Prostat Nedir? Prostat, erkekte yardımcı üreme organı olarak misyon yapan bir salgı bezidir. Yaklaşık bir kestane büyüklüğündedir. Kalın barsağın son kısmının önünde ve mesanenin (İdrar kesesi) çabucak altında yer alır. Prostat, üretra denilen ve idrarı mesaneden penis ucuna kadar taşıyan kanalın başlangıcındaki yaklaşık 3 cm.lik kısmı çepeçevre sarar. Prostat bezi, orgazm sırasında sperm ile karışan, spermin taşınmasını kolaylaştıran bir sıvı salgılar.
Prostatit – Prostat iltihabı 4 formda görülebilir :
1. Akut bakteriyel enfeksiyon
2. Kronik bakteriyel enfeksiyon
3. Kronik Pelvik Ağrı Sendromu : İki alt kümesi mevcuttur.
a. Prostattan elde edilen sıvıda yapılan incelemede mikrop olmaksızın sadece iltihap hücrelerinin olduğu tip
b. Prostattan elde edilen sıvıdan yapılan incelemede mikrop ve iltihap hücresi olmadan sadece pelvik bölgede kronik ağrı ile karakterize tip
4. Rastgele bir şikayet olmaksızın prostat sıvısında, menide ya da prostat biyopsisinde yapılan incelemede iltihap hücreleri (lökositler), ya da mikrop saptanması
Akut ve kronik enfeksiyonlara bakteriler neden olurlar, bu nedenle de antibiyotiklerle tedavi edilmeleri gerekir. Bu bakteriler prostata enfekte idrar ile yahut kalın barsaktan gelebilir. Prostat iltihabı bulaşıcı bir hastalık değildir. Yani partnerinize geçmez.
Bakteriyel kökenli olmayan prostat iltihabı‘nda ise etken isminden da anlaşılacağı üzere bakteriler değildir. Fakat bedenin iltihaplı hastalıklarda salgıladığı savunma hücrelerine idrarda, menide ve prostat salgılarında rastlanmaktadır. Hastalığın sebebi tam olarak bilinmemektedir. Antibiyotikler uzun müddetli olarak verilebilir lakin aktiflikleri sonludur.
4. kümede anlatılan tipte prostatitin ise klinik kıymeti şu an için tartışmalıdır. Burada saptanan bulgular, hastada öteki bir patolojiye (PSA yükselmesi, kısırlık) neden oluyor ise ya da hastanın öbür bir nedenle endoskopik müdahaleye gereksinimi varsa tedavi uygulanmaktadır.
Prostat enfeksiyonu mümkünlüğünü arttıran risk faktörleri nelerdir?
1. Bireye tıbbi nedenle sonda takılması
2. İdrar yolunun olağandışı bir yapıya sahip olması
3. Yakın vakitte idrar yolu iltihabı geçirmek
4. Anal yolla cinsel temas
5. Kabızlık
Prostatit sorunu olan şahısların ne üzere yakınmaları olur?
Şikayetler prostatitin tipine nazaran değişiklik gösterse de genelde görülen şikayetler şunlardır: Ateş-titreme (Akut Prostatitte), sık idrara gitme, idrar yaparken yanma ve zorluk, geceleri sık idrara gitme, akıntı, kasıklarda ve anal bölgeye yanlışsız yayılan ağrı, orgazm sonrası ağrı. Ayrıyeten prostatite bağlı ağır yakınmaları olan hastalarda belirli periyotlarda, örneğin peniste sertleşme bozuklukları görülebildiği ve prostatit tedavisi sonrası bu yakınmaların düzeldiği bilinmektedir.
Prostatit teşhisi nasıl konulur?
Hastalığın teşhisinde birinci basamak ayrıntılı bir hikayenin alınmasıdır. Yakınmaların kıymetlendirilmesi ile birçok sefer tanıyı koymak mümkün olabilmektedir. Prostatın rektal (makat) yoldan parmakla muayene edilmesi ile çok pahalı bilgiler elde etmek mümkündür. Bu muayene süreksiz bir mühlet rahatsızlık hissi verebilmekle birlikte, son derece kolay ve zararsız bir yoldur. Ekseriyetle bu kademede prostatit teşhisini koymak mümkün olabilmektedir. Kimi özel durumlarda rektal yolla prostat masajı yapmak ve idrar yolundan gelen sıvının tetkiki gerekebilir. Ayrıyeten bu masaj öncesi ve sonrasında başka ayrı idrar örnekleri alınarak da tetkik yapılması kelam konusu olabilir.
Prostat muayenesi ağrılı mıdır?
Hayır, epeyce kolay ve ağrısız bir süreçtir.
Prostatit prostat kanserine yol açar mı?
Kesin olmamakla birlikte olabilir, 40 yaştan sonra prostatit ve kanser birebir anda bulunabilir. En kıymetli nokta bilhassa ailesel riski olan bireylerde prostatit tespit edilmesi halinde Total PSA ve Özgür PSA testleri ile yakın takip edilmeleri gereklidir.
Prostatit cinsel temas ile eşime geçer mi?
Hayır. Prostatit cinsel temas ile bulaşan bir hastalık değildir. Lakin hastalığın akut tipinde idrar yolu (Üretra) enfeksiyonu da (Üretrit) prostatite eşlik ediyorsa, bu durumda eşinize bulaşma kelam konusu olabilir. Bu durumda hekiminiz sizi uyaracaktır.
Prostatit nasıl tedavi edilir?
Prostatit tedavisinde son periyotlarda yapılan çalışmalar sonucunda ortaya konulan 4 temel tedavi prensibinin uygulanması önerilmektedir :
1. İltihabın tedavisi
2. İdrar zorluğunun giderilmesi
3. Spazmın giderilmesi
4. Gerilimin giderilmesi
1. Antibiyotik tedavisi
İltihaba bağlı prostatitlerde uzun vadeli antibiyotik tedavisi uygulanır. Hasta kısa vadeli antibiyotik tedavisinden birinci vakitlerde yarar görür lakin yakınmaları antibiyotiğin kesilmesi ile yine başlar. Bu nedenle akut ya da kronik mikrobik prostatitte antibiyotik tedavisinin 4-6 hafta devam ettirilmesi kıymet taşır.
2. Alfa reseptör blokörleri
Prostatın yol açtığı tıkanıklıkta prostat bezi yapısında ağır olarak bulunan düz kas hücrelerinin de rol oynadığı bilinmektedir. Bu ilaçların tesiri bu düz kas hücreleri üzerine olmaktadır. Tesirlerinin kısa müddette ortaya çıkması ve kullanıldığı mühlet içerisinde yararlı olduklarından antibiyotik tedavisinin yanında gerekli görülen hallerde kullanılabilir. Ekseriyetle 3-6 ay müddet ile kullanılması önerilir. Günümüzde en çok kullanılan 4 farklı küme ilaç bulunmaktadır. Aktiflikleri farklı değildir. Bu ilaçların yan tesirleri (Baş dönmesi, meni ölçüsünde azalma, halsizlik vb.) farklıdır. Hastaya en uygun tedaviye bu yan tesirler göz önünde bulundurularak karar verilir.
3. Spazmın giderilmesi
Özellikle kronik prostatit hastalarında hastaların genital bölgeye uygulanan sıcaktan yarar gördükleri bilinmektedir. Genital sıcak uygulaması emeli ile sıcak oturma banyosu ya da sıcak termofor uygulamaları, muhtemelen pelvik bölge kaslarında da gevşeme yaratarak tesirli olmaktadır. Bu uygulamaya karşın yakınmaları düzelmeyen hastalarda uygulanabilecek öteki bir alternatif yol Manyetik Pelvik Taban Stimülasyonu (ExMI) Tedavisidir.
Mekanizması tam olarak bilinmemekle birlikte, bilhassa kronik prostatit sorununun kişinin hayatında yaşadığı gerilimli olaylar karşısında alevlendiği gözlemlenmektedir. Bu nedenle hastanın ruhsal takviyeye de gereksinimi olmaktadır. Bilhassa Kronik Pelvik Ağrı Sendromunda tedavi bazen mümkün olmamakta, bu durumda ömür kalitesinin arttırılmaya çalışılması ve şikayetlere yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Bu hastalarda hastaya bilhassa yakınmaların artmasına neden olabilecek faktörlerden korunma ile ilgili bilgi verilmektedir.
Prostat iltihabı olan hastalar nelere dikkat etmelidirler?
Cinsel hayatınızın tertipli olmasına dikkat ediniz. Münasebet esnasında boşalma gereksinimi olduğunda kendinizi tutmayınız. Bedeninizi, bilhassa ayaklarınızı soğuktan koruyunuz. Bilhassa soğuk havalarda her akşam 30 dk. mühlet ile sıcak oturma banyosu yapınız Denizden, havuzdan çıktığınızda mayonuzu kuru bir mayo ile değiştiriniz Soğuk beton vb. yerlere oturmayınız Alkollü içkilerden uzak durunuz (özellikle bira, şarap). Kabız kalmayınız. Baharatlı yiyeceklerden uzak durunuz. Uzun mühlet oturmayı gerektiren seyahatlerden kaçınınız.
Prostatit tedavisinden bir müddet sonra birebir yakınmalar görülebilir mi?
Evet görülebilir. Bilhassa kronik non-bakteriyel prostatitte tüm tedavi usulleri ve hami önlemlere karşın hastalık iklimsel değişimlerde, bazen de kişinin gerilimli devirlerinde ortaya çıkabilir.
