İnfertilite’de Testler
Erkek İnfertilitesi Testleri
1. Semen Analizi
Erkeğin kıymetlendirilmesi için yapılan en kıymetli ve bilgilendirici test semen tahlilidir. Erkek infertilite si teşhisinin konabilmesi için 3-8 hafta aralıklarda en az 2 tetkik yapılmalıdır. Mastürbasyonla alınan spermlerin hakikat kıymetlendirilmesi için, örnek alınırken 3 ile 5 günlük cinsel perhiz olmalıdır. Semen tahlili yapılırken, spermlerin sayısı, hareketliliği ve formu kıymetlendirilir. Semen tahlilinin olağan kabul edilebilmesi için, sperm sayısının 20 milyon/ml ve üzerinde olması, toplam hareketliliğin %50 ve morfoloji dediğimiz olağan yapıdaki sperm oranının %5 ve üzerinde olması gerekir. Bu kıymetlerin altındaki sonuçlarda, çiftler için bir tedavi programı kesinlikle uygulanmalıdır.
2. Hormanal Testler
üreme hormonlarının seviyeleri, yapılacak bir kan testiyle saptanabilir. Bu hormonlar FSH, LH, Total Testosteron ve Prolaktin dir. Semen tahlilinde sperme rastlanmayan erkeklerde, sorunun testis kaynaklı olup olmadığının tespitinde yardımcı olur.
3. Genetik Testler
Sperm sayısının 5 milyon/ml ve altında olması ya da hiç sperme rastlanmaması durumu, şiddetli erkek infertilite si olarak isimlendirilir. Bu tanıyı almış erkeklerin genetik istikametten incelenmesi gerekmektedir. Hiç sperm gözlenmeyen ve spermlerin şiddetli yapısal ve sayısal bozukluğu olan erkeklerde %5 -15 oranında genetik sorunlara rastlanmaktadır. Erkekte var olan genetik sorunlar embriyolara taşınacak ve doğacak bebekte anomali lere sebep olabilmektedir. Tekrar bu durum erkek çocuklarda kısırlığa neden olabilmektedir. Bu nedenle şiddetli erkek infertilite sinde tedavi öncesinde erkeğe genetik testlerin yapılması yararlı olacaktır. Tekrar doğuştan taşıyıcı kanalların gelişmemesine bağlı erkek infertilite sinde, kistik fibrozis taşıyıcılığı istikametinden erkek ve bayana genetik testler yapılmalıdır.
4. Semen ve İdrar Kültürleri
Enfeksiyon kuşkusunun olduğu durumlarda steril bir kaba alınan örneklere kültür yapılarak enfeksiyona neden olan mikrop tespit edilmeye çalışılır ve bu mikrobun hassas olduğu antibiyotiklerle enfeksiyon tedavisi yapılır.
5. Testis Biyopsisi
Semen tahlilinde sperme rastlanmayan, hormon testleri ve testis boyutları olağan olan erkeklerde, sperm üretiminin olup olmadığının tespiti emeliyle yapılır. Ekseriyetle lokal anestezi ile uygulanır.
Kadın İnfertilitesi Testleri
1. Bayanın Değerlendirilmesinde Yapılan Kan Testleri
a) Hormonal testler: Serolojik ve mikrobiyolojik.
b) Hemotolojik testler: FSH, HbsAg, Kan Kümesi, LH, Anti-Hbs, Tam Kan Sayımı, östradiol, Anti-HCV, Prolaktin, Anti-HIV1+2, Özgür T4, Rubella IgG, TSH, Rubella IgM, Özgür Testesteron, Toxo IgG, 17-OH Progesteron, Toxo IgM, DHEA-SO4, Androstenedion.
2. Yumurtlama Takibi
Yumurtlama tespiti için kullanılan en pratik formül ultrasonografidir. Adet kanamasının 2. ya da 3. gününde yapılan ultrasonografi ile hem yumurtalıktaki yumurta sayısı hakkında bilgi edinilir, hem de kistik bir yapı olup olmadığı denetim edilir. Aşikâr aralıklarla takiplere devam edilerek yumurta gelişiminin olup olmadığı anlaşılabilir. Adet kanamasının 19., 21. ve 23. günlerinde kan örneği alınarak progesteron hormon seviyesinin belirlenmesi de yumurtlama olup olmadığının saptanmasında yardımcı olur.
3. Salin İnfüzyon Sonografi “Sis”
Rahim içinin incelenmesini sağlayan kolay, ağrısız bir süreçtir. Rahim içine ince bir katater yardımıyla serum verilir ve Ultrasonografi altında rahim iç zarı kıymetlendirilir.
Bu teknikle polip, myom, rahim içi yapışıklıkları, darlıklar ve rahim içi bölmeleri tespit edilebilir.
4. Rahim Sineması “Histerosalpingografi”
Rahim ve tüplerin görüntülenmesini sağlayan en kıymetli tetkiklerden biridir. Rahim ağzından verilen sıvının rahim içi ve tüplerden geçişinin görüntülenmesi ile rahim ağzındaki yetmezlik, rahim içi yapışıklıklar, rahim içinde yer kaplayan kitleler (myom, polip), rahim gelişim bozuklukları, tüplerin açıklığı, şişme ve sıvı birikiminin olup olmadığı anlaşılır.
5. Histeroskopi
Rahim içinin ışık kaynaklı optik bir aygıtla incelenmesi sürecidir. Rahim içindeki sorunların gözle görünebilmesini ve teşhis konulmasını sağlamakla birlikte birebir vakitte tedavisinin de yapılmasına imkan tanır. Genel anestezi altında yapılan, infertilite kliniklerinde çok sık kullanılan kıymetli bir yoldur.
6. Laparoskopi
Genel anestezi altında, ışık kaynağı ile aydınlatılan fiberoptik bir aygıtın göbek altından yapılan 1-2 cm lik bir kesi ile karın boşluğuna sokularak, karın içi organlarının tetkik edilmesi sürecidir.
Rahim sinemasında ve/veya Ultrasonografi de kuşkuda kalınan hastalarda, nedeni açıklanamayan infertilite de, genital organ anormalliklerinde, dış gebelikte, karın içi yapışıklıkları, myom, yumurtalık kistleri ve endometriozist te, jinekolojik tümörlerin teşhis ve izlenmesi maksadıyla, ayrıyeten açıklanamayan kasık ağrıları ve adet görememe durumlarında teşhis ve tedavisi gayesi ile kullanılan cerrahi bir usuldür.
