Günlük hayatımızı berbat eden, hayat kalitemizi bozan yalnızca kendimize değil etrafımızdakilere de huzursuzluk veren baş ağrıları meselesinin bir kısmını kolay anlaşılır bir halde ele almayı en sık görülen 3 farklı baş ağrısı temel alınarak baş ağrıları konusunda bir genelleme yapmak istedik. Travma ya da tümörlere bağlı baş ağrılarını bahis dışında tuttuk.
Migren, küme ve tansiyon tipi baş ağrılarının genel özelliklerini kısaca belirtelim, bunlar;
1 -Migren ekseriyetle şu özellikleri ile öteki baş ağrılarından farklıdır:
– başımızın tek tarafında olur (yarım baş ağrısı)
– ağrı, zonklama tarzındadır
– gece uykudan uyandırmaz ancak sabah baş ağrısı ile uyanabiliriz
– sakin ve dinlenilecek yerler tercih edilir
– gürültü, ışık, kokular rahatsız edebilir, bulantı yapabilir
2- Küme baş ağrısı özellikleri
– tek taraflı ekseriyetle göz etrafında olur
– ağrı bıçak saplanır yada elektrik çarpar tarzdadır
– Çoklukla gece yarısı uykudan uyandırır
– hasta yerinde duramaz, çıldıracak üzere hareket eder
– beğenilen yaşarma, kızarma ve burunda tıkanma hissi olur
– alkol, yorgunluk, çok ilaç alımı tetikleyebilir
3- Tansiyon tipi baş ağrısı özellikleri
– iki taraflı çoklukla enseden başlar tüm başa yayılır
– ağrı mengene ile sıkıştırır gibidir
– daima her vakit olabilir
Bu genellemelerden sonra baş ağrılarında tetikleyici faktör olarak en fazla gerilim karşımıza çıkmaktadır. Gerilimi artıran her şey baş ağrısına neden olabilmektedir. Gerilim bilhassa tansiyon tipi baş ağrıları ve migreni tetikleyebilir. Gerilim beyinde sinirsel yolakların hassaslığını artırarak ağrı oluştururken migren de ise beyin dokusu içersindeki damarsal genişlemeler kimi kimyasalların salınmasına yol açarak faal inflamasyon oluşturmakta ve migren ağrıları tetiklenmektedir.
Baş ağrısı tetikleyicileri
-Sıcaklık artışı; havadaki sıcaklık artışının migren ve öbür baş ağrılarını tetiklediğine dair bilimsel çalışma sonuçları yayınlanmaya başlamıştır.
– Kokular; makyaj boyaları, parfüm, pudralar ve birtakım çiçekler migreni tetikleyebilir. Birtakım güçlü parfüm kokuları hoş bile olsa migreni tetikleyebilmektedir.
-Aksesuarlar: saç aksesuarları bilhassa de atkuyruğu yapıldığında saçlı deride gerginliğe yol açmaktadır. Ağrı nedeni olan bu uygulama sıkı atkuyruğu yapma, sıkı saç bantları kullanmada da oluşmaktadır. Bunların çözülmesi yada çıkarılması hızla düzgünleşme sağlamaktadır.
– İdman: çok yorucu ve şiddetli antrenmanlar ve fiziki zorlanmalarda baş ağrısı nedeni olmaktadır.
-Yorucu sex: yorucu sex yapanlar ve at binicilerinde bu ağrılar daha fazla görülmekte ve migren ile karıştırılmaktadır.
– Konfor bozukluğu: ergonomik olmayan çalışma masa ve sandalyeleri, göz hizasından yüksek yada düşük bilgisayar monitör kullanımı sırt ve bel ağrılarının artmasına uzunluğundan başlayan tansiyon tipi baş ağrılarının hazırlanmasına neden olmaktadır.
– Peynir: eskimiş peynirler daha bir risk teşkil etmekte olup temel neden bu eski peynirlerde bulunan tiramin hususudur.
-Kırmızı şarap; tiramin hususu bu tip şarapta da bulunmakta, birebir vakitte şarapta bulunan alkol kan damarlarında genişleme yapmak sureti ile de baş ağrılarına yol açmaktadır.
-Dondurulmuş yiyecekler; tekrar bu yiyecek unsurları de baş ağrısına yol açan tiramin bulunmakta kollayıcı unsur olarak kullanılan nitrit ve nitratlar da beyindeki kan damarlarında genişleme yaparak yaygın iki taraflı baş ağrılarına yol açmaktadırlar.
– Ayak üstü atıştırmak: kan şekerindeki dalgalanmalar baş ağrısı nedenidir. Bilhassa atıştırma ve de şeker tipi içeren yiyecekler çok insulin salınımına bağlı sonuçta tabana vuran kan şekeri yolu ile daha makûs baş ağrılarına yol açacaktır. Yani en tehlikeli şey açlık baş ağrısı oluştuğunda bunu ayaküstü tatlı bir şey ile geçiştirmeye çalışmaktır.
– Sigara: bilhassa küme baş ağrısı olanlarda pasif içiciler ise bile tek taraflı baş ağrılarına neden olabilmektedir. Bilindiği üzere nikotin beyne giden kan damarlarında daralmaya ve buna bağlı baş ağrılarına neden olmaktadır.
– Kafein: bir çok ağrı kesicide bulunmasına karşın ironik bir halde baş ağrısına neden olmaktadır. Bilhassa tiryakiler dikkatli olmalı ani kesilen kahve alımı mahrumluk belirtileri göstermekte bunlardan en güçlüsü de baş ağrısı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Baş ağrılarında tetikleyici olarak rol oynayan gerilim denetim altına alınmaya çalışılmalı , alternatif yaklaşımlarla örneğin masaj, meditasyon, gevşeme teknikleri. Yüzeyel LASER ler, akupressör ve akupunktur üzere uygulamalar denenmelidir.
-Ilımlı idmanlar, yorucu olmayan tabiat yürüyüşleri gerilimin dolayısı ile tansiyon tipi baş ağrısının denetiminde elimize güçlü fırsatlar verir.
-Düzenli yemek; tıka basa olmayan kalori ve şeker içeriği düşük yiyecekler tercih edilmeli, ve bol sıvı alınmalıdır. Hem dehidrotasyon (vucudun susuz kalması) hem de açlık baş ağrısı nedeni olmaktan çıkarılmalı aç ve susuz kalmamağa dikkat edilmelidir.
Baş ağrınız, aldığınız önlemlerle geçmiyorsa hekiminizden profesyonel yardım almaktan çekinmemelisiniz.
Baş ağrısı tedavisinde girişimsel ağrı tedavi sistemleri çabucak baş vurulacak sistemler olmamalıdır. Zorlayıcı olmayan ama rastgele de olmayan formüllere öncelik verilmelidir. Şayet kullanılacaksa ağrı kesici ilaçlar dikkatle ve gereğince kullanılmalıdır. Ağrı merkezlerinde her çeşit ağrınız için tahlil aranırken migren hastaları içinde yeni teknikler uygulanmaktadır. Migren için Botox uygulamalarından gereken sonuçlar elde edilemediğinden vazgeçilmiştir.
Migren için önerilen ameliyatları hiç tavsiye etmeyiz.
Kalıcı hudut blokları ve ozon tedavisi bu gün için en tercih edilen tedaviler ortasındadır.