Sağlıkta artık temel gaye; koruyucu tedbirler alarak hastalıkları engellemek ya da hastalıklara tedavi edilebilir devirlerinde yani erken devirde teşhis koyarak tedavi etmektir. Bunun içinde bir grup metotlar geliştirilmiş durumdadır. Prostat kanserinde erken ikaz kanda PSA düzeyleridir.
PSA prostat bezi tarafından üretilen ve meni sıvısının yapısında bulunan bir proteindir.
Prostat kanserinin erken teşhis konulduğunda külliyen tedavi edilebildiğini biliyor musunuz?
Geç kalınması halinde ise yalnızca kanser ortadan kaldırılmayıp yönetilebilmektedir.
Erken teşhis için ne yapılmalıdır?
50 yaş üzerinde her erkeğin yılda 1 defa muayene olarak rektal tuşe yaptırması ve kanda PSA değerlerini ölçtürmesi önerilmektedir. Prostat kanseri erken periyotta hiçbir belirti vermeyebilir. Rektal tuşe tek başına prostat kanserini teşhis etmede yardımcı olmayabilir. Lakin kanda PSA pahaları ile birlikte değerlendirildiğinde yüksek oranda kanser tespit edilebilir. PSA prostat bezi tarafından üretilen ve meni sıvısının yapısında bulunan bir proteindir. Olağanda kanda düşük düzeydedir lakin prostat kanserinde kan düzeyleri yüksektir.
PSA kan düzeyleri yalnızca prostat kanserinde mi yükselir?
Uygun huylu prostat büyümeleri (BPH) ve prostat iltihaplarında da PSA kan düzeyi yükselebilir. İdrar kanalı yolu ile yapılan teşebbüsler (sistoskopi, sonda yerleştirilmesi gibi) PSA düzeylerini arttırabilir. Kanda PSA düzeyleri artan yaşla birlikte de belli oranlarda artar.
Kanda PSA düzeyi yüksek çıktı prostat kanseri miyim?
Hayır, prostat kanseri olma olasılığınız vardır lakin öteki bilgilere de gereksinim olacaktır. Öncelikle şikâyetlerinizi, varsa belirtileri belirlemek gereklidir. Rektal tuşe ile prostat özelliklerini de öğrendikten sonra prostat kanseri olasılığınız devam ediyorsa size prostat biyopsisi önerilebilir. Prostat biyopsisi ultrasonografi altında ince bir iğne ile prostattan kesim alınması olayıdır, alınan kesimler patolojik inceleme için gönderilir. Prostat biyopsisi ayaktan yapılan zahmetli olmayan bir prosedürdür.
PSA nın olağan pahaları nedir?
PSA nın olağan kabul edilen pahaları 0-4 ng/ml aralığındadır. Fakat son yıllarda bu aralık büyük oranda 0-2,5 ng/ml olarak kabul görmektedir
0 – 2.5 ng/ml Düşük
2.6-10 ng/ml Hafif yükseklik
10-19.9 ng/ml Orta derecede yükseklik
20 ng/ml ve daha üstü Besbelli derecede yüksek