamak için DJ stent takılır. Çünkü idrar akışı sağlanamazsa idrar böbrekte birikmeye başlar, bu da böbreğin şişmesine ve vakitle işlev kaybetmesine neden olur. Birebir vakitte bu tıkanıklık önemli ağrı bazen de enfeksiyona yol açabilen bir durumdur. DJ stentler genellikle böbrek yahut üreter taşı olduğu durumlarda kullanılır. Bilhassa çabucak ameliyat olamayacak şahıslarda, böbreğin bu müddette ziyan görmemesi için takılabileceği üzere, dışarıdan şok dalgaları ile yapılan kırma süreçleri öncesinde de kırılan taşların tekrar bu kanalı tıkamaması ve ağrı yapmaması için de kullanılır. Lakin günümüzde en sık taş ameliyatlarından sonra, ziyan gören böbreğin yahut üreterin uygunlaşması, kalan taş modüllerinin böbreği tıkamaması, ameliyat sırasında oluşan küçük çaplı üreter hasarlarının tamiri için kullanılır.
Bunların dışında, böbrek kanal darlıklarında ameliyat sırasında kesilen ve dikilen kanalın güzelleşmesi için de ameliyat esnasında takılabilir. Çeşitli sebeplerle üreterde oluşan darlıklarda da bu darlığın açılmasını takiben bu bölgenin uygunlaşması için kullanılır. Kimi kanser olaylarında, tümörün üreteri sıkıştırıp daralttığı ve idrar geçişine müsaade vermediği, yahut ışın tedavisi (radyoterapi) sonrası üreterin daraldığı durumlarda da böbrek işlevlerini muhafaza maksatlı uzun periyodik stentler takılabilir.
Double J stentin bedende kalma mühleti ne kadardır?
Stentlerin bedende uzun mühlet kalmaları enfeksiyona, stentin taşlaşmasına ve birçok şikayete sebep olabilir. Olağan yapıdaki stentlerin bedende sorun çıkarmadan kalabilme mühletleri 2-3 ay civarındadır. Lakin bu stentler herkeste birebir müddette soruna yol açmaz. Birtakım hastalarda çok uzun mühlet kalsa bile rastgele bir sorun çıkarmazken, kimi hastalarda 20 günlük müddette bile taşlaşablir. Bu nedenle stentin kalma müddeti hastadan hastaya değişebilir ve buna ilgili tabip karar verir. Özel üretim stentler ise bedende rastgele bir sorun oluşturmadan uzun müddet dayanabilecek yapıda hazırlanmıştır. Bu özel stentler daha çok kanser hastalarında kullanılır ve maliyeti yüksek stentlerdir. DJ stentler bir evvelki soruda anlatıldığı üzere birçok sebeple takılabilir. Stentin kalma mühleti ise takılma sebebi ile direkt alakalıdır. Taş ameliyatlarından sonra çoklukla 2-4 hafta tutulur. Açık yahut Laparoskopik yapılan kanal darlığı ameliyatlarında ekseriyetle 6 hafta bedende kalması istenir. Kanser ameliyatlarında ise çoklukla 1 yıl müddetle tutulup bu müddetin sonunda yeni bir stent ile değiştirilir.
Double J stent ne üzere yakınmalara sebep olur?
Bu durum da çok çeşitlilik gösterir. Kimi hastalarda hiçbir yakınmaya sebep olmazken, birtakım hastalar ise dayanılmayacak şikayetlerle karşılaşır ve bazen gereğinden daha kısa müddette stentin çıkarılması gerekir. Sık karşılaşılan yakınmalar ise; idrarda yanma, sık idrara çıkma isteğine karşın az idrar yapma, idrardan kan gelmesi, göbek altında ağrı, erkeklerde peniste ağrı, sıkışıkken yahut idrar yaparken stentin takıldığı böbrek bölgesinde (böğürde) ağrı biçimindedir. Bu şikayetler ekseriyetle stentin idrar torbası içerisinde kalan kıvrılmış kısmından kaynaklanır. Tekrar birçok hastada birinci günler hissedilen şikayetlerin ilerleyen günlerde bedenin alışması ile azaldığı gözlenir. Daha az sıklıkla; stente bağlı enfeksiyon nedeniyle yüksek ateş, stentin yapısına karşı allerjik durumlar, stentin yerinden kaymasına bağlı yan ağrısı yahut damla damla istemsiz idrar kaçırma görülebilir. Şiddetli şikayetleri olan hastalar doktora başvurarak bu şikayetleri azaltıcı yahut ortadan kaldırıcı birtakım ilaçlar alabilirler. Tüm bu şikayetler stent çekildikten sonra ortadan kaybolacaktır. Aksi halde tekrar doktora başvurmanız gerekir.
Double J stent nasıl çıkarılır?
En değerli bahis DJ stent her ne sebeple takılmış olursa olsun, vakti geldiğinde onun çıkarılması gerektiğidir. Stent takılan hastanın bunu unutmaması ve kesinlikle çıkartılması gerektiğini bilmesi gerekir. DJ stentler çoklukla endoskopik sistemle çıkarılır. İdrar kanalından girilen kameralı aletlerle stent tutulup çekilir. Idrar kanalı çok kısa olduğu için bayanlarda bu süreç için anestezi gerekmezken, erkeklerde ve çocuklarda bu sürecin anestezi altında yapılması uygundur. Erkeklerde lokal anestezi ile kıvrılabilen (flexible) aletlerle çekilmesi de bir alternatiftir. Çoklukla sürecin mühleti 5 dakika civarındadır. Lakin bazen stentin alt ucu üst böbreğe yanlışsız kaçar, bu durumlarda klasik yollardan daha farklı usullerle, ince aletlerle üretere girilerek buradan stentin çekilmesi gerekebilir. Çok nadiren hastalar üreter ve mesanenin kasılması ile stenti zaten düşürürler yahut bir ucunun idrar kanalından çıktığını görürler. Bu durumda ilgili doktora başvurmak en akılcı metottur.
