ÇOCUKLARDA TEKRARLAYAN BÖBREK TAŞLARINA DİKKAT!

ORGAN YETMEZLİĞİ İLE SONUÇLANABİLİR
ÇOCUKLARDA TEKRARLAYAN BÖBREK TAŞLARINA DİKKAT!
Yetişkinlerde yaygın olarak görülen  böbrek taşları son yıllarda çocukları da daha fazla gaye almaya başladı. O denli ki ülkemizde her 100 çocuktan 5’inde böbrek taşı görülüyor. Üstelik çocuklarda böbrek taşı görülme sıklığı günümüzde daha da artıyor. Altta yatan en büyük neden olarak da ailevi yatkınlık, genetik nedenler, yanlış beslenme gösteriliyor. Ayrıyeten hazır besinlerin tüketilmesinin de tesirinin olduğu düşünülüyor. Acıbadem Atakent Hastanesi Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr.  Selçuk Yücel, çocuklarda oluşan böbrek taşlarının  metabolik tahlilinin kesinlikle yapılması gerektiğine dikkat çekerek, “Metabolik taş tahlili neden yapılmalı? Bu tahlilde neye bakılıyor? Bu ne sağlıyor?”  dedi.  
Şikayetler yaşa nazaran değişiyor 
Çocuklarda böbrek taşları en sık ergenliğe girme yaşlarında ortaya çıksa da, hayatın birinci bir yılı içinde bile oluşabiliyor. Hastalık daha çok ailevi taş hastalığı olanlarda görülüyor.  Çocuk taşları ile erişkin taşları ortasında makul bir fark olmuyor. Fakat kimi ailevi hastalıklara bağlı taşlar, mesela sistinüri taşları daha sık görülebiliyor. Böbrek taşına bağlı şikayetler çocuklarda yaşa nazaran değişiyor.  5 yaş altı  grubundaki küçük  çocuklarda yalnızca idrarda kan olması yahut idrar yolu iltihabı görülürken, 5 yaş üstü  büyük çocuklarda ise ağrı yakınması daha fazla oluyor.  Çocuklarda erken teşhis konulması, taşların böbrek hasarına neden olmadan tedavi edilebilme talihini sunması nedeniyle çok kıymetli. Bu nedenle ailelerin bu tıp yakınmalarda vakit kaybetmeden çocuklarını bir üroloji hekimine 
Erken teşhis ile hayatının ileri yıllarında taş hastası olma riski azaltılıyor
Çocuklarda 4 milimetrenin altındaki taşlar çoklukla bizatihi düşüyor ve tedavi gerektirmiyor. Lakin bu, ufak taşların dikkate alınmasına gerek olmadığı manasına  gelmiyor. “Ufak taşlar da kesinlikle muhakkak aralıklarla takip edilmeli ve büyürlerse tedaviye alınmalı” diyen Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Yücel kelamlarına şöyle devam ediyor: “ Küçük taşlarda bile altta yatan neden, metabolik taş tahlili tetkikleri ile (kan ve 24 saat boyunca toplanan idrar tetkikleri) kesinlikle araştırılmalı. Zira küçük taşlar hem boyut hem sayı olarak artabilirler ve idrar yolu enfeksiyonlarına da neden olarak böbrek işlevlerini ve çocuğun gelişimini riske sokabilirler.”  
4 milimetrenin üzerindeki taşlar tedavi edilmeli
Çocuklarda 4 milimetrenin üzerindeki her taşın ise tedavi edilmesi gerekiyor. Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Yücel çocuklarda en faal tedavi tekniğinin böbrek taşı kırma tedavisi olduğunu belirterek kelamlarına şöyle devam ediyor:  “Taş kırma tedavisinin aktifliği yüzde 70-90 üzere yüksek bir oranda seyrediyor. Erişkinlerden tek farkı, bu tedavinin çocuklarda genel anesteziye ya da derin  uyuşturmaya gerek duyulması. Lakin her taşı olan çocuk taş saptandıktan sonra kesinlikle bir çocuk ürolojisi uzmanı tarafından görülüp hangi tedaviye daha uygun olduğunun araştırılması sonrasında yönlendirilmelidir. Uzman görüşü alınmadan yapılan taş kırma tedavileri geri dönüşümsüz hasarlar bırakabilir ya da sonraki tedavilerin yapılmasını engelleyebilir.”
Taşlar kürdan kalınlığındaki aygıtla çıkartılabiliyor
Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Yücel, üreter denilen idrar yolunda ya da böbrek içerisinde yer alan 2  santimin üzerindeki taşlarda kapalı böbrek taşı operasyonları uygulanabildiğini söylüyor. Son yıllarda idrar deliğinden girilerek, bedende kesik yapılmadan gerçekleştirilen kapalı operasyonlarda taşlar lazer ile kırılabiliyor. Böbrek içinde olan birtakım taşlarda ise ciltten kalem kalınlığında aletlerle böbreğe giriliyor. Akabinde taşlar kırılarak bedenden çıkartılıyor. Ayrıyeten son 1-2 yıldır uygulanan  kürdan kalınlığında bir aygıtla ciltten böbreğe girilip lazerle taşlar kırılabiliyor. Bu metotta çocuğun cildinde yalnızca bir kaç milimetrelik  bir iz kalıyor. “Mikroperk” ismi verilen bu prosedürde hayli başarılı sonuçlar alınıyor. Lakin  hangi formülün daha hakikat olacağına kesinlikle bir çocuk ürolojisi uzmanı tarafından karar verilmesi gerekiyor. 
Taşlar kesinlikle tahlil edilmeli
Çocuk Ürolojisi Uzmanı Prof. Dr. Selçuk Yücel operasyon ya da taş kırma prosedürüyle çıkartılan böbrek taşlarının metabolik tahlilinin kesinlikle yapılması, akabinde idrar ve kan testleriyle  taşa neden olan faktörün araştırılması gerektiğine dikkat çekti.  “Bu tahliller sayesinde altta yatan neden tespit edildikten sonra diyet, ilaç ya da destekleyici tedavilerle taş oluşumu riski en aza indirilebiliyor. “ diyen Prof. Dr. Selçuk Yücel kelamlarına şöyle devam etti:  “Taşların kimyasal özelliklerini ortaya koyan testlere genel olarak ‘metabolik taş risk analizi’ deniyor. Erişkinlerde bayanlarda birinci taş yakınması, erklerde ise ikinci taş yakınmasından sonra yapılıyor. Çocuklarda da birinci taş saptanmasında yapılması gerekiyor.  Eğer metabolik taş tahlili  (idrar ve kan testleri) yapılmaz ve tekrar ederse, çocuklarda böbrek yetmezliğiyle sonuçlanabiliyor.”