Böbrek Kanseri

Böbrek Kanseri Nedir?

Böbrek kanseri böbrek hücrelerinden köken alan, makûs huylu, denetimsiz hücre çoğalması ve büyümesidir. Renal hücreli kanser yahut renal hücreli adenokarsinom olarak da bilinen renal hücreli karsinom (RHK), en yaygın böbrek kanseri çeşididir. Her 10 böbrek kanserinden yaklaşık 9’u böbrek hücreli karsinomdur. Daha az olarakta kimi aşağıda bahsedeceğimiz böbrek kanseri çeşitleri ortaya çıkabilir. Küçük çocuklarda, Wilms tümörü ismi verilen bir cins böbrek kanseri geliştirme mümkünlüğü daha yüksektir.Böbrek kanserleri çoklukla böbrekte tek bir tümör olarak görülmesi yanında, bazen bir böbrekte birden fazla odakta hatta birebir anda her iki böbrekte tümör gelişebilir.Böbrek kanserleri ihtiva ettikleri hücre tipine nazaran bir kaç alt tipi vardır. Kanserin bu alt tipini bilmek, tedaviye karar vermede bir faktör olabilir ve ayrıyeten kanserin kalıtsal bir genetik sendromdan kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemesine yardımcı olabilir.Böbrek kanserleri bedende görülen tüm kanserlerin yaklaşık %2’sini oluşturur. Vakit geçtikçe görülme sıklığı artmaktadır.Bu hem böbrek kanserlerinin gelişme suratının artması hemde teşhis araçlarının(Tomografi ve ultrason) çoğalmasına ve daha kolay erişilebilinmesine bağlı olduğu düşünülmektedir. Böbrek kanserleri bayanlara nazaran erkeklerde 2-3 kat daha fazla görülmekte olup en fazla 60-70 yaş kümesinde ortaya çıkmaktadır.

Böbrek Kanserlerinin Sınıflandırılması

1-Berrak hücreli böbrek hücreli karsinom: Böbrek hücreli kanserlerin en sık görülen alt tipidir, yaklaşık böbrek kanserlerin ⅔’ünü oluşturmaktadır(%70-75). Laboratuvarda görüldüğünde, berrak hücreli kanseri oluşturan hücreler çok soluk yahut berrak görünür.

2-Papiller renal hücreli karsinom: Böbrek kanserlerin en yaygın ikinci alt tiptir – yaklaşık %10-14’ bu alt tiptedir. Kromofilik kanserler olarakta bilinir. Bu kanserler, tümörün birçoklarında olmasa da kimilerinde küçük parmak gibisi çıkıntılar (papilla ismi verilir) oluşturur. Kimi tabipler bu kanserleri kromofilik olarak isimlendirir zira hücreler belli boyalarla boyanır ve mikroskop altında bakıldığında pembe görünür.Bunlarında tip 1 ve tip 2 alt kümelere ayrılır.

3-Kromofob renal hücreli karsinom: Bu alt tip,tüm böbrek kanserlerinin yaklaşık yaklaşık% 5’ini oluşturur. Bu kanserlerin hücreleri de, berrak hücreler üzere soluktur, lakin çok daha büyüktür ve mikroskop altında çok yakından bakıldığında öteki özelliklere sahiptir.Kadınlarda daha sık gözükür, başka tiplere nazaran biraz daha âlâ seyrederler.

4-Nadir görülen böbrek hücreli kanser tipleri: Bu alt tipler çok azdır ve her biri böbrek kanserlerin % 1’inden azını oluşturur: Toplayıcı kanal kanseri, Multiloküler kistik böbrek kanseri, Medüller karsinom, Müsinöz tübüler ve iğsi hücreli karsinom, Nöroblastoma ile alakalı böbrek hücreli kanser. Bunlar hayli makus huylu ve berbat seyirlidir

5-Sınıflandırılmamış renal hücreli karsinom: Çok ender de olsa öbür kategorilerin hiçbirine uymayan yahut birden fazla kanser hücresi tipi bulunduğu için sınıflandırılmamış olarak isimlendirilir.

6-Böbrek hücreli olmayan böbrek kanseri tipleri: Diğer böbrek kanseri çeşitleri ortasında değişici epitel hücre (Ürotelyal) karsinomları, Wilms tümörleri ve böbrek sarkomları bulunur.

Değişici epitel hücreli karsinom: Böbrek kanserlerinin %5-10’nu oluşturur ürotelyal karsinom olarak da bilinen değişici epitel hücre karsinomlarıdır. Bunlar gerçek böbrek kanseri olmayıp böbrek havuzcuğu (pelvis) ve üreterden (böbrek kanalı) köken alan mesane kanseri çeşidinde olan ve mesane kanseri üzere tedavi edilen kanserlerdir. Pelvis renalis ve üreter tümörleri olarak diğer bir mevzu başlığı altında incelenecektir.

Wilms tümörü (nefroblastoma): Wilms tümörleri çabucak hemen her vakit çocuklarda görülür. Bu kanser çeşidi yetişkinler ortasında çok azdır. Bu kanser tipi çocukluk çağı tümörleri başlığı altında daha geniş bir halde anlatılmaktadır.

Böbrek sarkomu: Böbrek sarkomları, böbreğin kan damarlarında yahut bağ dokusunda başlayan ender bir böbrek kanseri çeşididir. Tüm böbrek kanserlerinin% 1’inden azını oluştururlar.

İyi huylu (kanserli olmayan) böbrek tümörleri

Bazı böbrek tümörleri güzel huyludur (kanser değildir). Bu, bedenin başka bölgelerine metastaz yapmadıkları (yayılmadıkları), lakin yeniden de büyüyüp meselelere neden olabildikleri manasına gelir. Güzel huylu böbrek tümörleri, cerrahi yahut radyofrekans ablasyon üzere böbrek kanserleri için de kullanılan tedaviler kullanılabilir. Tedavi seçimi, tümörün boyutu ve rastgele bir semptoma neden oluyorsa, tümör sayısı, tümörlerin her iki böbrekte olup olmadığı ve kişinin genel sıhhati üzere birçok faktöre bağlıdır.

2-Anjiyomiyolipom: Anjiyomiyolipomlar en sık görülen uygun huylu böbrek tümörüdür. Bayanlarda daha sık görülürler. Sporadik olarak yahut kalbi, gözleri, beyni, akciğerleri ve cildi de etkileyen genetik bir durum olan tüberoz sklerozlu şahıslarda gelişebilir.Bu tümörler, farklı tipte bağ dokularından (kan damarları, düz kaslar ve yağ) oluşur. Rastgele bir belirtiye neden olmazlarsa, çoklukla yakından izlenebilirler. Sorun yaratmaya başlarlarsa (ağrı yahut kanama gibi), tedavi edilmeleri gerekebilir. Tomografik imgesi hayli teşhis koydurucudur.

2-Onkositom: Onkositomlar, yaygın olmayan ve bazen hayli büyüyebilen yeterli huylu böbrek tümörleridir. Erkeklerde daha sık görülürler ve olağanda öteki organlara yayılmazlar, bu nedenle ameliyat çoklukla onları düzgünleştirir. Az de olsa kanserleşebilirler.

Böbrek kanserinin nedenleri ve risk faktörleri

Böbrek kanserlerinin bir kısmı genetik ve kalıtsal(ailesel özellikler taşımaktadır.Böbrek kanseri, birtakım böbrek hücrelerinin DNA’larında değişiklikler (mutasyonlar) kanseri başlattığı ve bunda en tesirli nedenin hipoksi yani uygun kanlanamaması ve olması gereken kadar oksijen alamaması olduğu bilinmektedir. DNA daki birtakım mutasyonlar(örneğin 3.kromozomun p kolundaki delesyon) hücrelerin süratle büyümesine ve bölünmesine neden olur. Kimi hücreler metastaz yaparak bedenin uzak bölgelerine yayılabilir Risk faktörü, kanser üzere bir hastalığa yakalanma bahtınızı artıran her şeydir. Farklı kanserlerin farklı risk faktörleri vardır. Sigara içmek üzere birtakım risk faktörleri değiştirilebilir. Yaşınız yahut aile geçmişiniz ve genetiğiniz üzere faktörler değiştirilemez. Böbrek kanserleri için birtakım değiştirilebilir ve değiştirilemez risk faktörleri kelam hususudur.

Bunlar:

1-Yaşlanma: Yaşlandıkça böbrek kanseri riskiniz artar.

2-Sigara: Sigara içenlerde, içmeyenlere nazaran daha fazla böbrek kanseri riski vardır. Sigarayı bıraktıktan sonra bu nisbi olarak risk azalır.

3-Obezite ve makus beslenme: Obez bireyler, sağlıklı kiloya sahip olduğu düşünülen bireylere nazaran daha yüksek böbrek kanseri riskine sahiptir.

4-Yüksek tansiyon (hipertansiyon): Yüksek tansiyon böbrek kanserine yakalanma riskinizi artırır.

5-Böbrek yetmezliği tedavisi: Kronik böbrek yetmezliğini tedavi etmek için uzun periyodik diyaliz alan şahıslarda böbrek kanseri gelişme riski daha yüksektir.

6-İşyeri Riskleri: Birçok çalışma, trikloroetilen üzere muhakkak hususlara işyerinde maruz kalmanın böbrek kanseri riskini artırdığını ileri sürmüştür.

7-Irk ve cins:Siyah ırkta daha fazla görülmekte ve erkeklerde bayanlara göre 2-3 kat daha fazla böbrek kanseri görülmektedir.

8-Bazı kalıtsal genetik sendromlar: Birtakım kalıtsal sendromlarla doğan bireylerde, örneğin von Hippel-Lindau hastalığı(VHL geni-3p delesyonu), Birt-Hogg-Dube sendromu, tüberoskleroz kompleksi, kalıtsal papiller böbrek hücreli karsinom yahut ailesel böbrek kanseri olanlar üzere böbrek kanseri riski artabilir.

9-Ailede böbrek kanseri hikayesi. Yakın aile üyeleri hastalığa yakalanmışsa böbrek kanseri riski daha yüksektir.

Böbrek kanserinden korunabilirmiyiz?

Genetik ve ailesel yatkınlık, Irk ve yaşlanma üzere değiştirilemez risk faktörleri bir kenara bırakacak olursak, böbrek kanserine yakalanma riskinizi azaltmasına yardımcı olabilecek kimi teklifler şunlar olabilir:

1-Sigara ve tütün eserleri kullanmamalısınız: Sigara içiyorsanız bırakın. Dayanak programları, ilaçlar ve nikotin replasman eserleri dahil olmak üzere birçok bırakma seçeneği mevcuttur. Hekiminize bırakmak istediğinizi söyleyin ve seçeneklerinizi birlikte tartışın.

2- Obezite ile mücadele: Sağlıklı kilonuzu koruyun. Sağlıklı kilonuzu müdafaaya çalışın. Fazla kilolu yahut obezseniz, her gün tükettiğiniz kalori ölçüsünü azaltın ve haftanın birçok günü fizikî olarak etkin olmaya çalışın.

3-Tansiyon Denetimi: Yüksek tansiyonu denetim edin. Kan basıncınız yüksekse, sayılarınızı düşürmek için seçenekleri tartışabilirsiniz. Antrenman, kilo verme ve diyet değişiklikleri üzere ömür stili tedbirleri size yardımcı olabilir. Birtakım hastalarda kan basıncını düşürmek için ilaç gerekebilir.

4-Mesleki maruziyet: İş yerinde trikloroetilen üzere ziyanlı unsurlara maruz kalmaktan kaçınmak, böbrek hücresi kanseri riskinizi de azaltabilir.

Böbrek kanseri belirtiler

Erken böbrek kanserleri ekseriyetle rastgele bir belirti yahut semptoma neden olmaz, lakin daha büyük hacimlere ulaşan böbrek tümörleri kimi belirtiler verebilir ve birtakım şikayetlere neden olurlar. Bu belirti ve semptomlara böbrek kanseri dışında diğer bir kanser tipinde yahut böbrek ve idrar yollarının öteki hastalıkları da neden olabilir. Mesela; idrarda görülen kanama çoğunlukla mesane yahut idrar yolu enfeksiyonu yahut böbrek taşı nedeni ile de olabilir. Yeniden de, bu bulguların rastgele biri varsa , bir doktora görünmeniz önerilir.

Böbrek kanserinin birtakım mümkün belirti ve semptomları şunlardır:

İdrarda kan (hematüri)
Yan ağrısı-böğür ağrısı (böbrek bölgesinde ağrı)
Yan-sırtın alt tarafında yahut karında elle hissedilebilen kitle-şişlik(yumru)
Yorgunluk-bitkinlik
İştah kaybı
Diyete bağlı olmayan kilo kaybı
Enfeksiyondan kaynaklanmayan ve geçmeyen ateş
Kansızlık-Anemi
Bazı insanlarda da paraneoplastik sendrom denilen durum görülebilir(ateş, anemi, hipertansiyon, kas kitlesinde kayıp,kilo kaybı, ateş, karaciğer enzimleri ve trombosit değişiklikleri ).
Kemik ağrısı yahut inatçı öksürük kanserin bedenin diğer yerlerine de yayıldığının belirtisi olabilir.

TEŞHİS

Böbrek kanserlerin yaklaşık üçte ikisi (⅔’ü) hayli böbreğe hudutlu olarak erken teşhis edilmektedir, 1/3’i ise yayılmış ve metastaz yapmış bir durumda gelir. Teşhis için hastanın öyküsü ve fizik muayenesi dışında bir grup görüntüleme metotları (hem teşhis ve hemde metastaz araştırması için) kullanılmaktadır.

Tıbbi geçmiş ve fizik muayene: Böbrek kanseri olabileceğinizi düşündüren rastgele bir belirti yahut şikayetiniz varsa, hekiminiz risk faktörlerini denetim etmek ve şikayetleriniz hakkında daha fazla bilgi edinmek için tüm tıbbi geçmişinizi sorgulayacaktır. Fizik muayenede karnınızı (göbek) muayene ettiğinde olağandışı bir kitle (yumru) hissedilebilir. Belirtiler yahut fizik muayenenin sonuçları böbrek kanseri olabileceğinizi gösteriyorsa, daha fazla test yapılacaktır. Bunlar genelde laboratuvar testleri, görüntüleme testleri yahut böbrek biyopsilerini kapsamaktadır.

Kan testleri: Laboratuvar testleri genelde böbrek kanseri olup olmadığını kesin olarak gösteremez, fakat bir böbrek sorunu olabileceğine dair birinci ipucunu verebilirler ve kişinin genel sıhhatini anlamak ve kanserin öteki alanlara yayılıp yayılmadığını anlamaya yardımcı olmak için yapılırlar. Tam kan sayımında böbrek kanseri olan bireylerde çoklukla anormaldir ve kanamaya bağlı anemi yani kansızlık fazla görülür. Daha seyrek olarak, böbrek kanseri hücreleri kemik iliğinin daha fazla kırmızı kan hücresi yapmasına neden olan bir hormon (eritropoietin) ürettiği için, bir bireyde kan fazlalığı (polisitemi ismi verilir) da saptanabilir. Öteki kan testlerinde, neoplastik senroma bağlı, karaciğer enzimleri yükselebilir, yeniden kanda kalsiyum ölçümü ve böbrek işlevini gösteren üre kreatinin üzere testler kesinlikle istenir.

İdrar testi: İdrarda çıplak gözle görülmeyen mikroskopik kanama saptanabilir. Böbrek hücresi kanseri olan tüm hastaların yaklaşık yarısında idrarında kan hücresi görülmektedir.. Hastada değişici epitel kanseri varsa (renal pelviste, üreterde yahut mesanede), idrar örneğinin özel bir testi patolojik incelemesi ile (idrar sitolojisi ismi verilir) idrardaki gerçek kanser hücreleri saptanabilir.

Bilgisayarlı tomografi (CT) taraması: CT taraması, bedeninizin detaylı kesitsel manzaralarını elde etmek için istenir. Bir tümörün boyutu, formu ve pozisyonu hakkında kesin bilgi sağlayabilir. Ayrıyeten, bir kanserin yakındaki lenf düğümlerine yahut böbrek dışındaki organlara ve dokulara yayılıp yayılmadığını denetim etmede kullanılabilir. Böbrek biyopsisine muhtaçlık duyulursa, kanseri teşhisi etmek için tomografi eşliğinde kitleden biyopsi yapılabilir.

Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taraması:Böbrek kanserinde allerji nedeniyle tomografi çekilemiyorsa yahut tomografi bulgularını daha detaylı incelemek için çekilmesi önerilmektedir. Kanserin evresini belirlemede, metastazların araştırılması hedefiyle da kullanılmaktadır.

Ultrason: Ultrasonograf böbrek kanseri teşhinde kullanılan temel araçlardan biridir.H Hiçbir belirti vermeden rutin ultrason incelemeleri sırasında birçok olay tespit edilmektedir. Böbrekte görülen kitle kistik mi yoksa solit (katı) mı olduğunu gösterir (böbrek tümörlerinin katı-solit olma mümkünlüğü daha yüksektir). Farklı ultrason modelleri, birtakım uygun huylu ve berbat huylu böbrek tümörü çeşitleri ortasındaki farkı anlamasına da yardımcı olabilir.

Anjiyografi: Anjiyografi, böbrek kan damarlarına gösteren bir röntgen testidir. Bu test, birtakım hastalar için ameliyatın planlanmasına yardımcı olabilir. Günümüzde anjiyografi, başka bir röntgen testi yerine CT yahut MRI taramasının bir modülü olarak yapılmaktadır.

Göğüs röntgeni: Böbrek kanseri teşhisi konulduktan sonra kanserin akciğerlere yayılıp yayılmadığını görmek için bir röntgen çekilebilir. Daha sık olarak, göğüs tomografisi olağandışı alanları daha âlâ görebildiği için yapılabilir.

Kemik taraması: Kemik taraması, bir kanserin kemiklerinize yayılıp yayılmadığını göstermeye yardımcı olabilir. Kana az ölçüde düşük düzeyli radyoaktif materyal enjekte edilir ve temel olarak olağandışı kemik bölgelerinde toplanır. Kemik ağrısı yahut artmış kalsiyum düzeyi gösteren kan testi sonuçları üzere kanserin kemiklere yayılmış olabileceğini düşündürecek bir neden varsa yapılabilir.

Böbrek biyopsisi: Diğer kanser çeşitlerinin birçoklarının bilakis, böbrek tümörlerini teşhis etmek için biyopsilere pek muhtaçlık duyulmaz. Görüntüleme prosedürleri, ameliyat için kâfi bilgi sağlayabilir. Kesin teşhis, evre ve derecelendirme ameliyat sonrası çıkan modülün patolojik incelemesinde ortaya konur. Lakin, görüntüleme sistemleri ile elde edilen bilgiler böbrek kanseri tanısı için kuşkulu yahut yetersiz ise, kanser olabileceği düşünülen bölgeden bölgeden küçük bir doku örneği alınabilir. Yahut böbrek kanserinin öteki bölgelere yayılmış olabileceğini düşündüğü durumlarda, böbrek yerine metastatik bölgeden biyopsi yapılabilir. yada ameliyat ve tedavi düşünülmeyen küçük tümörlerde yahut öbür minimal invaziv (radyofrekans ve kriyoterapi) tedaviler düşünüldüğünde kanseri doğrulamak için de biyopsi yapılabilir. İnce iğne aspirasyonu (İİAB) ve iğne-cor biyopsisi olmak üzere tercih edilebilecek 2 tıp böbrek biyopsisi vardır. Kitlenin durumuna nazaran hangi cins biyopsi metodunun kullanılacağına karar verilir. Lokal anestezi altında ve tomografi yahut ultrason kılavuzluğunda yapılmaktadır.

Dereceleme Sistemi: Biyopsinin yahut ameliyatta çıkan malzemenin patolojik incelemesinde tümör hücrelerinin ne kadar agresif olduklarının değerlendirilmesidir.

Böbrek Kanserlerinin Evrelendirilmesi

Böbrek kanseri teşhisi konduktan sonra, hastalığın yayılıp yayılmadığını ve yayılmışsa ne kadar uzağa yayıldığı bakmak gerekmektedir. Bu sürece evreleme denir ve kanserin evresi, bedende ne kadar yayıldığını gösteren bir sınıflamadır. Kanserin nasıl tedavi edileceğini ilgili protokol belirlemeye yardımcı olur.Aynı vakitte kanserin nasıl seyredeceği, ve hastanın hayatta kalma istatistikleri hakkında konuşurken bu kanser evresi kullanılır. Böbrek kanserinin evreleri I (1) ila IV (4) ortasında değişir. Kural olarak, sayı ne kadar düşükse, kanser o kadar az yayılmıştır. Evre IV ise, kanserin daha fazla yayıldığı manasına gelir.

Böbrek kanserine fizik muayene, biyopsi ve görüntüleme testlerinin sonuçlarına nazaran klinik bir evreleme yapılır ve ameliyattan sonra patolojik inceleme sonuçlarıda evrelemeye katılrsa buna da patolojik evre yada cerrahi evre ismi verilir.

Buna nazaran Böbrek kanserinin evrelendirilmesi:

T- Tümör boyutu

T1: En büyük boyutta tümör <7 cm yahut daha küçük, böbrekle sınırlı

T1a: Tümör <4 cm yahut daha az

T1b: Tümör > 4 cm, lakin <7 cm

T2: En büyük boyutu 7 cm’den büyük tümör böbrek ile sınırlı

T2a: Tümör > 7 cm, lakin <10 cm

T2b: Tümörler > 10 cm, böbrekle sınırlı

T3: Tümör, ana damarlara yahut perinefrik dokulara uzanır, lakin tek taraflı adrenal

bezin içine ve Gerota fasyasının ötesine geçmez.

T3a: Tümör büyük ölçüde renal vene yahut segmental (kas içeren) dallarına

uzanır yahut tümör perirenal ve / yahut renal sinüs yağını (peripelvik yağ) istila

eder, lakin Gerota fasyasının ötesine geçmez.

T3b: Tümör, diyaframın altındaki vena kavaya büyük ölçüde uzanır

T3c: Tümör, diyaframın üzerinde büyük ölçüde vena kavaya uzanır yahut vena

kava duvarını istila eder

T4: Tümör Gerota fasyasının ötesine yayılır (ipsilateral-tümör tarafı adrenal bezine yayılma dahil)

N – Bölgesel Lenf Düğümleri,

N0: Bölgesel lenf nodu metastazı yok

N1: Bölgesel lenf düğümlerinde metastaz

M – Uzak Metastaz

M0: Uzak metastaz yok

M1: Uzak metastaz

p(patolojik)TNM evrelendirme

EVRE I: T1, N0, M0

EVRE II: T2, N0, M0

EVRE III: T3, N0, M0 yahut T1, T2, T3 +N1, M0

EVRE IV: T4, Rastgele bir N, M0 yahut Rastgele bir T, Rastgele bir N + M1

Hastalığın Nasıl Seyredeceği İlgili Veriler-Prognoz

Kanserin evresi tabiki hastalığın seyrini belirlemede ve beklenen ömür müddetini istatiksel olarak kestirim etmede çok değerlidir. Lakin Evre IV (metastatik) renal hücreli karsinomalı şahısların prognozu ve tedavisi belirlenirken öteki faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.

Böbrek Kanseri için Sağkalım Oranları

Hayatta kalma oranları, tıpkı kanser tipine ve evresine sahip bireylerin teşhis konulduktan 5-10 yıl sonra yüzde kaçının, hala hayatta olduğuna dair bir fikir vermesini söz eder. Size ne kadar yaşayacağınızı söyleyemezler, fakat tedavinizin başarılı olma mümkünlüğünün ne kadar olduğunu daha düzgün anlamanıza yardımcı olabilir. Hayatta kalma oranlarının iddialar olduğunu ve ekseriyetle makul bir kanseri olan çok sayıda insanın evvelki sonuçlarına dayandığını, lakin rastgele bir kişinin durumunda ne olacağını kestirim edemediklerini unutmayın. Bu istatistikler baş karıştırıcı olabilir ve daha fazla soru sormanıza neden olabilir.

Böbrek kanserleri için bu kestirim kanserin mahallî, bölgesel ve uzak evrelerine ayırarak gruplandırılmaktadır.

Lokalize: Kanserin böbreğin dışına yayıldığına dair hiçbir işaret yok.
Bölgesel: Kanser böbreğin dışında yakındaki yapılara yahut lenf düğümlerine yayılmıştır.
Uzak: Akciğerler, beyin yahut kemikler üzere bedenin uzak bölgelerine yayılmış kanserleri içerir.

Bu kümelere nazaran Böbrek kanseri için 5 yıllık bağıl sağkalım oranları:

Lokalize hastalık: % 93
Bölgesel Yayılım: % 70
Uzak Metastaz: % 13
Tüm kümelerin Birleştirilise 5 yıllık ortalama ömür % 75 dir

Böbrek Kanseri Tedavisi

Hastalığın dönemleri

Böbrek kanserinin farklı periyotları vardır ve tedavi alternatifleri buna nazaran belirlenir. Tümör böbrekte sonlu ve yayılmamışsa lokalize böbrek kanseri, tümör böbreğin dışına çevreleyen dokuya gerçek büyümüş,venlere, adrenal beze ve lenf nodlarına yayılmışsa lokal ilerleri böbrek kanseri ve uzak lenf nodlarına yahut başka uzak organlara sıçramışsa metastatik hastalıktan olarak gruplandırılır.

Böbrek Kanseri Ameliyatı

Bazen tek başına cerrahi kâfi olabilmektedir. Kanserin evresine, pozisyonuna ve öbür kimi faktörlere bağlı olarak, kanserli böbreğin tümü ve etraf dokular ile birlikte ameliyatla alınır ki bu radikal nefrektomi denir. Buna ek olarak gerektiğinde adrenal bez (her böbreğin üstüne oturan küçük organ) ve yakındaki lenf düğümleri de çıkarılabilir. Ya da seçilmiş birtakım hastalarda böbreğin yalnızca kanserli kısmının alınması kelam bahsidir buna da kısmi nefrektomi yahut parsiyel nefrektomi denmektedir. Kanseri öteki organlara sıçrayan kimi hastalarda, tekrar kanserli böbreğin ameliyatla alınmasından kısmen yarar görebilir, ağrı ve kanama üzere semptomları azaltabilir.

Radikal Nefrektomi

Açık radikal nefrektomi ameliyatı: Bu ameliyatta cerrah tüm böbreğinizi, tıpkı taraf böbreküstü bezini, börek kanalının(üreter) bir kısmını yakındaki lenf düğümlerini ve böbreğin etrafındaki yağ dokusunu çıkarır. Böbreküstü bezinin çıkarılması standart bir radikal nefrektominin bir kesimi olsa da, kanserin böbreğin alt kısmında olduğu ve böbrek üstü bezinden uzak olduğu birtakım durumlarda alınmayabilir. Tümör böbrekten renal venden (böbrekten kirli kanı uzaklaştıran damar) ve inferior vena kavaya (kalbe boşalan büyük damar) hakikat büyümüşse, damar içindeki tümörü çıkarmak için açık kalp ameliyatı üzere kalbin kısa bir mühlet için durdurulması gerekebilir.

Laparoskopik nefrektomi: Böbreği çıkarmak için karında küçük delikler açılarak kesilerden özel uzun aletler yerleştirilir. Laparoskop, ucunda küçük bir görüntü kamera bulunan uzun bir tüptür. Bu, cerrahın karnın içini görmesini sağlar. Yapılan ameliyatta böbrek kitlesini dışarı çıkarmak için çoklukla böbreği çıkarmak için karın alt bölgesinde küçük bir kesi daha yapılır.

Robotik yardımlı laparoskopik nefrektomi: Bu yaklaşım, laparoskopik cerrahiyi uzaktan yapmak için robotik bir sistem kullanır. Cerrah, ameliyat masasının biraz uzağında bir panele oturur ve buradan robotik kolları denetim eder. Cerrah için robotik sistem, süreç yapılan aletleri standart laparoskopik cerrahiye nazaran daha kolay ve daha hassas bir biçimde hareket ettirmesine imkan verir. Fakat her iki çeşit laparoskopik cerrahinin muvaffakiyetindeki en değerli faktör cerrahın tecrübesine ve hünerine bağlıdır.

Böbrek Hami Ameliyat (Kısmi-Parsiyel Nefrektomi)

Açık Parsiyel nefrektomi (nefron esirgeyici cerrahi): Kısmi nefrektomide cerrah böbreğin yalnızca kanser içeren kısmını çıkarır ve böbreğin geri kalanını bırakır. Parsiyel nefrektomi erken evre böbrek kanserinde en çok tercih edilen tedavi usulüdür. Çoklukla tek küçük tümörleri (4 cm den küçük) çıkarmak için yapılır ve bazen daha büyük tümörleri (7 cm ‘e kadar) çıkarmak için de gerekebilir. Çalışmalar, uzun vadeli sonuçların, tüm böbreğin çıkarılmasıyla yaklaşık birebir olduğunu göstermektedir. Böylece kalan böbrek kısmı olağan işlevine devam eder.

Tümör böbreğin ortasındaysa, çok büyükse, birebir böbrekte birden fazla tümör varsa yahut kanser lenf düğümlerine yahut uzak organlara yayılmışsa parsiyel nefrektomi tercih edilmez.

Bölgesel Lenflerin Çıkarılması-Lenfadenektomi

Radikal nefrektomi ameliyat sırasında bölgesel lenf düğümlerin çıkarılma süreci biraz tartışma konusu olmasına karşın en azından ameliyat sonrası hakikat evrelendirme açısından bize fikir verir, bunun yanında hastalığın gidişatı/prognozu konusunda olumlu tesir yaptığı ile ilgili bilgilerde vardır. Görüntüleme formüllerinde büyümüş lenf nodu varsa yahut ameliyat sırasında olağandışı lenf nodlarının çıkarılması konusunda bir fikir birliği vardır.

Adrenal Bezin Alınması (adrenalektomi)

Adrenal bezin çıkarılması olağanda radikal nefrektominin standart bir modülü olmasına karşın, şayet kanser böbreğin alt kısmında (böbrek üstü bezinden uzakta) ise ve görüntüleme testleri böbrek üstü bezinin etkilenmediğini gösteriyorsa, çıkarılması gerekmeyebilir. Tıpkı lenf nodunun çıkarılmasında olduğu üzere, buna da kişisel olarak karar verilir.

Metastazların Çıkarılması

Böbrek kanserlerin olan yaklaşık ⅓’ünde birinci teşhis edildiğinde bedenin öteki bölgelerine yayılmış (metastaz yapmış) olarak gelmektedir, yani metastatik hastalık grubundadır. Akciğerler, lenf düğümleri, kemikler ve karaciğer en yaygın yayılma bölgeleridir.

Cerrahinin riskleri ve Komplikasyonları

Herhangi bir ameliyatın ve anestezinin muhtemel riskleri dışında başka muhtemel böbrek ameliyatlarının riskleri şunlardır:

Ameliyat sırasında iç organlarda ve kan damarlarında (dalak, pankreas, aort, vena kava, kalın yahut ince bağırsak gibi) hasar
Pnömotoraks
Ameliyat alanı fıtığı
Karına idrar kaçağı (parsiyel nefrektomi sonrası)
Böbrek yetmezliği (kalan böbrek yeterli çalışmazsa)

Böbrek Kanseri için Ablasyon ve Öbür Lokal Tedaviler

Böbrek kanserinin cerrahi olarak çıkarılması ana-temel tedavidir. Fakat ameliyat olamayacak kadar sorunları olan yahut ameliyat olmak istemeyen böbrek tümörlü hastalarin tedavisi için öteki birtakım tedaviler kullanılabilir. Bu yaklaşımlar çoklukla küçük (4 cm’den büyük olmayan) böbrek kanserleri için düşünülür.

Kriyoterapi (kriyoablasyon): Kriyoterapi, tümörü yok etmek için tümörün özel aletlerle dondurulma sürecini söz eder. Tümöre ciltten (perkütan olarak) yahut laparoskopi sırasında içi boş bir iğne yerleştirilir. Bu kanaldan tümör dondurucu gazlarla dondurulur ve tümörü öldüren bir buz topu oluşturur. Tümörün yakındaki dokulara çok fazla ziyan vermeden yok edildiğinden emin olmak için, süreç sırasında (ultrason, CT yahut MRI taramaları ile) tümörün imajlarını dikkatle izleni yahut doku sıcaklığını ölçülür. Muhtemel komplikasyonları ortasında kanama ve böbreklerde yahut öbür yakın organlarda hasar sayılabilir.

Radyofrekans ablasyon (RFA): Radyofrekans ablasyon, tümörü ısıtarak öldürmek(ablasyon) için yüksek güçlü radyo dalgalarını kullanılan bir formüldür. İğne gibisi bir stent ciltten geçerek tümör alanına yerleştirilir. Probun yerleştirilmesi, ultrason yahut CT taraması ile yönlendirilmektedir. Yerine yerleştirildikten sonra, probun ucundan bir elektrik akımı/radyofrekans dalgaları ile tümör ısıtılırak yok edilmeye çalışılır. Genelde yatış gerektirmeyen ve lokal anestezi ile yapılan bir prosedürdür. Büyük komplikasyonlar enderdir, lakin kanama ve böbreklerde yahut öbür yakın organlarda hasar olabilir.

Böbrek Kanseri için Faal İzlem

Bazı küçük böbrek tümörleri yeterli huyludur ve bunların ⅔’si çok yavaş büyür. Bu küçük böbrek tümörlere (4 cm’den küçük) sahip kimi hastalar için birinci başta tedavi vermemek ve tümörün büyüyüp büyümediğini görmek için dikkatlice izlemek bir seçenek olarak sunulabilir. Her 3 ila 6 ayda bir görüntüleme testleri (ultrason, CT yahut MRI taraması) ile izlem yapılır. Süratli büyürse yahut 4 cm’den büyük olursa tümör ameliyatla çıkarılır yahut diğer bir şekilde(kriyoterapi yahut RFA ile) tedavi edilir.Bu yaklaşım en çok yaşlı yahut düşkün hastalar için tercih edilmektedir. Tümörü bir müddet yakından izlemek, hangi tümörlerin ilerde kanser olma ihtimalinin daha yüksek olduğuna karar vermelerine yardımcı olur. Bazen tümörün sahiden kanser olup olmadığını görmek için tümörü izlemeye karar vermeden evvel biyopsi yapılabilir.

Böbrek Kanseri için Radyasyon Tedavisi

Hasta ameliyat kaldıracak kadar sağlıklı değilse yahut yalnızca tek böbreği varsa, böbrek kanserini için radyoterapi-radyasyon kullanılabilir. Radyoterapi kanserli böbreğe ve/veya metastaz alanlarına kullanılabilir. Bunun yanında radyasyon tedavisi; tümöre bağlı ağrı, kanama üzere kanser semptomlarını nispeten gidermek yahut kanserin yayılmasının neden olduğu sorunları (özellikle kemiklere yahut beyne) hafifletmek için kullanılabilir.Komplikasyonları ortasında; cilt değişiklikleri (güneş yanığına benzer) ve radyasyonun ciltten geçtiği alanlarda saç dökülmesini, bulantı, ishal yahut yorgunluk sayılabilir.

Böbrek Damarı Embolizasyonu

Embolizasyon bölgesel olarak ilerlemiş böbrek kanseri için bir tedavi seçeneği olarak kimi seçilmiş hastalarda önerilmektedir. Hasta cerrahi için uygun değilse ve kanamaya ve ağrıya neden oluyorsa, renal arter embolizasyonu önerebilir. Bu tedavi sırf cerrahinin uygun olmadığı yahut yüksek riskli olduğu durumlarda önerilir. Kasık bölgesi damardan küçük bir kateter ile girilerek, böbreğin etrafındaki damarlara ulaşılır ve bu damarlar tıkaçlarla tıkanır, ve doku beslenemediği için ölür-nekroze olur ve beden tarafından temizlenir

Böbrek Kanseri için İmmünoterapi

İmmünoterapi, bir kişinin kendi bağışıklık sistemini kanser hücrelerini daha tesirli bir formda tanıması ve yok etmesi için ilaçların kullanılmasıdır. Böbrek kanserini tedavi etmek için çeşitli immünoterapi çeşitleri kullanılabilir.

Kontrol noktası inhibitörleri(Immune checkpoint inhibitors)

Bağışıklık sistemin temeli, yüzeylerindeki proteinleri anahtar kilit prensibi ile kullanarak bedenin sağlıklı hücreleri ile yabancı ve sıhhatsiz hücreleri ayırt ederek gerekirse aktive olan beyaz kan hücresi olan T hücreleridir. Bu T hücrelerinin yüzeyinde bulunan ve gerekli olmadığında bağışıklık karşılığının aktivasyonuna mahzur olan ‘Frenler’ vardır. İşte tümör hücreleri bu frenleri kullanarak bağışıklık sistemi hücrelerini kandırır, T hücreleri tümörlü hücreleri fark edemez. Bağışıklık sistemini kör etmeyi başaran tümör hücreleri artarak, yayılır. T hücrelerini durduran bu frenlerden CTLA-4 ve PD-1 isimli proteinleri hedeflemektedir. Bu proteinler durdurulursa bağışıklık sistemi tümör hücrelerini görmeye ve tanımaya başlar ve onlarla savaşarak yok edilmesini sağlar. Bu proteinlerle savaşan ve onları durduran ilaçların kullanıldığı tedaviye “immun checkpoint tedavi’’adı verilir. CTLA-4 ve PD-1 proteinlere bağlanan ve bloke eden antikorlar kullanılır, “immun checkpoint’’ (kontrol noktası) inhibitörleri olarak isimlendirilirler. Klinik araştırmalarda bilhassa PD-1’i hedefleyen tedavilerde metastatik kanserlerde uzun periyodik güzelleşme sağlanmıştır. Birçok yan tesirleri vardır. Bazen bağışıklık sistemi, bedenin öbür bölgelerine saldırmaya başlar ve bu da akciğerlerde, bağırsaklarda, karaciğerde, hormon üreten bezlerde (tiroid gibi), böbreklerde yahut öbür organlarda önemli problemlere neden olabilir. Bazen bu yan tesirler ömrü tehdit edebilir.

Bu tedavi için şimdilik görülen tek handikap, her tümör hücresinin bağışıklık sistemini kandırmak için PD-1 yahut CTLA-4 proteinlerini kullanmazlar. Bu yolu kullanmayan tümörleri bu prosedürü inhibe ederek engelleyemezsiniz. Bu nedenle tümörün bu proteinleri kullanıp kullanmadığından emin olmak gerekir. Bu emelle tümörün PD-1’i harekete geçiren PDL-1 taşıyıp taşımadığını anlamak için laboratuvar testlerinden yararlanılır.

PD-L1 testi, bir hastanın “immun checkpoint tedavi’’den faydalanıp faydalanamayacağının belirlemesine yardımcı olur. Test tümör dokusu yahut kandan çalışılabilir. Bir PD-L1 testi, bir tümörün ne kadar PD-L1 ürettiğini ölçer. Yüksek ölçülerde PD-L1 üreten tümörler, tedaviye daha az üretenlere nazaran daha hassastır. Hangi hastanın ilaçlara yanıt verebileceğini belirlemede yardımcı olsa da, test yanılmaz değildir. Yüksek düzeylerde PD-L1 testi yapan kimi tümörler tedaviye cevap vermeyebilir ve düşük düzeylerde ise güçlü bir yanıt olabilir. Kanser hücreleri karmaşıktır ve farklı faktörler bu ilaçlara ne kadar hassas olduklarını etkileyebilir.

1- PD-1 inhibitörleri: Pembrolizumab (Keytruda) ve Nivolumab (Opdivo), olağanda bu hücrelerin bedendeki öbür hücrelere saldırmasını önlemeye yardımcı olan, bağışıklık sistemi hücreleri (T hücreleri olarak adlandırılır) üzerindeki bir protein olan PD-1’i hedefleyen ilaçlardır. PD-1’i bloke ederek, bu ilaçlar böbrek kanseri hücrelerine karşı bağışıklık reaksiyonunu artırır. Bu ekseriyetle birtakım tümörleri küçültebilir yahut büyümelerini yavaşlatabilir.

Sitokinler

Sitokinler, bağışıklık sistemini genel olarak güçlendiren küçük proteinlerdir. İnterlökin-2 (IL-2) ve interferon-alfa üzere insan üretimi sitokin versiyonları bazen çok özel durumlarda böbrek kanserini tedavi etmek için kullanılır. Her iki sitokin de hastaların küçük bir yüzdesinde kanserin küçülmesine neden olabilir.

Böbrek Kanseri için Kemoterapi

Kemoterapi, anti-kanser ilaçlarını belirli protokol çerçevesinde kullanılmasını söz eder. kullanır. Damarda yahut ağızdan hap olarak kullanılabilir.

Böbrek kanseri hücreleri ekseriyetle kemoterapiye âlâ karşılık vermediğinden, böbrek kanseri için standart bir tedavi değildir. Sisplatin, 5-florourasil (5-FU) ve gemsitabin üzere birtakım kemoterapötik ilaçların az sayıda hastaya yardımcı olduğu gösterilmiştir. günümüzde daha çok kemoterapötikler ekseriyetle yalnızca maksada yönelik ilaçlar ve / yahut immünoterapi denendikten sonra, en son seçenek olarak sunulmaktadır Belirli protokol çerçevesinde kürler biçiminde verilir.Kemoterapi ilaçları süratle bölünen hücrelere saldırır, bu yüzden ekseriyetle kanser hücrelerine karşı etkilidirler. Lakin kemik iliğinde (yeni kan hücrelerinin yapıldığı), ağız ve bağırsakların iç yüzeyleri ve saç kökleri üzere bedendeki öteki hücreler de süratle bölünür. Bu hücrelerin kemoterapiden de etkilenmesi mümkündür ve bu da kimi yan tesirlere yol açabilir. Kemoterapinin yan tesirleri ilaç cinsine, alınan ölçüye ve tedavi müddetine bağlıdır. Bu yan tesirler çoklukla tedavi bittikten sonra kaybolur. Ekseriyetle bunları önlemenin yahut azaltmanın yolları vardır.

Olası yan tesirler şunları içerebilir: