Su, ayırım yapmaksızın bütün varlıklara hayat verir.
Yaşa, cinsiyete, kiloya bağlı olarak farklılık göstermekle birlikte beden tartısının %60-70’ini oluşturan su sindirim sisteminde emildikten sonra kan sirkülasyonuna geçer ve bedene dağılır. Hücre içinde kimi kimyasal tepkilere katıldıktan sonra kan deveranı aracılığı ile böbreklerden süzülür ve idrar olarak bedenden atılır. Bir kısmı ise deri, teneffüs ve sindirim sistemi vasıtasıyla bedenden atılır.
-
İdrarla böbreklerden; 1500 ml
-
Terleme yolu ile deriden; 500 ml
-
Solunum havasıyla akciğerlerden; 500 ml
-
Dışkı ile bağırsaklardan; 100-200 ml
Normal beden işlevlerinin devamı için su gereklidir!
Vücuttaki bütün sistemler, organlar ve hücreler kâfi su olmadan işlevlerini sürdüremezler. Bedende gerçekleşen tüm metabolik süreçler fakat kâfi su varlığında gerçekleşebilmektedir. Ömrün vazgeçilmezlerinden olan suyun sayısız vazifeleri vardır. Beden dokusu ve organ yapılarının bir kısmını oluşturan su bedende metabolizma artıklarının atılması için bir araçtır. Bedenin termostatı, ısı düzenleyicisidir. Derideki gözeneklerden buharlaşarak beden ısısının düzenlenmesine katkıda bulunur. Hücrelerin muhtaçlığı olan mineral, vitamin, protein, karbonhidrat, yağ üzere besin hususlarını ve hormonları muhtaçlığı olan hücrelere, dokulara ve organlara ulaştırır, metabolik faaliyetler sonucu ortaya çıkan atık hususları boşaltım organlarına taşır. Tüm bunlara ek olarak kanın hacmini istikrarlar ve besinlerin sindirimine yardımcı olur.
Faydaları saymakla bitmez!
-
Su olmadan ömür olmaz
-
Su temel güç kaynağıdır
-
Vücutta taşıyıcı misyona sahiptir. Hücrelere besin ve oksijen sağlar, atık hususları bedenden atılmaları için böbrek, akciğer, karaciğer üzere ilgili organlara ulaştırır
-
Kan ve lenf sisteminin büyük kısmını su oluşturur
-
Kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıma kapasitesini artırır
-
Kemik iliğinde kan üretim sistemlerini düzenler
-
Kanı sulandırır, kalp ve beyin damarlarında pıhtılaşmayı önleyerek kalp krizi ve felce karşı korur
-
Kan basıncını denetim eden unsurların dengelenmesine ve taşınmasına yardım eder
-
Beyin işlevleri için önemlidir
-
Dikkati ve çalışma randımanını artırır
-
Yaşlılıkta bellek kaybını önler
-
Alzheimer, Multipl Skleroz, Parkinson üzere hastalıkların riskini azaltır
-
Stres, gerginlik ve depresyonu önler
-
Uykuyu düzenler
-
Anti-oksidandır
-
Yorgunluğun giderilmesine yardımcı olur
-
DNA hasarını önler ve tamirat düzeneklerinin daha âlâ çalışmasına yardımcı olur
-
Bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışmasına katkıda bulunur, kanser de dahil olmak üzere, çeşitli hastalıklara karşı güçlendirir
-
Eklem boşluklarındaki temel yağlayıcı maddedir
-
Omurgalar ortasındaki disklerin sağlıklı kalmasına yardımcı olarak fıtıklaşmasını ve aşınmasını önler
-
Vücudun ısı istikrarını sağlar
-
Cildin daha düzgün, daha yumuşa, daha parlak ve daha esnek olmasını sağlar ve yaşlılık belirtilerini azaltır
-
Göz sıhhatini korur
-
İştahı düzenler, kilo alımını denetim altına alır
-
Bütün besinlerin, vitaminlerin ve minerallerin temel çözücüsüdür
-
Besinleri küçük kesimlere ayırarak sindirim sürecini kolaylaştırır
-
Su, besinlerdeki faydalı hususların emilimini artırır
-
Bağırsakların tertipli çalışmasını sağlar, kabızlığı önler
-
Vücutta depolanan yağ ölçüsünü ve kilo alımını düzenler
-
İdrar yolu enfeksiyonu ve böbrek taşı riskini azaltır
Bir yetişkinin günlük su muhtaçlığı 2,5-3 litre kadardır!
Normal beden işlevlerinin sağlıklı bir halde devam edebilmesi için sıvı alımı ve sıvı kaybının belli bir istikrarda olması gerekir. Bu istikrar bozulduğunda sıhhat sıkıntıları ortaya çıkmaya başlar. Yemek yemeden 4 hafta yaşanabilirken susuz yalnızca 3-4 gün dayanılabilir. Günlük beden işlevleri için gerekli olan suyun yaklaşık 1000 ml’si besinler ve yaklaşık 1500 ml’si içecekler ile dış kaynaklardan; yaklaşık 300 ml’si ise hücre metabolizması sırasında gerçekleşen kimyasal tepkilerin eseri olarak açığa çıkan sudan karşılanır.
Yeterli su tüketilmemesi gündüz hissedilen yorgunluğun en değerli nedenidir!
Düzenli ve kâfi ölçüde tüketilen su sırt ve eklem ağrılarını %80, bağırsak kanseri riskini %45 ve göğüs kanseri riskini %79, mesane kanseri riskini ise %50 oranında azaltır. Ağız kuruluğu çok su kaybının bir sonucudur ve bedendeki birçok oluşumun sekteye uğramaya başladığını belirten bir sinyaldir. Sıvı kaybının seviyesine nazaran hissedilen şikayetler değişiklik gösterir.
-
%1: Susuzluk hissi, beden ısı istikrarında bozulma, fizikî performansta bozulma
-
%3: Beden ısı istikrarında ileri derecede bozulma, çok susuzluk hissi
-
%4: Fizikî performansın %20-30 düşmesi
-
%5: Baş ağrısı, yorgunluk,
-
%6: Halsizlik, titreme
-
%7: Fizikî faaliyet sürerse bayılma
-
%10: Şuur kaybı
-
%11: Beden dirençsizliği, mümkün ölüm
-
%12: %97 oranında ölüm
-
%15: %100 ölüm
Sıcaklar ile gelen tehlike; sıvı kaybı!
Özellikle sıcak havalarda bedenin su gereksinimi teneffüs ile akciğerlerden ve terleme ile deriden gerçekleşen sıvı kayıplarının artması ile birlikte bariz ölçüde artar. Bu türlü vakitlerde bedenin su muhtaçlığını alınan sıvı ölçüsü ile değil, üretilen idrar ölçüsü ile kıymetlendirmek daha doğrudur. Böbreğin bedendeki ziyanlı atık unsurları temizleyebilmesi için günde en az 500 ml idrar çıkarması kâfi olsa da ülkü olan ölçü günlük 1500-2000ml olmalıdır. Zira azalmış idrar ölçüsü böbrek taşı ve idrar yolu enfeksiyonu üzere hastalıkların görülme riskini arttırır. Yetersiz su tüketimi bu dengeyi bozar ve bir müddet sonra biriken toksik hususlar nedeniyle böbrek dahil pek çok hayati organın işlevi olumsuz etkilenmeye başlar. Böbrekler susuzluğa karşı epey toleranslı organlar olmasına karşın 3-4 hafta üzere uzamış sıvı alım yetersizliğinde böbrek işlevlerinde kalıcı kayıplar ortaya çıkabilir.
Vücuttaki su eksikliğinin belirtileri;
-
Ağız kuruması
-
Koyu sarı idrar
-
Kabızlık
-
Cilt esnekliğinin kaybolması
-
Kalp çarpıntısı
-
Erkeklerde kramp ve kas spazmı
-
Bulantı
-
Baş dönmesi
-
Yorgunluk ve tükenmişlik hissi
-
Göz pınarlarının kuruması
-
Vücut ısısının yükselmesi
Sıvı kaybını azaltmak için;
-
Çok gerekli değilse 11.00-16.00 saatleri ortasında sokağa çıkmayın
-
Özellikle sıcak günlerde açık renk, bol, pamuklu kıyafetler giyin
-
Güneş altında spor yapmayın
-
Günlük 2.5-3 litre su için
-
Ayran, soda yahut atlet içecekleri için
-
Meyve, zerzevat ve salata yiyin
-
Alkol tüketimini istikrarda tutun
-
Kahve ve çay tüketimini sınırlayın
Fazla su tüketmenin de ziyanları var!
Yeterli su tüketimi ne kadar kıymetliyse çok fazla su tüketmek de bir o kadar tehlikelidir. Fazla su tüketimi sonucu böbreğin konsantrasyon kapasitesinin aşılması ve işlevlerinin olumsuz etkilenmesi de kelam bahsidir. Fazla su tüketimi yüzünden kandaki sodyum ve elektrolit düzeylerinin apansız düşmesi beyin ödemi, bulantı, kusma, halsizlik, şuur değişikliklerine neden olabilir. Bu durumun ilerlemesi koma ve hatta vefata neden olabilir.
