İdrar yolu enfeksiyonu, çocukluk çağında en sık karşılaşılan bakteriyel enfeksiyonlardan biridir ve değerli bir klinik problemdir. Yedi yaşına kadar erkek çocukların yaklaşık %2’si, kız çocukların ise %8’i idrar yolu enfeksiyonu geçirmektedir. Enfeksiyon geçiren çocuklarda %30’a varan oranda tekrar enfeksiyon gelişebilmektedir.
Belirtiler nelerdir?
Şikayetler yaş periyoduna nazaran değişmektedir. Bilhassa 2 yaş altı küçük çocuklarda ateş, huzursuzluk, kusma, beslenme bozukluğu, gelişme geriliği üzere özellikli olmayan bulgularla karşımıza çıkabilmektedir. Münasebetiyle bu yaş periyodunda teşhis gözden kaçabilmektedir. Büyük çocuklar ise çoğunlukla idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma, ateş, karın alt kısmında yahut yanlarda ağrı şikayetleri ile başvurmaktadırlar.
Nasıl teşhis konur?
Tanı için öncelikle idrar tahlili yapmak gerekir. Tuvalet eğitimi almayan çocuklarda idrar örneği torba ile yahut mesaneden direkt kateter ile alınır. Torba ile idrar örneği alınması sık bir uygulama olmasına karşın her vakit muteber bir formül değildir. Direkt mesaneden örnek alınması daha muteber sonuçlar vermektedir. Tuvalet eğitimi sonrası steril bir kaba yapılan idrar ile örnekleme yapılır. İdrar tahlili sonrası enfeksiyon bulguları varsa tanıyı doğrulamak için idrar kültür testi yapılır.
Önemi nedir?
İdrar yolu enfeksiyonları, yapısal yahut işlevsel idrar yolu bozuklukları olan çocuklarda birinci müracaat şikayeti olabilir. Bilhassa ateşli idrar yolu enfeksiyonlarında böbreklerde kalıcı hasar oluşabilir. Böbreklerde oluşan bu hasar uzun periyotta hipertansiyona ve hatta böbrek yetmezliğine dahi sebep olabilmektedir. Bu nedenle, bilhassa küçük yaş çocuklarda ateşli ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları ayrıntılı kıymetlendirme gerektirir. Bu kıymetlendirme sırasında ultrasonografi ve öteki görüntüleme prosedürleri gerekebilmektedir. İleri yaş çocuklarda altını ıslatma ile ortaya çıkan mesane işlev bozukluklarında da idrar yolu enfeksiyonu sık rastlanan bir durumdur.
Nasıl tedavi edilir?
Tahlil sonuçlarına nazaran uygun antibiyotik verilir. Çoklukla ağızdan verilen ilaçar kâfi olmaktadır. Çoğunlukla birinci 24-48 saat içinde tedaviye karşılık alınır. Şayet yüksek ateş ve genel durum bozukluğu ortaya çıkarsa hastaneye yatırılarak tedavi de gerekebilmektedir
