Varikosel Nedir?
Varikosel erkeklerde yumurtalardaki kanı boşaltan damarların genişleyip varisleşmesidir. Bu varisleşen toplardamarların iç yüzeyinde kan sirkülasyonunu düzenleyen kapakçıklar fonksiyonlarını kaybetmiş ve kanı boşaltamamaktadır. Testisten çıkan toplar damarların çok ve olağandışı olarak genişlemiş olması, testiste ısı tesiri ve beslenme bozukluğu sonucu sperm üreten hücreleri toksik kimi unsurlarla karşı karşıya bırakır. Bu durum unsurlar testis içinde tesir yarattığı için sperm oluşumunu makus tesirler ve kısırlığa neden olabilir.
Kısırlık şikayeti olan erkeklerin ise yaklaşık %40 ında varikosel mevcuttur. Daha evvelce çocuğu olan lakin sekonder infertilite şikayeti olan erkeklerde ise bu oran % 80 lerin üzerine çıkmaktadır. Varikosel her iki testiste de görülebilir. Lakin anatomik komşulukları dolayısı ile sol testiste görülme oranı % 85, sağ testiste görülme oranı ise % 15 civarındadır. Bir taraftaki varikosel çoklukla öbür testisi de etkilemektedir.
Varikoselin Belirtileri Nelerdir?
Varikosel birçok vakit hiçbir belirti vermez. Lakin bazen testislerde ağrı, testislerde küçülme, testislerde dolgunluk hissi, infertilite (kısırlık), gözle görülebilen genişlemiş damarlar ve ele gelen genişlemiş damarlar görülebilir.
Varikosel Teşhisi Nasıl Koyulur?
Hastalar gördükleri yahut ayakta iken ellerine gelen yumurtadaki genişlemiş damarlar sebebi ile doktora gelirler. Tabip tarafından yapılacak elle muayene ile ekseriyetle teşhis konur. Ultrasonografi / Doppler kesinlikle yapılmalıdır. Bütün varikoselli hastalara 3-4 günlük cinsel perhizden sonra sperm analizi yapılıp sperm sayısı, hareketliliği ve biçimleri araştırılmalıdır. Hastaların yaklaşık %60 ınde sperm yoğunluğu ve hareketliliği azalmış, biçimleri bozulmuştur. Kısırlık şikayeti olan varikoselli erkeklerde, çok ağır ağrı şikayeti olanlarda ve testislerinden biri başkasına nazaran manalı küçülme göstermiş varikoselli erkeklerde cerrahi tedavi uygulanabilir. Tedaviye geçmek için varikoselin kesinlikle sperm kıymetlerini bozmuş olması gerekmeyebilir. Evli olmayan erkeklerde de varikosel bulunmuş ve sperminde bozulma başlamış ise tedavi önerilebilinir. Şayet erkek adolesan çağda, yani şimdi ergenliğe gelmemiş ise ve sperm veremiyorsa bu durumda testiste küçülme olup olmadığına bakılır. O taraf testisi %10 ve daha fazla volüm kaybetmiş ise ameliyat endikasyonu vardır.
Varikosel Tedavisi Nasıl Yapılır?
Varikosel tedavisi için ameliyat gerekmektedir. Ameliyat sırasında cerrahi mikroskop kullanılması önerilmektedir. Kasık bölgesinden yapılan küçük bir kesi ile gerçekleştirilir ve varisleşmiş venler bağlanır. Varikosel ameliyatının muvaffakiyet bahtı değişkendir. Yaklaşık 45 dakika sürer. Bu sırada testisle ilgili başka oluşumların ziyan görmemesine itina gösterilmelidir. Varikosel ameliyatı dikkatli yapılmaz ise hidrosel (testis etrafında sıvı birikimi), atrofi üzere komplikasyonlar görülebilir. Ancak son yıllarda, ameliyat tekniğinde elde edilen ilerlemeler sayesinde bu komplikasyonlara çok daha az rastlanılmaktadır. Ameliyat olacak şahısların bunu uygun bilmesi ve ameliyatı yapacak tabipten da bu bahiste bilgi alması gerekir. Ameliyattan 3-6 ay sonra sperm üretiminde düzelme görülmeye başlar. Sperm tetkiki ameliyattan sonraki 6. ayda yapılmalıdır. Sperm üretimindeki düzelme ameliyat olan hastaların %60-70 inde görülür. Gebelik üzerindeki tesiri de epey olumludur.
Tüp bebek uygulaması yapılacak erkeklerde de varikosel ameliyatı yapıldıktan sonra tüp bebeğe geçilmesi önerilebilir. Ameliyat edilen hastaların bir kısmında sperm kıymetleri biraz daha yükselerek tüp bebek uygulamasına geçilebilir.