Prostat Kanseri

Prostat kanseri, prostat bezinin habis bir tümörüdür. Prostat kanserinin çeşitli evreleri vardır. Tedaviniz, tümörün spesifik özelliklerine ve tıbbi grubunuzun deneyimine bağlıdır.

Bu serideki kısımlarda prostat kanseri, prostat kanserinin tanısı ve tedavi seçenekleri ile ilgili genel bilgiler verilmektedir. Ferdî durumunuzla ilgili en ideali için hekiminizle görüşün.

Prostat nedir?

Prostat, alt üriner sistemde mesanenin altında, üretranın etrafında yerleşimli bir bezdir. Prostatbezi yalnızca erkeklerde bulunur. Semendeki sıvıların bir kısmını üretir. Prostat bezinde, ejakülasyon (boşalma) olurken semenin dışarı atılmasını sağlayan düz kaslar bulunmaktadır.

Sağlıklı bir prostat yaklaşık bir ceviz büyüklüğünde ve 15- 25 ml hacimdedir. Erkekler yaşlandıkça prostat bezi yavaşça büyümektedir.

Tıbbi bir terim olarak âlâ huylu prostat hiperplazisi, boyutu artan prostat bezi manasında kullanılır.

Prostat kanseri ekseriyetle yavaş gelişir ve besbelli semptoma yol açmaz. Süratli ilerleyen prostat kanseri enderdir. Prostat kanseri gelişme riski yaşla birlikte artmaktadır. Prostat kanserinin ortalama teşhis konulma yaşı 69’dur.

Tanı araçlarındaki gelişmeler ve beklenen hayat mühletinin artması teşhis konulan prostat kanseri sayısını artırmaktadır. Prostatkanseri, Avrupa’da yaşlı erkeklerde en sık gözlenen kanserdir. Prostat kanserli hastalarda beklenen ömür mühleti nispi olarak uzundur ve bu mühlet artmaya da devam etmektedir.

Hastaliğin evresi

Prostat kanseri farklı evrelere sahip bir hastalıktır. Tümör prostatta hudutlu kalmış ve yayılma olmamışsa lokalize prostat kanseriolarak isimlendirilmektedir. Lokal ileri prostat kanserinde, tümör dokusu seminal veziküller, mesane boynu yahut etrafındaki lenf nodları üzere dokulara yayılma olmaktadır. Uzak lenf nodlarına yahut başka organlara tümör yayılımı varsa bu durum metastatik hastalık olarak tabir edilmektedir.

Prostat kanseri risk faktörleri

Prostat kanseri için bilinen çeşitli risk faktörleri vardır ki bunlardan en değerlisi yaştır. Prostat kanseri 40 yaş altında hayli azdır ve çoğunlukla 65 yaş üstü erkeklerde gelişmektedir. Aile geçmişi de risk artışı getirebilir.

Aile geçmişinin olduğu prostat kanser oranı Afrikalı erkeklerde yüksek, Asyalı erkeklerde daha azdır. Bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Daha fazla et ve süt eseri tüketiminin kanser riskini artırdığı söylenmekle birlikte daha fazla araştırmaya gerek vardır.

Prostat kanser hücre büyümesinde hormonların rolü

Hücreler olağandan daha süratli büyümeye başladığında tümör gelişmektedir. Prostat kanser hücresinin büyümesi androjen olarak bilinen erkeklik hormonlarına bağlıdır. En değerli androjen testosterondur ve çok büyük oranda testiste sentezlenir.

Sınıflandırma

Prostat tümörleri, tümör evresi ve tümör hücrelerinin agresiflik derecesine nazaran sınıflandırılır. Bu iki faktör, mümkün tedavi seçeneğinin belirlenmesinde temeldir. Hekiminiz, sizin gerçek durumunuzu daha düzgün anlamak için bir dizi test yapar. Hastalığın evresini belirlemek için fizik muayene ve görüntüleme tetkikleri kullanılabilir. Prostat kanseri, tümörün ne kadar ilerlemiş olduğuna ve kanserin lenf bezi yahut öteki organlara yayılıp yayılmamasına nazaran sınıflandırılır Prostat tümörünün evresi TNM sınıflandırmasına dayanmaktadır. Ürolog, tümör (T) boyutu ve invazivliğine (yayılma kapasitesi) bakar ve 4 evrede bedellendirilen hastalığın sizde ne kadar ilerlemiş olduğunu belirler. Hekiminiz, tümör boyutuna nazaran, tümör derecesini a, b yahut c olarak da işaretler. Prostat etrafında rastgele bir lenf düğümü (N) tutulumu olup olmadığını yahut kanserin bedeninizin (M) rastgele bir yerine yayılıp yayılmadığını da denetim eder. Şayet prostat tümörü metastaz yaparsa, ekseriyetle kemikler, sıklıkla omurga, akciğer yahut beyefendisine yayılır. Hal 2-6 farklı evreleri göstermektedir. 

Sınıflandırmada başka faktör Gleason skorudur. Gleason skoru biyopsi sırasında alınan dokuya nazaran, patolog tarafından belirlenir. Bu tümörün agresifliği hakkında bilgi verir. Patolog, kanser hücrelerinin yapı ve tertiplerine dayanarak, tümörün ne kadar süratli büyüyeceğini anlayabilir.

Gleason skoru 6 ile 10 ortasında değişir. Daha yüksek skorlu tümörler daha agresiftir ve tedavi edilmesi daha zordur. Bu skor kanser hücrelerinin paternlerine (yapı ve düzenlerine) dayanır. Her bir patern 1 ile 5 ortasında bir paha alır. Patolog doku örneklerinde en çok görülen iki paternin skorlarını toplar. Örneğin; en çok görülen paternin skoru 3 ve ikinci en yaygın skor 4. Bu olayda Gleason skoru 3 + 4 = 7.

Risk kümeleri:Hastalığınızın risk sınıflandırmasını oluşturmak için, tümör sınıflandırması; yaşınız, tıbbi geçmiş ve aile geçmişiniz, genel sıhhat durumunuz ile birlikte kıymetlendirilir.Tümörün en son olarak sınıflandırılmasının yalnızca ameliyatla prostatınızın tamamının çıkarılmasını takiben mümkün olacağı unutulmamalıdır.

Multidisipliner sıhhat ekibi

Ürolog: Ürolog üriner sistemin sıhhati ve hastalıkları konusunda uzmanlaşır, çoklukla bir cerrahtır.

Medikal Onkolog: Medikal Onkolog tüm kanser çeşitlerinde uzmanlaşır ve onları tedavi için ilaç kullanır.

Üro-onkolog: Üro-onkolog ürolojik kanserlerde uzmanlaşır, örneğin; mesane, böbrek, prostat yahut testis.

Radyasyon onkoloğu: Radyasyon onkoloğu kanser tedavisinde radyoterapi kullanır.

Patolog: Hastalıkların karakteristik özelliklerini anlamak için doku, kan ve idrar örneklerini inceler. Kanser tedavisinde, patolog tümor sınıflandırması ile yardımcı olur.

Radyolog: Radyolog, görüntüleme tekniklerinde uzmanlaşır ve tümor tanısı yahut takibi için ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi ve öbür görüntüleme yollarını inceler.

Prostat kanseri belirtileri

Prostat kanseri ekseriyetle asemptomatiktir, yani prostat kanseri belirtisi olan net bir bulgu yoktur. Birçok durumda semptomlar, âlâ huylu prostat büyümesi (BPE) ve/veya enfeksiyon nedeniyle oluşur. Şayet prostat kanseri semptomlara neden olursa bu ekseriyetle hastalığın ilerlemiş olduğunun bir belirtisidir. Bundan ötürü, bu semptomlara neyin neden olduğunu anlamak için doktora başvurulması kıymetlidir.

Bu semptomlar aşağıdakileri içerebilir:

Üriner semptomlar (sık idrara çıkma, idrar akımında zayıflık gibi)

İdrarda kan bulunması

Sertleşme problemleri

İdrar kaçırma

Barsak denetiminin kaybı

Kalça, sırt, göğüs yahut bacaklarda ağrı

Bacaklarda güçsüzlük

Kemik ağrısı kanserin bedene yayılmış olduğunun işareti olabilir. Bu metastatik hastalık olarak bilinir.

Tanı araçları

PSA Testi: Prostat hastalıklarını teşhis etmek için en sık kullanılan formüllerden biri, prostat-spesifik antijen (PSA) düzeyini denetim etmek için yapılan kan testidir. Şayet PSA düzeyi çok yüksekse, bu prostattaki hücrelerin alışılmadık biçimde davrandığını takviyeler. Bu durum tümör nedenli olabileceği üzere birebir vakitte enfeksiyon, yahut prostatın düzgün huylu büyümelerinde de olabilir. Prostat kanseri ekseriyetle asemptomatiktir, fakat bilinen bir kaç risk faktörü vardır. Bunlar; ileri yaş, ailede prostat kanseri geçmişi ve ırktır. Şayet prostat kanseri olma riskiniz yüksekse, hekiminiz kan prostat-spesifik antijen (PSA) seviyesini ölçmek için bir test yaptırmanızı önerebilir. Bu PSA testi olarak bilinir.

PSA testinin asıl avantajı, prostat kanseri gelişme riski yüksek olan erkeklerin nizamlı olarak denetim edilebilmesidir. Böylelikle bu tümörlere daha erken teşhis konulabilir ve hastalığın tedavi bahtı daha yüksek olur.

PSA testinin ana sorunu, önemli sıhhat sorunlarına neden olmayan tümörleri de saptamasıdır. Bu tümörlerin tedavisi, istenmeyen fizikî yan tesirlere neden olabilir. Kanser tanısı da gerilim ve kaygıya neden olabilir. Kimi ürologlar fazla/aşırı tedavi denilen durumdan kaçınmak için nizamlı PSA testiyle yapılan prostat kanseri taramalarına karşıdır.

PSA testinin artılarını, eksilerini ve sizin için gerekli olup olmadığını hekiminizle görüşün.

Test parmakla rektal muayene: Doktorunuz prostatınızın boyutunu, biçimini ve sertliğini pahalandırmak için parmakla rektal muayene yapacaktır. Bu test parmakla rektal muayene (PRM) olarak bilinir.

Bazı durumlarda hekiminiz alt üriner sistem görüntülenmesi yapılmasını tavsiye edebilir. Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ve kemik taraması üzere farklı tipte görüntülemeler mevcuttur. Bu tekniklerden hiçbiri prostat kanseri olup olmadığınızın karşılığını kesin olarak veremez.

Doktorunuz prostat kanseri olma riskinizi iddia etmek için yaşınız ve aile geçmişinizle birlikte test sonuçlarınızı değerlendirecektir.

Biyopsi: Risk yüksek ise, size prostat biyopsisi gerekebilir. Bu test tümörünüzün olup olmadığını teyit etmek için yapılır. Biyopsi sırasında 8-12 ortasında prostat doku örneği alınır. Şayet kan pıhtılaşmasını engellemek için ilaç alıyorsanız, prostat biyopsisi öncesi ilacınızı bırakmanız gerekip gerekmediğini hekiminizle görüşün. Hekiminiz biyopsiden evvel antibiyotik verir ve enfeksiyondan korumak için rektum ve kalın bağırsağınızın temizliğinden emin olur. Tabip lokal anesteziyi takiben rektal bölgeden iğneyle prostata girer. Prostat bezinin farklı bölgelerinden örnekler alınır. Şayet bir görüntüleme tetkikiniz varsa biyopsi prostatta beklenen tümör olan alanlara yönlendirilir. Doku örnekleri, gelecekteki tedaviyi belirlemeye yardımcı olmak için patolog tarafından incelenir. Prostat biyopsisinden sonra idrarda ve menide kan görebilirsiniz. Ateşiniz olursa çabucak hekiminize başvurmanız gerekir. Biyopsi emniyetli bir teşhis aracı olmasına karşın, prostattaki tümörü saptayamama/gözden kaçırma ihtimali vardır.

Füzyon biyopsisi: Prostat Füzyon Biyopsi nedir? : Erkeklerde en sık görülen kanser, prostat kanseridir. Prostat kanserinin teşhisinde kullanılan standart metot, transrektal ultrason (TRUS) rehberliğinde yapılan prostat biyopsisidir. Bu prosedürde sistematik olarak prostattan 6-12 adet örnekleme yapılır.

Prostat biyopsisi yapılan her üç hastanın birinde kanser tespit edilmektedir. Prostattaki kanser odaklarını TRUS ile belirlemek zordur. TRUS rehberliğinde yapılan sistematik biyopside yapılan rastgele örneklemeyle, saldırgan bir prostat kanserini atlayabilme mümkünlüğü bulunmaktadır. Bu nedenle, kanser saptanamayan lakin klinik olarak kanser kuşkusu devam eden hastalara 2. hatta 3. kere biyopsi yapmak gerekebilmektedir.

Son yıllarda prostat kanserinin teşhisinde yaygın olarak kullanılmaya başlanan multiparametrik MR ile prostatta yüksek tümör riski olan alanlar belirlenebilmektedir. Prostat içindeki kanserli alanlar, pıhtı, enfeksiyon vb. patolojilerden daha net olarak ayırt edilebilmektedir. Bu sayede biyopsi gerekliliği daha kesin olarak belirlenmekte ve gereksiz biyopsilerden kaçınılmaktadır.

MR TRUS Füzyon Biyopsisi, akıllı biyopsi robotu ve gelişmiş bilgisayar yazılımlarının kullanıldığı bir biyopsi yoludur. Bu teknikte MR ve ultrason imgeleri bilgisayar ortamında üst üste getirilerek prostatın 3 boyutlu manzarası oluşturulur. Üç boyutlu görüntülenen kanser odaklarından minimal sapmayla örnekleme yapılır.

Prostat Füzyon Biyopsi’nin üstünlükleri nelerdir?

• Tümör riski taşıyan alanlardan minimal sapma ve yanılgıyla örnekleme yapılır.

• Tekrarlayan biyopsi ihtiyacı azalır.

• Körleme yapılan standart biyopsinin tersine, multiparametrik MR’da kanser kuşkusu taşıyan lezyonlardan direkt biyopsi yapılabilir.

• Klinik olarak saldırgan tümörlere daha süratli teşhis konulmasını sağlar.

• Ultrasonla görüntülenemeyen, teknik olarak örnek alınması güç bölgelerden biyopsi almaya imkan tanır.

Prostat Füzyon Biyopsi nasıl yapılır?

Biyopsi süreci genel ya da bölgesel anesteziyle yapılır. Süreç öncesi enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotik verilir. Füzyon biyopsi yapılacak olan hastalara öncesinde multiparametrik MR yapılır. Füzyon biyopsi robotuyla prostat bezinin sonları ve büyüklüğü belirlenir. Multiparametrik MR’da yüksek tümör riski taşıyan alanlar bilgisayarda işaretlenir. Bu imajlar ile TRUS rehberliğinde alınan imgeler üst üste getirilerek prostatın 3 boyutlu modeli oluşturulur. Biyopsi iğnesi robotik bir kol yardımıyla işaretlenmiş kuşkulu alanlara yönlendirilerek, hedeflenen alandan kâfi derinlikte, tam doğrulukla doku örneklemesi yapılır. Biyopsi sonrası örnekleme yapılan alanların prostat içindeki tam koordinatları izlem hedefli kaydedilir.

TEDAVİ

1-Lokalize prostat kanseri 

Lokalize prostat kanseri; prostatta sonlu olan ve bedenin öteki rastgele bir yerine yayılmayan tümörü tanım eder. Tümörün boyutuna ve prostattaki yerleşim yerine bağlı olarak T1 yahut T2 tümör olabilir.

T1, görüntüleme metotlarında görülemeyecek yahut parmakla rektal muayenede (PRM) hissedilmeyecek kadar küçük tümör manasına gelir. T1 tümörler biyopsi ile teyit edilir ve patoloğun incelemesine dayanarak a, b yahut c evresi olarak belirlenir.

T2 tümör, prostat kanserinin PRM sırasında hissedilebildiği ancak hala prostatta sonlu olduğu manasına gelir. Hekiminiz ayrıyeten bu evreyi, tümörün boyutuna ve bir yahut daha fazla prostat lobunu tutup tutmamasına bağlı olarak a, b yahut c olarak belirler.

Tedavi seçenekleri

Eğer lokalize prostat kanseri tanısı aldıysanız, hekiminiz kanserin tedavisinde konservatif tedavi, radikal prostatektomi, radyoterapi yahut yeni deneysel usulleri size önerebilir. Her bir tedavinin kendine has avantaj ve dezavantajları vardır. Tedavi seçimi sizin ferdî durumunuza bağlıdır. Bu kısımda, hekiminizle birlikte karar vermeniz gereken farklı tedavi seçenekleri anlatılmaktadır. Bunlar genel bilgiler olup, ferdi ihtiyaçlarınıza nazaran özelleştirilmemiştir. Kişisel tekliflerin ülkenize ve sıhhat sisteminize bağlı olduğunu unutmayınız.

Konservatif tedavi: Konservatif tedavi, hastalığın ilerlemesinin yakından takip edildiği bir tedavi cinsidir. Prostat kanserinde bu, etkin izlem yahut bekle gör ile yapılabilir. Faal izlem müddetince, hekim sıkı bir takip programıyla tümör ve tümör büyümesini izler. Her bir denetimde, kandaki prostat-spesifik antijen (PSA) düzeyinin denetimini de içeren birçok test yapılır. Maksat hastalığın ilerlediğine dair bulgu varsa başka tedavi seçeneklerine geçmektir. Faal izlem düşük gleason skorlu lokalize prostat kanserini tedavi etmek için bir tedavi seçeneğidir. Şayet lokal-ileri prostat kanseriniz varsa, başka tedavi seçenekleri önerilecektir. Bekle gör, semptoma dayalı bir tedavi biçimidir. Hedef, yalnızca semptomlar görüldüğü vakit başka tedavi seçeneklerine geçilmesidir. Hekiminiz başka tedavi seçenekleri sizin ferdî durumunuz için uygun olmadığı vakit bekle gör seçeneğini önerebilir. Hekiminizle konservatif tedavinin avantaj ve dezavantajlarını, sizin için uygun olup olmadığını görüşün.

Radikal prostatektomi lokalize prostat kanseri için bir cerrahi tedavi seçeneğidir. Hedef prostatın tamamının ve seminal veziküllerin çıkartılmasıdır. Radikal prostatektomi için genel anestezi alacaksınız.

Doktorunuzla radikal prostatektominin avantaj ve dezavantajlarını, sizin için uygun olup olmadığını görüşün.

Radikal prostatektomi: Radikal prostatektomi nasıl yapılır? Radikal prostatektomi açık yahut laparoskopik(klasik laparaskopik yahut Robotik) cerrahi ile yapılabilir. Açık cerrahide, cerrah prostata direkt ulaşmak için karın duvarına yahut perine bölgesine cerrahi kesi yapar. Prostat ve seminal veziküller çıkarılır, mesane ve üretra (idrar kanalı) biraraya getirilir (Şekil 1). Tabip, üretra ve mesane güzelleşmesi için kateter yerleştirir. Kateter ekseriyetle 7 gün sonra çıkartılır.

Klasik Laparoskopik cerrahide, cerrah karnınızın içine küçük plastik trokarlar (kanüller) yerleştirir. Bu trokarlar aracılığıyla cerrah prostatı çıkarmak için gerekli aletleri karın içine yerleştirebilir. Küçük trokarlardan biri, monitörde prostatın yüksek kalite imgesini görebilmek için kamera yerleştirilmesinde kullanılır. Laparoskopik cerrahi, robotik cerrahi sistem yardımıyla da yapılabilir. Lokalize prostat kanserinin açık yahut laparoskopik radikal prostatektomi ile çıkartılmasının eşit derecede tesirli olduğu görülmektedir.Pelvik lenf nodu çıkarılması Pelvik bölgede şayet kanser lenf nodlarına yayılırsa/yayılmışsa, hekiminiz radikal prostatektomi esnasında pelvik lenf nodu çıkarılmasına karar verebilir. 

Robotik Radikal Prostatektomi: Prostat kanserinin tedavisinde farklı prosedürler mevcuttur. Radikal prostatektomi ameliyatı bu tedavi yollarının en faal olanıdır. Radikal prostatektomi operasyonu geçiren uygun diferansiye tümörlü hastaların 10 yıllık hastalığa özgü sağ kalım oranları %90’ın üzerindedir. Bu nedenle radikal prostatektomi operasyonu tüm tedavi teknikleri ortasında en çok tercih edilendir. Klasik açık radikal prostatektomi operasyonları büyük bir cerrahi kesi ile yapılmaktadır. Bu da hastanın operasyondan sonra geç müddette güzelleşmesine, daha uzun müddet hastanede yatmasına, daha fazla yara enfeksiyonu riskine maruz kalmasına ve  hastada büyük bir yara izine yol açmaktadır. Son yıllarda yıllarda yaygınlaşan robotik prostatektomide ise çok küçük kesiler ile operasyon yapılabilmekte ve böylelikle hastalara daha az travmatik bir minimal invaziv tedavi alternatifi sunulmaktadır. Robotik cerrahide hudut damar demetleri korunarak prostat çıkarılır.

Robotik Radikal Prostatektominin Avantajları: 1 -Daha az kan kaybı. Robotik radikal prostatektomi operasyonlarında batın  gazla şişirilmektedir. Bu gaz basıncından ötürü kanamalar hayli azalmaktadır. Operasyonun bitiminde gaz batından boşaltılmaktadır. Ayrıyeten 3 boyutlu yüksek çözünürlüklü ve operasyon alanını büyütebilen kameralar yardımı ile kanamalar daha net olarak görülebilmekte ve erkenden durdurulabilmektedir. Ekseriyetle hastalara kan nakli yapılmamaktadır. 2-Daha az hastanede kalış müddeti. -Robotik cerrahide ameliyat kesilerinin daha küçük olması ve kan kaybının çok daha az olması nedeniyle hastalar açık operasyonlara oranla daha erken hastaneden taburcu edilebilmektedir. 3-Daha kısa sonda müddeti. Robotik prostatektomi ameliyatında idrar kesesi ile idrar yolunun birbirine su geçimez formda dikilebilmesi ( anastomoz ) nedeniyle sonda denilen kateter 6-7 gün içerisinde alınabilmektedir. 4 -Daha az ağrı. Yara kesilerinin daha küçük olması nedeniyle hastalar açık operasyonlara oranla daha az ağrı hissetmektedirler. 5 -Daha yeterli kanser denetimi. 3 boyutlu yüsek çözünürlüklü manzara ve 7 derece hareket edebilen enstrümanlar yardımı ile cerrah robotik prostatektomide kanserli prostat dokusunu daha net olarak görüp disseke edebilmektedir. Robotik cerrahide prostatın apikal bölgesi  çok daha âlâ ve net bir şeklide görülmekte ve kesilmektedir. Bunun sonucunda cerrahi hudut olumlulukları değerli ölçüde azalmaktadır. 6-Daha yeterli idrar denetimi. Robotik prostatektomide açık radikal prostatektomiye oranla idrar denetimi daha erken sağlanmaktadır. İmajın daha uygun olması, daha az kanamanın olması ve daha uzun bir üretral uzunluğun bırakılabilmesi idrar denetiminin erken oluşmasını sağlayan etkenlerdir.7 -Daha erken cinsel yaşama dönüş. Uygun hastada prostat civarındaki sinir-damar demetinin korunması, robotik prostatektomide daha yeterli yapılabimekte ve cinsel ömür bu hastalarda daha erken olağana dönmektedir.

Ameliyat için nasıl hazırlanırım?

Doktorunuz ameliyat için nasıl hazırlanacağınız konusunda ayrıntılı bilgi verecektir. Anesteziye hazırlanmak için cerrahiden 6 saatten evvel sigara dahil rastgele bir şey yiyilip içilmemelidir. Rastgele bir ilaç kullanıyorsanız bunu hekiminizle görüşün. Cerrahiden birkaç gün evvel bu ilaçları bırakmanız gerekebilir. Hekiminiz ilaçlarınıza tekrar ne vakit başlamanız gerektiği hakkında önerilerlerde bulunacaktır.

Ameliyatın yan tesirleri nelerdir ?: Ameliyattan sonra ekseriyetle 3-7 gün ortasında hastaneden ayrılabilirsiniz. Hastanede kalış mühleti ülkelere nazaran farklılık gösterebilir. Açık radikal prostatektomiden birkaç hafta sonrasına kadar alt karın bölgesinde hafif ağrı hissedebilirsiniz. Ameliyat sonrası idrar kaçırma ve sertleşme sorunları şikayetleriniz olabilir. Bu durumlar için tedaviye muhtaçlık duyabilirsiniz. Ateş olması, Ağır kan kaybı, Şiddetli ağrı hissi, İdrar yapmakla ilgili sorunlar varsa, hekiminize yahut hastaneye derhal gitmeniz gerekebilir.

Ameliyat sonrası sıkıntılar:

Ereksiyon bozukluğu: Radikal prostatektominin başka yaygın riski sertleşme bozukluğudur. Ameliyat sırasında cerrahın penis hudut ve damarlarına yakın ameliyat yapması gerekir. Cerrah penis hudutlarına ziyan vermemeye çalışır. Bu muvaffakiyet tümörün bulunduğu yere ve kanserin agresifliğine bağlıdır.Tümör prostat beziyle hudutlu ise cerrah ameliyat sırasında penisin hudutlarına dokunmamaya çalışacaktır. Buna hudut hami cerrahi denir. Hudut hami cerrahi başarılı olsa dahi radikal prostatektomi sonrasında süreksiz sertleşme sorunu sık görülür.Bunun sebebi sonların çok hassas olması hasebiyle en ufak hasardan etkilenmesidir. Ameliyat sırasında rastgele bir hasar oluşursa penisin kan damarlarına giden hudutların sinyalleri durur. Sonların uygunlaşması 2 yıl sürebilir. Penise ve penisten kan akışını sağlayan kan damarları da ameliyattan etkilenebilir. Sonuç olarak, penisin süngerimsi dokusuna daha az kan giderek buraya hasar verir. Bu hasar nedeniyle sertleşme sıkıntısının uygunlaşması daha sıkıntı olabilir. Tümörün prostat dışına yayıldığı durumlarda ya da öteki nedenlerden ötürü birtakım durumlarda hudut esirgeyici cerrahi mümkün değildir. Hudut kollayıcı olmayan ameliyat sonrası, sertleşme işlevin uygunlaşması beklenilmez lakin imkânsız değildir. Hekiminiz ile tasalarınızı ve mümkün tedavi seçeneklerini görüşün. 

İdrar kaçırma(inkontinans): Radikal prostatektomi stress tipte idrar kaçırmaya (STİ) neden olabilir. Bu durum, prostatın üretra etrafını çevrelemesi ve dolu mesanenin basıncına karşı gösterilen dirence yardımcı olması nedeniyle olur. Prostatınızın çıkartılması, üretranın ne kadar basınca karşı koyacağına bir tesiri olabilir. STİ’nin uygunlaştırılması yahut tedavisi için çeşitli tedavi seçenekleri vardır.

Gerekirse, hekiminiz gerilim inkontinans yahut erektil disfonksiyon için tedavi önerebilir. Hekiminizle kaygılarınız hakkında görüşmek konusunda tereddüt etmeyin. Öbür tedavi seçeneklerinin sizin için daha uygun olup olmadığına birlikte karar verebilirsiniz.

Radikal prostatektominin temel emelinin tümörün çıkarılması ve sizi tedavi etmek olduğunu unutmayın.

Ameliyat sonrası takipler nasıl olur?

Prostat kanserinde radikal prostatektomiyi takiben, hekiminiz sizinle sistemli denetimler için planlama yapar. Rutin takip en az 5 yıldır. Denetimleriniz mühletince hekiminiz kan PSA seviyenizi denetim eder. Kimi durumlarda parmakla rektal muayene gerekebilir. Takipler, ameliyat sonrası güzelleşmenin nasıl olduğunun takibi, genel sıhhat durumunun denetimi ve beklenen kanser nüksünün saptanması için kıymetlidir. Takipleriniz mühletince PSA seviyesi prostatınızın büsbütün çıkarılamadığını gösterirse, tüm tümör hücrelerinin çıkarılması için ek tedaviye gereksiniminiz olabilir. Sizin için hangi tedavi seçeneğinin en düzgünü olduğunu hekiminizle görüşün.

2-Lokal ileri Prostat Kanseri

Lokal-ileri prostat kanseri, prostat dışına yayılmış tümör olarak isimlendirilmektedir. Prostat dışında nereye ve ne kadar uzaklıkta büyümüş olacağına bağlı olarak T3 ya da T4 tümör olabilir. T3, tümörün şimdi prostat dışına ya da seminal veziküllere ulaştığı manasına gelir. T4, tümörün prostat kanseri mesane boynu, üriner sfinkter, rektum ya da pelvik tabana invaze olmuş demektir.

Tedavi seçenekleri

Local-ileri prostat kanserinde en yaygın tedavi seçenekleri; bekle gör, radikal prostatektomi ve radyasyon tedavisi ile hormonal tedavinin kombinasyonudur. Hangi tedavi yolunun sizin için uygun olduğu: Tümör özelliklerine, Tıbbi geçmişinize, Yaşınıza, Şahsî tercih ve değerlerinize bağlıdır

Bekle gör: Bekle gör, semptom güdümlü tedavinin bir formudur. Gaye , tertipli olarak sıhhat durumunuzu izlemek ve yalnızca semptom oraya çıktığında ileri tedaviye başlamaktır. Bu, palyatif bakım yaklaşımının bir kesimidir. Hekiminiz, semptomunuz yoksa ve kanda süratli bir biçimde artan yüksek prostat-spesifik antijen (PSA) seviyeniz varsa bekle gör önerebilir. Bekle gör, başka tedavi seçenekleri için uygun değilseniz ya da değerlerinizden ve tercihinizden ötürü bekle gör tedavisini öbür tedavilerin üzerinde seçerseniz, tedavi seçeneği olabilir. Sizin kişisel durumunuz için neyin daha yeterli olduğunu hekiminiz ile görüşünüz.

tedavileri sizin için tehlikeli kılabilecek medikal bir durumunun varlığı ile bağlı olabilir.

Radikal prostatektomi, büsbütün prostat ve seminal veziküllerin çıkarıldığı cerrahi tedavidir. Açık ya da laparoskopik cerrahi olarak gerçekleştirilebilir. Lokal-ileri prostat kanseriyseniz çoklukla cerrahi sonrası ek tedaviye muhtaçlık duyabilirsiniz. Bu radyoterapi, hormonal tedavi ya da bunların kombinasyonu olabilir.

Radyoterapi, Cerrahiye alternatif olarak hekiminiz kanserinizi güzelleştirmek için radyoterapiyi önerebilir. Bu tedavi kanser hücrelerine ziyan verir ve öldürür. Lokal-ileri prostat kanseri için yaygın bir tedavi seçeneğidir. Lokal-ileri prostat kanserinde radyasyon tedavisi her vakit hormonal tedavi ile kombine edilir.

Hormonal tedavi vücuttaki testosteron üretimini tesirler. Hedef tümörün büyümesini durdurmaktır. Hormonal tedavinin öbür ismi androjen baskılayıcı tedavi‘dir (ADT).

Radikal Prostatektomi

Radikal prostatektomi, lokal-ileri prostat kanseri için bir cerrahi tedavi seçeneğidir. Hedef tümörü olabildiğince çıkarmaktır. Bu, prostat bezi ve seminal veziküller ile birlikte tümor tarafından etkilenmiş dokuyu çıkarmak halinde yapılmaktadır. Süreç, pelvik alandaki lenf nodlarının çıkarılmasını da içerir. Radikal prostatektomi için genel anestezi alacaksınız.

Radikal prostatektomi ile tümörü büsbütün çıkartmak her vakit mümkün olmayabilir. Bundan ötürü, hekiminiz size ek olarak radyasyon tedavisi ya da hormonal tedavi önerebilir.

Radyasyon tedavisi

Radyasyon tedavisi hücrelere ziyan verir, öldürür ve kanser hücrelerine taarruz için kullanılır. Eksternal (dışarıdan) radyoterapi yahut brakiterapi (içerden/yakından) ile yapılabilir. Prostat kanseri hücreleri ekseriyetle radyoterapiye karşılık verir. Radyoterapi, tekniklerindeki gelişmeler nedeniyle, lokal-ileri prostat kanseri için tesirli bir tedavi tekniği haline geldi. Hekiminiz radikal prostatektomi sonrası radyasyon tedavisini de önerebilir.

Tedavinin sonuçlarını uygunlaştırmak için hekiminiz radyoterapi ile birlikte hormonal terapiyi önerebilir. Bu prostat kanseri için bilinen bir kombinasyon tedavisidir. Hormonal terapinin seyri 2-3 yıl sürer.

Nüks tedavisi

Tedavi aldıktan sonra prostat kanserinin geri gelmesi muhtemeldir. Bu nüks olarak bilinir. Kanser prostatta, prostat etrafındaki dokuda yahut pelvik lenf nodlarında ya da bedenin diğer bir yerinde nüksedebilir.

Şayet radikal prostatektomi ile tedavi oldunuz ve kandaki PSA seviyeleri artıyorsa bu nüksün bir işareti olabilir. Hekiminiz kurtarma radyasyon tedavisi önerebilir. Bu süreçte prostatın yerleşmiş olduğu alan kanser hücrelerini öldürmek için ışınlanır. Radyasyon tedavisi sizin için güzel bir seçenek değilse hekiminiz hormon tedavisi önerebilir.

Şayet kanseriniz radyoterapi ile tedavi edilmiş ise hekiminiz nüksü, radikal prostatektomi ile tedavi etmeyi önerebilir. PSA seviyeleri süratli artarsa yahut semptomunuz varsa hormon tedavisi önerilecektir. Kimi ülkelerde nüksü tedavi etmek için brakiterapi hormon tedavisine alternatif olarak uygulanabilmektedir.

Hormonal tedavi

Hormonal tedavi lokal-ileri prostat kanseri için bir tedavi seçeneğidir. Tümörün büyümesini durdurmayı emeller.

Prostat kanser hücrelerinin büyümesi, androjenler olarak isimlendirilen erkek seks hormonlarına bağlıdır. Testosteron en değerli androjendir. Angrojenler çoğunlukla testiste üretilir. Hormonal tedavi, androjenlerin üretimini ya da tesirini bloke eder. Bu kastrasyon olarak bilinir.

Hormonal tedavinin öbür ismi androjen baskılayıcı tedavidir (ADT). Bu, cerrahi olarak ya da ilaç tedavisi ile yapılabilir. Cerrahi tedavide testislerin birlikte çıkarıldığı bilateral orşiektomi süreci olarak isimlendirilir. Cerrahi çoklukla lokal anestezi altında yapılır. İlaç tedavisi LHRH agonist ve LHRH antagonistlerini içerir, androjenlerin üretimini durdurur. İlaçlar cilt altına ya da kas içine depo enjeksiyon formunda de mevcuttur. Anti-androjenler androjen tesirini bloke eden ilaçlardır. Hap olarak kullanılır. Bu tedavilerin hepsi kastrasyona neden olur.

Kastrasyon fizikî ve duygusal sonuçlara sahiptir. En yaygınları ateş basması, düşük cinsel dürtü ve erektil disfonksiyondur. Cerrahi kastrasyonun tesirleri kalıcıdır. Kimyasal kastrasyonda, semptomların kimileri tedavi sonrasında ortadan kaybolabilir. Hekiminizle rastgele bir telaşınızı görüşmek için tereddüt etmeyin.

Lokal-ileri prostat kanserinde hastalığı uygunlaştırmak için standart tedavi hormon tedavisinin ratyoterapi ile kombine edilmesidir.

3-Metastatik prostat kanseri 

Prostat kanseri metastaz yaptı ise çoklukla kemiklere ya da omurgaya yayılır. Daha geç evrelerde prostat kanseri akciğer, karaciğer, uzak lenf bezleri ya da beyefendisine de metastaz yapabilir. Pek çok metastaz kandaki prostat-spesifik antijen (PSA) seviyesinde artışa neden olmaktadır.

Omurgadaki metastazlar, önemli sırt ağrısı, bizatihi oluşan kırıklar ya da hudut ya da omurilik basısı üzere şikayetlere neden olabilir. Ayrıyeten asemptomatik de olabilir. Az olgularda akciğer metastazı devamlı öksürüğe de neden olabilir.

Metastazların tespiti için görüntüleme usulleri kullanılabilir. Kemik metastazları kemik taramasında görülebilir. BT görüntüleme, kemik metastazları hakkında daha ayrıntılı bilgi elde etmek için ya da karaciğer, akciğer ve beyin metastazlarının tespiti için kullanılabilir.

Tedavi seçenekleri

Eğer metastatik prostat kanseriniz varsa hekiminiz size hormonal tedavi önerecektir. Bu palyatif bakım yaklaşımının bir modülüdür. Bu tedavi birincil tümörün ve metastazın büyümesini yavaşlatacak, semptomların hafifletilmesini sağlayacaktır.

Hormonal tedavinin bir başka ismi androjen baskılayıcı tedavidir (ADT). Bu cerrahi olarak ya da ilaç tedavisi ile yapılabilir. Cerrahi tedavide her iki testis bilateral orşiektomi denilen bir prosedür ile alınır. Androjenlerin üretimini durduran ilaç tedavisi ise LHRH antagonisti ya da LHRH agonisti ismi verilen ilaçlar ile yapılır. Bu ilaçlar depo enjeksiyon formunda cilt altına ya da kas içine verilirler. Antiandrojenler, androjenlerin tesirini bloke eden ilaçlardır. Hap formunda bulunurlar. Bu tedavilerin hepsi kastrasyona neden olur.

Kastrasyonun fizikî ya da duygusal sonuçları vardır. En sık görülenleri sıcak basmaları, cinsel isteksizlik ve ereksiyon bozukluklarıdır. Kastrasyonun tesirleri kalıcıdır. Kimyasal kastrasyonda tesirlerin bir kısmı tedavi kesildikten sonra geri dönebilir. Hekiminiz ile rastgele bir noktayı görüşmekten kaçınmayınız.

İlaç tedavisi alırken semptomlara neden olan kemik metastazınız varsa, radyasyon tedavisi bunların hafifletilmesini sağlayabilir ve kırıkları engelleyebilir.

LHRH agonistleri metastatik prostat kanseri tedavisinde en sık önerilen tedavi formudur. Lakin tedavi seçenekleri her vakit sizin ferdî durumunuza nazaran düzenlenmelidir. Aşağıda sıralananlar tedavinizi planlarken hekiminizin göz önünde bulunduracağı noktalardır.

Yaşınız

Tıbbi geçmişiniz

Kanserin nereye yayıldığı

Semptomlarınız

Hastanenizde mevcut olan tedavi yöntemleri

Kişisel tercih ve değerleriniz

Sizin ulaşabileceğiniz dayanak ağı

Hormonal tedavi: Hormonal tedavi metastatik prostat kanseri için bir tedavi seçeneğidir. Tümörlerin büyümesinin yavaşlatılması amaçlanmaktadır.

Prostat kanser hücrelerinin büyümesi androjen denilen erkek cinsel hormonlarına bağımlıdır. Testosteron en kıymetli androjendir. Androjen temel olarak testislerde üretilir.

Hormonal tedavi androjenlerin üretimini baskılar ya da tesirlerini bloke eder. Bu kastrasyon olarak bilinmektedir. Hormonal tedavinin bir öbür ismi androjen baskılayıcı tedavidir (ADT). Cerrahi olarak ya da ilaç tedavisiyle yapılabilmektedir.

Cerrahi hormonal tedavide her iki testis bilateral orşiektomi denilen bir ameliyat ile alınır. Bu süreç lokal anestezi altında yapılabilmektedir. Hormonal ilaç tedavisi androjenlerin üretimini durdurur ve LHRH agonistleri ve LHRH antagonistlerini içerir. Bu ilaçlar hap ya da cilt altı yahut kas içine yapılan depo enjeksiyonlar biçiminde bulunur. Antiandrojen ilaçlar androjenlerin tesirini bloke eder. Hap halinde bulunur.

Hormonal tedavinin tesiri geçicidir ve kastrasyon dirençli prostat kanseri ile sonuçlanır. Bu kısım hakkında daha fazla bilgiyi kastrasyon dirençli prostat kanseri kısmında okuyabilirsiniz.

Kastrasyona direnci geciktirmek için hekiminiz hormonal tedaviye orta vermeyi önerebilir. Buna aralıklı hormonal tedavi ismi verilmektedir. Tedaviye orta verildiğinde hekiminizi 1-3 ayda bir ziyaret etmeniz gerekecektir. Hekiminiz kan PSA seviyenizi takip edecektir.

Kemik metastazlarının tedavisi: Prostat kanseri hücreleri kemiklere ve bilhassa de omurgaya yayılabilmektedir. Kemik metastazları önemli yan tesirlere neden olabilmektedir. Hekiminiz mümkün komplikasyon ve yan tesirlerin önlenmesi ya da tedavisi için size yardımcı olacaktır. Bu daha az semptom ile daha uzun mühlet yaşamanızı sağlayacaktır.

Kemik metastazları sırt ağrısına neden olabilir. Hekiminiz ağrı için ağrı kesiciler reçete edebilir. Kimi olgularda hekiminiz morfin gibisi çok tesirli ağrı kesicileri tercih edebilir.

Omurgadaki tümörler büyüdüğünde omurilik basısına neden olabilir. Bu az bir komplikasyondur lakin acil müdahale gerektirir; zira bacaklarda felç oluşmasına neden olabilmektedir. Omurilik basısının temel bulguları:

Omurgada özel bir noktada normaldeki ağrınızdan farklı bir ağrı olması

Omurgada ağrı kesicilere cevap vermeyen ve giderek berbatlaşan ağrı olması

Omurgadan aşağı ilerleyen ve kol ve bacaklara yayılan bir karıncalanma hissi

Pozisyon değişimi ile değişen omurgada ağrı

Bacaklarda hissizlik

Bacaklarda istikrar kaybına neden olan tartı ve sertlik hissi

Bacak ve kollara yayılan ağrı

Bacak ve kollarda zayıflık

Eğer omurilik basınız olabileceğini düşünüyorsanız hemen tıbbi yardım için başvurmanız gerekir.

Tümör tarafından etkilenen kemikler çok daha kolay kırılır. Şayet kemik kırıkları açısından risk altındaysanız hekiminiz kemiklerinizi güçlendirecek ilaçlar reçete edebilir. En sık kullanılanlar bifosfonatlar ve denosumab’dır. Hekiminiz kemiklerin daha sert hale gelmesini sağlayacak kemiklerinizi güçlendirecek enjeksiyon tedavisi önerebilir. Buna sementoplasti ismi verilir. Az olgularda kemiklerin stabilizasyonu için cerrahi gerekli olabilir.

Bifosfonatlar her 4 haftada bir intravenöz olarak verilebilmektedirler. Kemik kütlesini artırırlar, ağrıyı azaltırlar ve kırıkları önlerler. Bifosfonatlar çeneye ziyan verebileceği için hekiminiz tedavi öncesinde diş doktoruna görünmenizi önerebilir.

Denosumab her 4 haftada bir cilt altına uygulanır. Bu ilaç da kemik kütlesinde artış sağlar ve ekseriyetle bifosfonatlara nazaran daha az yan tesire neden olur.

Eğer ilaç tedavisi sırasında kemik metastazları semptomlara neden olursa kemik kırıklarının önlenmesi için radyoterapi yararlı olabilir.

Kemiklerinizi sağlıklı tutmak için nizamlı idman yapılmalı, sağlıklı bir kilo koruma edilmeli, sigara bırakılmalı, alkol tüketimi orta seviyede tutulmalıdır.

Kemik komplikasyonlarının riski yaş ile artar. Kemik metastazlarına bağlı komplikasyonların önlenmesi için kalsiyum ya da D3 vitamini üzere besin destekleri gerekli olabilir

4-Kastrasyona dirençli Prostat Kanseri:

Kastrasyona dirençli prostat kanseri, prostat kanserinin metastatik hastalık tedavisi sırasında görülen bir tipidir.

Prostat kanseri pelvik bölgenin dışında öbür organ ya da lenf bezlerine yayılabilir. Buna metastatik prostat kanseri denilir. Öbür organ ya da lenf bezlerinde görülen tümörlere metastaz denilir. Hekiminiz metastatik hastalığın hormonal tedavi ile tedavi edilmesini önerebilir.

Hormonal tedavi androjenlerin üretimini durdurur ya da tesirlerini bloke eder. Bu kastrasyon olarak bilinir. Tesirli olduğunda hormonal tedavi tümörün büyümesini durdurur. Bu tesir uzun sürmez ve kastrasyona dirençli prostat kanseri gelişir. Bu hormonal tedavinin başlamasından 2-3 yıl sonra gerçekleşir. Kastrasyona dirençli prostat kanseri tedavi edilemez.

Kastrasyona dirençli prostat tümörleri ilerlemek için çok daha düşük androjen düzeylerine muhtaçlık duyar. Bu bedeniniz çabucak hemen hiç androjen üretmese de tümör ya da metastaz büyümeye devam eder. Bu kanser hücrelerine hormonal kastrasyon tedavisine artık cevap vermedikleri için kastrasyona dirençli denilir.

Bu prostat kanseri tipinde kandaki prostat-spesifik antijen (PSA) seviyeleri tekrar artış gösterir. Hekiminiz kastrasyon dirençli prostat kanseri teşhisini 3 haftalık mühlet içinde kandaki PSA seviyesinin 3 testte de artmasıyla birlikte koyacaktır. Teşhis ayrıyeten tümörün ya da metastazın büyümesine bağlı şikayelerinizin olmasıyla da konulabilir.

Kastrasyona dirençli prostat kanseri üzerine olan araştırmalar devam etmektedir ve tedavi seçenekleri süratle değişmektedir. Bu kısım hekiminiz ile görüşmeniz gereken değişik tedavi seçeneklerini içermektedir.

Bu kısımda sizin şahsî gereksinimlerinizi karşılamayan genel bilgileri içermektedir. Ferdî teklifler, ülkenizin ve sıhhat hizmetleri sisteminizin şartlarına nazaran değişiklik gösterebilir.

Kastrasyona dirençli prostat kanseri tedavisi: Kastrasyona dirençli prostat kanseri tanısı aldıysanız hekiminiz sizin daha uzun yaşamanızı sağlayacak, semptomlarınız ile daha uygun başa çıkmanızı sağlayacak bir bakım planı hazırlayacaktır.

Kastrasyona dirençli prostat kanserinin tedavi edilemez olduğunu hatırlamanız kıymetlidir.

Kastrasyona dirençli prostat kanseri tedavisinde şunlar yapılabilir:

• Anti-androjen tedavisi

• Östrojen tedavisi

• Adrenolitik ilaçlar

• Yeni hormonal ilaçlar

• İmmünoterapi

• Kemoterapi

• Radyasyon tedavisi

Kastrasyona dirençli prostat kanseri hala androjenlere karşılık verdiği için hekiminiz hormonal tedaviye devam etmenizi ve testosteron seviyelerinin düşük tutulmasını önerecektir.

5-Destek Tedavisi

Kanser teşhisini almanın sizin ve sevdiklerinizin hayatında büyük bir tesiri vardır. Kanser kendinizi güçsüz hissetmenize neden olabilir. Bu telaş, öfke, kaygı hissine hatta depresyona neden olabilir. Kanser nedeniyle tedavi olmak önemli bir durumdur ve işinizi, toplumsal hayatınızı ve cinselliğinizi etkileyecektir.

Destek almak için, hastanede hekiminize yahut hemşirenize ulaşın ya da aile doktorunuzla görüşün. Size hasta dernekleri, ruhsal takviyede bulunabileceklerin irtibat bilgileri yahut mali danışmanlık üzere pratik bilgiler verebilirler..

Konsültasyona hazırlık: Konsültasyona hazırlık çok faydalı olabilir. Bu, sorularınızı ve tasalarınızı cevaplamak için size ve hekiminize yardımcı olacaktır. Birebir vakitte tedavi ve muhtemel yan tesirlere hazırlanmanız için size yardımcı olacaktır. Deneyebileceğiniz kimi şeyler aşağıdadır.

• Doktorunuza sormak istediğiniz soruları bir kenara yazın. Bu, sormak istediğiniz şeyleri hatırlamanıza yardımcı olacaktır. Soruları yazmanız fikirlerinizi organize etmenize yardımcı olabilir.

• Muayeneye giderken yanınızda birini götürebilirsiniz. Hekiminizin ne söylediğini ele almak ve muhtemelen farklı şeylerin hatırlanması için birinin yanınızda olması düzgün olacaktır.

• Prostat kanserinizin çeşidi hakkında bilgi için soru sorun.

• Doktorunuz anlamadığınız sözler kullanıyorsa, açıklama yapmasını isteyin.

• Kullandığınız ilaçları ve şayet rastgele bir alternatif ilaç alıyorsanız hekiminize söyleyin. Bu ilaçların kimileri tedaviyi etkileyebilir.

Konsültasyondan sonra yapabilecekleriniz:

• Kanser tipiniz hakkında daha fazla bilgi için internette araştırma yapın yahut kütüphaneye gidin. İnternette gördüğünüz tüm bilgilerin nitelikli olmadığını bilin. Hekiminiz yahut sıhhat grubunuz emniyetli web siteleri önerebilir.

• Hasta dernekleriyle irtibata geçtiğinizde size takviye olabilir ve bilgi verebilirler.

• Tedavinizin mümkün maliyetini sıhhat grubunuzla görüşün. Sıhhat takımınız sizi ekonomik durumunuz yahut mali yardım hakkında teklif alabileceğiniz yerlere yahut bireylere yönlendirebilir.

• İsterseniz, öbür bir uzmandan ikinci bir görüş alabilirsiniz.

Ameliyat sonrası takviye: Ameliyat sonrası birinci günlerde yahut haftalarda günlük aktiviteleriniz için yardıma gereksiniminiz olabilir. Alışveriş, mesken yemeği, paklık ve bahçe işleri üzere mevzularda ailenizden, arkadaşlarınızdan yahut komşularınızdan yardım isteyebilirsiniz. Ayrıyeten profesyonel konut bakımı hakkında yardım için sıhhat grubunuzla görüşebilirsiniz.

Ameliyattan sonra yorgun olmanız mümkündür. Bu olağandan daha yorgun hissedeceğiniz, güçsüz olacağınız, konsantrasyon zahmeti yaşıyacağınız ve uykudan sonra daha uygun olmayacağınız manasına gelir. İnsanların birden fazla, ameliyattan sonra 1-2 ay boyunca yorgunluk yaşar. Yorgunluk ile başa çıkmak için şunları yapabilirsiniz:

• Size güç veren şeyleri yazın ve gün yahut hafta boyunca onlara öncelik verin.

• Bulaşık, paklık, ya da bahçe işleri üzere mesken işlerinde yardım alın.

• Gün boyunca bir kaç defa kestirin/kısa uyuklayın.

• Mümkün olduğunca etkin olmaya çalışın. Hergün kısa bir yürüyüş, haftada bir uzun yürüyüşten daha güzeldir.

• Bir seyahat yahut ziyaret üzere toplumsal aktiviteler planlarken, gün boyunca dinlenmek için vakte gereksiniminiz olabileceğini unutmayın. Bunu aileniz, arkadaşlarınız yahut bakıcınızla görüşün böylelikle evvelce plan yapabilirsiniz. Yorgun hissettiğinizde onlara söylemeniz önemlidir

Radikal prostatektomi gerilim tipi idrar kaçırmaya (STİ) neden olabilir. Bu örneğin; öksürmek, gülmek, koşmak yahut yük kaldırmak üzere belli aktiviteler boyunca idrar kaçıracağınız manasına gelir. Şikayetlerinize yardımcı kimi ipuçları aşağıdadır:

• En yakın tuvaletin nerede olduğunu bildiğinizden emin olmaya çalışın. Meskenden uzakta olduğunuzda tuvaletin nerede olduğunu sormaktan asla korkmayın yahut çekinmeyin.

• İdrarınızın damlamasıyla ilgili sorununuz varsa ped yahut bunun için bir araç kullanabilirsiniz. Bu araçlar penis üzerine yerleştirilir ve iç çamaşırınızla yerinde tutulur.

• Koku gidericiler alın. Bunlar hakkında aile hekiminiz yahut eczacınızla görüşün.

• Koyu renkli giysiler giyin. Açık renkli giysiler daha kolay leke gösterebilir.

• Konforunuz için rahat kıyafetler giyin.

• Yedek kıyafet bulundurun.

Cerrahi tedavinin öteki yaygın riski sertleşme sorunudur. Bu durumun tedavisinde çeşitli seçenekler vardır. En yaygın olanları; ilaç, enjeksiyon yahut protezdir. Sizin için en güzel seçeneğin ne olduğunu hekiminizle görüşün.

Radikal prostatektomi sonrası STİ yahut sertleşme sorunu ile başa çıkmak güç olabilir. Uzun süren ruhsal tesirleri olabilir. Cerrahınız, hemşireniz yahut aile doktorunuz ile konuşun, gereksiniminiz olan takviyesi bulmanıza yardımcı olabilirler.

Radyoterapi mühletince dayanak: Radyoterapi esnasında ekseriyetle günlük aktivitelerinize devam edebilirsiniz. Tedavi alt üriner sisteminizi ve bağırsaklarınızı etkileyebilir, yorgunluğa neden olabilir. Yorgunluk her gün hastaneye gitmenizin sonucu olabilir. Şikayetleriniz ekseriyetle birkaç ay sonra kaybolur.

Cildiniz radyasyondan etkilenebilir. Cildinizin bakımı için aşağıdakileri yapabilirsiniz :

• Radyoterapi yapılan alanları kaşımaktan ve ovalamaktan kaçının.

• Doktorunuza yahut hemşirenize cildin tahrişi ile başa çıkabilmek için hangi tip cilt losyonu kullanmanız gerektiğini sorun.

• Güneşe maruz kalmaktan sakının.

• Yüksek faktörlü güneş kremi kullanın.

• Pamuk yahut keten üzere doğal kumaşlardan üretilmiş rahat giysiler giyin.

• Yumuşak bir sabun ve ılık su ile günlük yıkayın.

• Yıkanmadan sonra nazikçe cildinizi kurulayın.

• Saunadan kaçının.

Hormonal tedavi sırasında dayanak: Hormonal tedavinin en sık yan tesirleri sıcak basmaları ve jinekomastidir. Bununla başa çıkmak için hekiminiz kilonuzu denetim altında tutmanızı ve alkolden kaçınmanızı önerecektir. Şayet sıcak basmalarınız varsa şunları yapabilirsiniz:

• Kat kat giyininiz

• Cildinizin nefes almasına imkan sağlayan doğal pamuk ya da keten içeren kıyafetler giyiniz

• Hafif battaniyeler içeren kat kat örtüler ile yatınız böylelikle gereksinim halinde kimilerini kaldırabilirsiniz.

• Sıcak banyo, sauna ya da kaplıcadan kaçınınız

• Acı ve baharatlı besinlerden kaçınınız

• Bol ölçüde su tüketiniz ve gün boyunca su şişesi taşıyınız

İmmünoterapi ya da kemoterapinin yan tesirleri ile başa çıkma:Eğer kanser tedavisine muhtaçlık duyuyorsanız güzel olmayan yan tesirler ile karşılaşabilirsiniz. Bu yan tesirler sık görülür ve tedaviler bu yan tesirlerin hafifletilmesine yöneliktir. Yan etkileriniz ile ilgili olarak hekiminiz ile görüşmeniz kıymetlidir. Günlük olarak şikayetlerinizi not ediniz ve olabildiğince detaylı olarak yazınız. Bu yan tesirlerin ne sıklıkta olduğunu ve yaşantınızı ne kadar etkilediğini yazınız. Kimi olgularda tedavinin aralıklı olarak kesilmesi, doz ayarlaması yapılması ya da tedavinin büsbütün kesilmesi düşünülebilir.

Yorgunluk hissetmeniz sık gözlenir. Bu olağandan daha yorgun hissetmeniz, güçsüz hissetmeniz, konsantre olmada zorlanma ve uyumanıza karşın düzelmeme halinde görülebilir.

Eğer yorgunluk hissediyorsanız şunlar size yardımcı olabilir:

• Size güç veren şeyleri not edin, gün ya da hafta boyunca onlara tartı vermeye çalışınız.

• Yıkanma, paklık ya da bahçe bakımı üzere hususlarda yardım alınız.

• Gün için birkaç kere kestirin, kısa uykular uyuyunuz.

• Olabildiğince faal olmaya çalışın. Her gün kısa yürüyüşler haftada bir sefer uzun bir yürüyüşten daha güzeldir.

• Bir gezinti ya da ziyaret üzere toplumsal aktiviteler planlarken gün içinde dinlenmeniz gerekebileceğini aklınızda tutunuz. Aileniz, arkadaşlarınız ya da bakımınız ile ilgilenen kişi ile görüşünüz ve planlamayı ona nazaran yapınız. Yorgun hissettiğinizde onlara söylemeniz değerlidir.

• Yurtdışına seyahate gidecekseniz hekiminiz ile görüşünüz. Hekiminiz size aşılar ve muhtemel ilaç kısıtlamaları hakkında bilgi verecektir. Ayrıyeten seyahat sigortanızı da kesinlikle denetim ediniz.

• Yurtdışına seyahate gidecekseniz hekiminiz ile görüşünüz. Hekiminiz size aşılar ve mümkün ilaç kısıtlamaları hakkında bilgi verecektir. Ayrıyeten seyahat sigortanızı da kesinlikle denetim ediniz.

Diğer sık görülen yan tesirler, bulantı, ishal, yüksek kan basıncı, ve tat değişiklikleri olarak sıralanabilir. Aşağıda bunlarla başa çıkmak için yapabilecekleriniz sıralanmıştır.

Tedavi sırasında tedaviye, tümör büyümesine bağlı, ya da hastalığınızın gidişatı hakkındaki evhamlara bağlı bulantı hissedebilirsiniz. Hekiminiz bulantıyı azaltmak için ilaç yazabilir.

Ayrıca şunları yaparsanız da yararı olabilir:

• Gün içinde daha sık ve daha az ölçüde yemek yiyiniz ve bu sırada kâfi besin aldığınızdan emin olunuz

• Atıştırmalık yemekler yiyiniz

• Susuz kalmamak için kısa aralıklarla az ölçüde su içiniz

• Sıcak yemekler bulantıyı artırıyorsa daha soğuk şeyler yiyiniz

• Mümkünse öbür birisinin sizin için yemek pişirmesini isteyiniz

Tedavinin değerli öbür bir yan tesiri de ishaldir. İshal, dehidratasyona neden olabilir ve bu durumda şunları yapmanız kıymetlidir:

• Genelde içtiğinizden daha fazla su içiniz

• İshali kötüleştirdiğini düşündüğünüz besinlerden kaçınınız

• Anal bölgeyi tahrişi engellemek için pak tutunuz

• Anal bölgede tahriş varsa nemlendirici kullanınız

• İshalin önlenmesi için hekiminizden ilaç yazmasını isteyiniz

Ayrıca, tedavinin bilhassa erken periyotlarında hafif ya da orta derecede kan basıncı yükselmesi görülebilir. Bu olağandır ve standart tedavi ile üstesinden gelinebilir. Hekiminiz kan basıncınızın denetim edilmesi gerekliliği ve bunun sıklığı mevzularında size tekliflerde bulunacaktır. Şayet baş dönmesi ya da başağrısı hissediyorsanız hekiminizi bundan en kısa müddette haberdar ediniz.

Kemoterapi ayrıyeten besinlerinin hissettiğiniz tatlarında değişikliğe neden olabilmektedir. Daha evvelce tadını sevdiğiniz birtakım besinleri sevmemeye başlayabilirsiniz. Hangi besinlerden daha fazla hoşlandığınızı tespit etmek için şunları yapmanız gereklidir:

• Ağız tadınızı nötralize etmek için öncesinde su içiniz

• Eğer kırmızı etin tadı tuhaf geliyorsa beyaz et ya da balık tercih edin ya da tam zıddını uygulayın

• Eğer sıcak besinlerin tadı tuhaf geliyorsa soğuk besinleri ya da tam karşıtını tercih edin

• Baharat kullanımı artırın ya da azaltın

• Metal tadı tuhaf geliyorsa plastik çatal bıçak kullanınız

Kastrasyon Direncli Prostat Kanseri mühletince Takviye:Kastrasyona dirençli prostat kanseri tanısı almak sizi güçsüz hissettirebilir. Bu, kaygı, öfke, endişe hissine hatta depresyona neden olabilir.

Destek bulmak için hastanedeki hekim ya da hemşirenize ya da aile doktorunuza müracaatınız. Onlar size hasta kuruluşları ya da size ruhsal dayanak ya da finansal ya da türel tekliflerde bulunabilecek şahıslara ulaşmanız için irtibat bilgisi sağlayacaktır.

Takip

Tedavi sonrası hekiminizle görüşeceksiniz. Bu ziyarette, hem sonuçlarınız hem de takip programınız değerlendirilecektir. Takip planını sorun, böylelikle hekiminizi ne sıklıkla göreceğinizi ve her bir denetim öncesi ne çeşit testlerin yapılması gerektiğini anlarsınız. Bu hastalığınızın özelliklerine bağlıdır.

Kontrol öncesi olabilecek sorularınızı aşağı yazın. Sorabileceğiniz soru örnekleri:

• Kanser yok oldu mu?

• Ek tedaviye gereksinimim var mı? Şayet öyleyse hangi seçenekler benim için uygundur?

• Kontrol öncesi hangi testler gereklidir?

• Prostat kanseri ve tedavi hayat kaliteme nasıl bir tesirde bulunacaktır

Takiplere gitmenizin devamlı olması kıymetlidir. Bu sırada, hekiminiz sıhhatinizi izler ve mümkün tümör nüksünü vaktinde saptayabilir. Rastgele yeni bir belirti farkederseniz hekiminize söylemelisiniz, bu prostat kanseriyle bağlantılı olabilir. Şayet belirtileri fark ederseniz, denetim öncesinde sıhhat grubu ile temasa geçmekten çekinmeyin.

Yaşam usulü önerileri

Tedavi sırasında ve sonrasında sağlıklı bir ömür stili sürdürmek kıymetlidir. Nizamlı fizikî antrenman yapmaya çalışın. Yapmaktan hoşlanacağınız aktiviteler bulun. Neler yapabileceğiniz konusunda tereddütleriniz varsa, hekiminizden sizi fizyoterapiste yönlendirmesini isteyin.

Sebze, meyve ve süt eserlerinden oluşan istikrarlı bir diyet yemeğe çalışın. Diyet ayrıyeten ekmek patates üzere nişastalı besin; pirinç yahut makarna; et, balık, yumurta yahut baklagiller üzere proteinden varlıklı yiyecekler içermelidir. Daha az şeker, tuz ve yağlı besin yemeye çalışın. Rastgele bir sorunuz varsa, hekiminizden sizi diyetisyene yönlendirmesini isteyin.

Sigarayı bırakmaya çalışın. Bu tedaviden sonra daha süratli iyileşmenize yardımcı olabilir.

Psikolojik destek

Tedavinizden sonra hastalığınızın seyri, kanserin toplumsal hayatınız, maddi durumunuz yahut öbür bahisler üzerine tesiri hakkında endişelenebilirsiniz.

Kanserin tekrarlaması hakkında endişenilmesi yaygındır. Kanser tanısı alan birçok insan, yahut sevdikleri, muhtemelen bu telaş ve dertlere sahip olacaktır. Kendinizi kaygılı hissediyorsanız, hekiminizle bağlantıya geçin ve kanserin nüksetme riskini öğrenin. Konuşmak için birilerine gereksiniminiz varsa ruhsal dayanak için hekiminizle görüşebilirsiniz. Bir hasta derneği de size takviye sunabilir.

Tedavi mühletince işten uzak olacaksınız. İşe geri dönmenin en düzgün yolu hakkında işvereninizle görüşünüz. Tahminen yarı vakitli yahut farklı bir işte çalışabilirsiniz.

Sağlık grubunuzla tedavinizin beklenen maliyetlerini görüşün. Sizi, ekonomik durumunuz hakkında yahut mali yardım hakkında şahıslara yahut kuruluşlara yönlendirebilirler.

Tedavinin yan tesirleri, toplumsal ve ekonomik hayata tam olarak katılmayı zorlaştırabilir. Hastalığın yahut tedavinin sonucunda günlük omurunuzdaki değişiklikler, yalnız kalmanıza neden olabilir. Hekiminiz yahut hemşirenizle görüşün, gereksiniminiz olan dayanağı bulmanızda size yardımcı olabilirler.

Kanser tanısı hayata farklı açılardan baktırabilir ve farklı önceliklere sahip olduğunuzun farkına varabilirsiniz. Bu işinizi yahut bağlantılarınızı etkileyebilir ve başsınız karışık, kararsız hissetmenizi sağlayabilir. Gereksiniminiz olduğu sürece aileniz ve arkadaşlarınızla konuşun. Yakınlarınızla bu bahisleri ele alırken kendinizi rahat hissetmiyorsanız, sizi bir psikoloğa yönlendirmesi için sıhhat grubunuzla görüşebilirsiniz. Psikolog size bu hislerle başetmeniz ve istediğiniz yahut gereksiniminiz olan değişiklikleri gerçekleştirmeniz için tekliflerde bulunabilir.

Kanser tedavisi cinsel hayatınızı etkileyebilir. Depresyon ve yorgunluk hissinin de cinsel hayatınız üzerine olumsuz tesiri vardır. Eşinizle hislerinizi paylaşmanız kıymetlidir. Yakın olabilmenin birçok yolu vardır. Cinsel taraftan faal olmanız sıkıntı ise yakınlaşın, birbirinize temas edin, sarılın ve birbirinize yakın olarak oturun yahut uzanın.

Aile ve arkadaşlar için destek

Kanser tanısı yalnızca hastayı etkilemez, birebir vakitte etrafındaki şahısları de tesirler. Sevilen biri olarak, birçok farklı yolla dayanak sunabilirsiniz. Bazen alışveriş, çamaşır, bahçe işleri üzere pratik şeylerle yardımcı olabilirsiniz.

Doktora birlikte gitmek de faydalı olabilir. Denetime giderken araç sürmeyi teklif edebilir yahut muayene sırasında soruların sorulmasında yardımcı olabilirsiniz. Muayene esnasında orada olmanız âlâ olabilir. Tıpkı vakitte daha sonra birlikte görüşebileceğiniz farklı şeyleri hatırlayabilirsiniz yahut öteki ayrıntılara odaklanabilirsiniz. Tedavinin, bakım devrinde sizi nasıl etkileyeceğini ve ruhsal tesirlerini doktora sorabilirsiniz.

Tanı ve tedavi kanser olan herkes için çok duygusal olabilir. Kanser tedavisi ağırdır ve hayatınız birden değişebilir. Hastalığın seyri, tedavinin tesirleri ve hatta mevt ihtimali ile ilgili sorular aklınıza gelebilir. Bir arkadaş yahut sevilen biri olarak orada olabilir yahut dinleyebilirsiniz. Karşılıkları bilmek zorunda değilsiniz.

Birisiyle konuşma gereksiniminiz olduğunu hissederseniz, dayanak almak için aile doktorunuz yahut sıhhat grubunuzla görüşün. Hasta dernekleri, kanser tanısı almış bireylerin aile üyeleri yahut arkadaşları için dayanak sunabilir.

Eşler için destek

Kanser tanısı bağınız üzerindeki baskıyı artırabilir. Birbirinizle konuşmanız sıklıkla tedaviye vakit ve güç harcanması nedeniyle daha sıkıntı hale gelir. Rastgele bir sorunu bir hekimle görüşmeye karar verebilirsiniz.

Eşiniz üzere benzeri biçimde gerilim, sonluluk ve depresyon yaşayabilirsiniz. Hem duygusal hem de fizikî tükenmişlik hissedebilirsiniz. Bu, eşinize bakma ve konutta ek iş alma sorumluluğunun sonucu olabilir. Kendinize vakit ayırdığınızdan, kendi istek ve gereksinimlerinizi da düşündüğünüzden emin olun.

Eşinizin kanser tedavisi cinsel hayatınızı etkileyebilir. Hislerinizi eşinizle paylaşın. Yakınlaşabileceğiniz birçok yol var. Birbirinize yakın olun, birbirinize dokunun ve sarılın, birbirinize yakın olarak oturun yahut uzanın.

Yalnız kalmak konusunda endişelenmeniz olağandır. Birisiyle konuşma muhtaçlığı hissederseniz, aile doktorunuz yahut ruh sıhhati danışmanınızla görüşün. Hasta kuruluşları da hastalar için dayanak sunabilir.