Bel fıtığı, bel ve bacağa yayılan ağrıların en önemli sorumlularındandır. Düzenek olarak, omurlarımızın ortasında yer alan disklerin ya hudutlar üzerine direk baskısı yada diskten dışarı çıkan jölemsi hücrelerin sonda şişme yapması nedeniyle ortaya çıkan klinik tablodur. Belden başlayıp ayağa yayılan ağrılar çekilmez olup hayat kalitemizi bozmakta hatta işgücü kayıplarına neden olmaktadır. Günümüzde eğitim düzeyinin artması, çok fazla gereksiz ameliyat yapılmış olması, ameliyat olanların bir kısmında ağrıların geçmemesi hatta daha makus olmaları, ameliyat olunsa bile bir mühlet sonra birebir şikayetlerin devam etmesi ve de bağlantı imkanlarının gelişmesi hastaların kararlarını etkilemekte eskisi üzere gözü kapalı çabucak ameliyat masasına yatmamaktadırlar. Daha minimal teşebbüslerle bu sorunun üstesinden gelmek muhtemeldir.
Bel fıtığı belirtileri
Bel fıtığı kendisini belden bacaklara yayılan ağrı ve uyuşmalar ile aşikâr eder. Hareket kısıtlılığına neden olabilir. Bazen de kalçalarda kramplar biçiminde ortaya çıkabilir. Ağrı, elektriklenme ve krampların görülmesi, uyuşmalar, karıncalanmalar sonun sıkıştığı manasına gelmektedir.
Bel fıtığını hazırlayan faktörler
Ağır kaldırmak, yerden bir şey alırken uygunsuz davranmak, hareketsiz ömür, genetik yatkınlık, doğuştan omurga dizilim bozuklukları, çok oturmak, çok ayakta kalmak, uygunsuz duruş üzere günlük konumlar, gerilim, sigara içmek (kemik, eklem ve disklerin beslenmesini bozar), çok kilolar daima risk faktörleridir.
Belde kireçlenme Hastalığı
Bel ağrılarının en büyük nedeni kireçlenme ağrılarıdır. Belde kireçlenme dediğimizde tıbbi olarak faset artrozu akla gelir. Tabiplerin faset eklemi dediği yapılar, her omurgayı geriden birbirine bağlayan kelepçelerdir. Bunların vazifesi omurgalarımızın kaymasını engellemek, yan dönmelerin eğilip doğrulmaların sağlıklı bir formda yapılmasını sağlamaktır. Bir manada belin takviyesini sağlarlar. Tüm omurgalarımızın art kısımlarında sağlı sollu yer alırlar. Aslında yaşlanma sürecimizde çok yıpranırlar ve ileri yazlarda motamot dizlerdeki kireçlenme üzere belimizdeki bu küçük eklemlerde de kireçlenmeler oluşur. Yaşlılık hastalığı diyebiliriz.
Her eklem üzere faset eklemlerde de sıkıntıların temeli bir biçimde kıkırdak yapıların aşınması, yırtılması sonucu çok yük binen kemikler reaksiyoner olarak irileşmeye, bazen şişmeye sonuçta minik kemik çıkıntıları oluşmaya başlar. Tüm bunlar o bölgedeki sonları rahatsız etmeye başlar. Durum bu kademeye geldiğinde bizim faset sendromu dediğimiz şikayetler de baş gösteririr.
Yatakta dönme esnasında ağrı duyulması, sabah kalkıldığında belini doğrultmadaki zorluk , eğilip doğrulma ve beli geriye esnetmede ortaya çıkan ağrılar daima bu kireçlenmelerden kaynaklanmaktadır. Fizik tedavi ve birtakım ağrı kesicilerle hasta rahatlayabilir fakat kronik, geçmeyen ağrılar oluştuğunda radyofrekans metodu ile ağrılara pürüz olmak mümkündür.
Dar Kanal – Vitrin Hastalığı
Yolda yürürken sık sık durup dinlenmek zorunda kalmanın en değerli nedeni omurilik kanalındaki daralmadır. Ayaklara vuran uyuşma ve ağrılar, bacak adalelerindeki kasılmalar onları ister istemez durup dinlenmeye zorlar birkaç dakika dinlendikten sonra ağrıları azalır ve tekrar yürürler. Yürürken kalçalara ve ayaklara vuran ağrı ve uyuşmalar ve adale güçsüzlükleri nedeni ile sık sık durup vitrinlere bakarak kısa molalar ile ağrılarını azaltmaya yönelik yaptıkları bu davranışlardan ötürü bu hastalığa “vitrin hastalığı” denmiştir. Temel neden omurilik kanalında kireçlenmelere bağlı daralmanın omuriliği sıkması(spinal stenoz) sıkıştırmasıdır. Bu sorun nadiren doğuştan omurilik kanalı dar olanlarda daha erkenden ortaya çıkmaktadır. Daralmanın şiddeti tedavide yol göstericidir. Omurilik kanalında belli bir açıklık olduğu sürece ameliyata gerek yoktur . Özel enjeksiyon teknikleri ile sıkışan hudutlar rahatlatılır. Yürüme uzaklığı uzar ve ağrılar azalır.
Dejeneratif Disk Hastalığı
Dejeneratif Disk Hastalığı (DDH), bilhassa gençlerde görülen bel ağrılarının en yaygın nedenlerinden biridir. Dejeneratif Disk Hastaları bel ağrıları nedeniyle kendilerinde bel fıtığı olduğunu düşünürler. Omurlarımız ortasındaki disklerin suyunu kaybetmesine Dejeneretif Disk Hastalığı denir. Ekseriyetle ağrılar ve günlük hayat kalitesinin bozulması halinde karşımıza çıkmaktadır. En sık 30-50 yaşlar ortasında şikayetlere neden olmaktadır. Tanısı kolay gelse de, dejeneratif disk hastalığı tanısı konulan birçok hasta, bu teşhisinin tam olarak ne manaya geldiğini merak etmektedir.
Söylemeliyiz ki dejeneratif disk hastalığı gerçek bir hastalık değil hasar görmüş bir diskten ağrı üreten dejeneratif bir durumdur. Olağanda damar ve sonu olmayan disklerin dejenerasyona bağlı çatlamaları sonucu disklerin içine minik sonların girmesi ve bunların sıkışması ağrı nedenidir.
Dejeneratif Disk Hastalığı Belirtileri
Dejenere disk hastalığı, şahıstan bireye değişen bel ağrılarına neden olmaktadır. Dejenere diski olan herkeste ağrı olacak diye bir şart yoktur. Tekrar disk dejenerasyonu başlangıç durumunda olan bireylerde de şiddetli ağrılar olabilir. DDH bel tutulmalarına ve bel hareketlerinin kısıtlanmasına neden olan ağrılara neden olabilmektedir. En kıymetli belirtisi çok oturmak, çok ayakta kalmak ve ağır kaldırmakla ağrıların başlaması ve devam etmesidir. Başka kıymetli bir konu sabah yataktan kalkmadaki zorluklardır. Bu hastalara MR çektirildiğinde omurgalar ortasındaki disklerin suyunu kaybettiği, yüksekliklerinin azaldığı ve siyahlaştığı görülür. Karanlık disk olarak isimlendirilir.
DDH nın tedavisinde bir çok yol uygulanmaktadır. Ameliyat gerektiren bir durum değildir. Görüntüleme eşliğinde uygulanan disk içi teşebbüsler hastaların ömür kalitesini düzeltmekte ve ağrılarına mani olabilmektedir.