Erkeklerdeki sertleşme (ereksiyon) sorunu ya da tıbbi ismiyle erektil disfonksiyon (ED) en değerli cinsel fonksiyon bozukluğudur. Tarif olarak erektil disfonsiyon, cinsel birleşmeyi (koit) başlatmaya yahut devamını getirmeye imkan vermeyecek seviyede penisin sertliğini sağlayamama durumudur. Genç, orta yaş ya da ileri yaş farketmez her yaştaki erkekte ortaya çıkabilmektedir. Temelde psikojenik ya da organik kimi meselelerden kaynaklansa da gerçek olan şudur: Her ereksiyon probleminde az ya da çok psikojenik bir etmen ya olayın çekirdeğinde vardır ya da sonradan olayın üzerine eklenir. Dolayısı ile ereksiyon sıkıntısının kökleşmesinde psikojenik etmenlerin rolü hayli büyüktür.
Sertleşme (ereksiyon) sorunu elbette hayati bir sıhhat sorunu değildir. Lakin psikososyal hayatı, çift bağlantılarını ve hasebiyle ömür kalitesini bozan çok değerli bir husustur. Yapılan çalışmalar 40 ila 70 yaş ortası erkeklerin yarısında ereksiyon sorunu olduğunu göstermektedir. Tekrar birebir yaş kümesinde yaklaşık %10 oranında şiddetli derecede ereksiyon sorunu olduğu rapor edilmektedir. Yaşla birlikte bilhassa de 60 yaşından sonra ereksiyon sıkıntısının sıklığı ve şiddeti kıymetli ölçüde artış gösterir. Ülkemizde yapılan bilimsel çalışmalarda da 40 ila 70 yaş kümesinde her 3 erkekten birisinde orta ve şiddetli seviyede ereksiyon sorunu yaşandığı saptanmıştır.
Sertleşme sorunu olan erkekte ele alınan birinci husus kuşkusuz sorunun organik mi yoksa psikojenik kökenli mi olduğudur. Organik sorun demek hastalığın bedensel (damarsal yahut sinirsel) bir hastalıktan kaynaklanıyor olması demektir. Çoklukla 40 yaşından üzeri ED yakınması olan erkeklerde organik nedenler daha ön planda düşünülür. Psikojenik ereksiyon sorunu (PsED) ise bedensel bir hastalığa bağlı olmayıp, yalnızca ruhsal kasvet ve marifet eksikliğine bağlı ortaya çıkan sertleşme sıkıntılarına verilen isimdir. Ekseriyetle genç yaşlarda var olan sertleşme problemlerinin kıymetli bir kısmı psikojenik alt yapıya bağlıdır. Biz genel olarak çekirdek sorunun 40 yaş altında psikojenik, 40 yaşından sonra ise organik olabileceğini öncelikle düşünürüz. Tekrar de zıddı durumlar da az değildir ve ebediyen akılda tutulması gereklidir. Sorunun çekirdeğinde organik bir neden olsa da üzerine eklenen ruhsal etmenler (hayal kırıklığı, ümitsizlik, erkeklik hissinin incinmesi..vs) olayın kartopu üzere büyümesine neden olmaktadır. Unutulmaması gereken bir çığı başlatan da küçük bir taş parçacığıdır ancak asıl yıkımı yaratan kar yığınlarıdır.
ORGANİK KÖKENLİ EREKTİL DİSFONKSİYON
1-Damarsal Yetmezliğe bağlı ED (Vaskülojenik tip)
a) arteriyel yetmezlik (atardamar daralmasına bağlı)
b) kavernözal yetmezlik (toplardamar kaçağına bağlı)
c) karışık (ikisi bir arada)
2-Sinirsel Hasarlanmaya Bağlı ED (Nörojenik tip)
3-Hormonal dengesizliklere bağlı ED ( Endokrinolojik tip)
4-İlaç yan tesirine bağlı olarak gelişen ED
5-Çeşitli ameliyatlara ya da radyoterapiye bağlı ED (İatrojenik tip)
Organik tip de ebediyen altta yatan bedensel bir hastalık kelam mevzusudur. Ve durum birçok sefer yavaş yavaş başlar ve ilerleyicidir. Yani birden fazla sefer (akut bir travma ya da ameliyat yoksa) birden başlamaz ve 6 ay içerisinde hafifçe başlayarak kişiyi lakin aşikâr bir müddet sonra rahatsız edecek seviyelere erişir. Hasta ED sorunu için çok yakın bir tarih veriyorsa büyük olasılıkla sorun organik değil psikojeniktir diyebiliriz.
Risk Faktörleri: Bireyde bilhassa orta yaşlarda organik kökenli bir ED gelişimi kelam konusu ise buna predispozan olan risk faktörleri de birçok sefer vardır.Bu faktörler hem sorunun daha önemli yaşanmasına hem de daha erken ortaya çıkmasına sebebiyet verirler. Bu risk faktörlerinin azaltılması ya da denetim altında tutulması bile başlı başına tedavi edici olabilmektedir. Üstelik çalışmalar göstermiştir ki kalp krizi, inme üzere önemli sıhhat meseleleri yaşamış erkeklerde en az 2 yıl evvelden ED yakınması başlamaktadır. Yani sertleşme sorunu orta ve ileri yaşlarda bedenin verdiği bir alarm üzere de yorumlanmalıdır. Başıca risk faktörleri şunlardır;
Şeker Hastalığı (Diyabet)
Hipertansiyon
Kalp Hastalıkları
Sigara içilmesi
Kolesterol yüksekliği
Obezite
Hareketsiz inaktif ömür usulü (sedanter yaşam)
Arteriyel Yetmezliğe Bağlı ED: Birden fazla sefer ateroskleroz ismini verdiğimiz yaygın damar sertliği meselesinin bir yansımasıdır. Yani penise pak kan gönderen atar damarın (internal pudental arter-dorsal penil arter) daralması ve bunun sonucunda penis kavernozal doku içindeki kan basıncının azalması nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Penisin atar damarı son derece ince bir damardır ve direkt olarak ana büyük bir atar damardan çıkarak penise ulaşır. Şayet şahısta damar sertliği sorunu başlamışsa durumdan birinci olarak penise giden bu narin atardamar etkilenir. Bu yüzdendir ki kalp krizi ya da inme üzere sorunlar yaşanmadan aylar yıllar evvel bir şahısta ED sorunu başlayabilmektedir. Çok çok nadiren ise trafik kazası üzere durumlarda pudental arter tek başına kopabilir ve bu durumda da travmatik-akut arteriyel yetmezliğine bağlı ED gelişebilmektedir. Arteriyel yetmezliğe bağlı ED sorunun tanısı penil doppler ultrasonografi ile konulur. Daralmanın ciddiyetine nazaran kimi tedaviler uygulanır.
Kavernozal Yetmezliğe (Venöz Kaçak) Bağlı ED: Olağanda penis pak kanla dolarken kavernozal – süngerimsi doku içindeki toplar damarlar da sıkışarak kapanırlar. Dolayısı ile kan penis kavernozları içinde hapsolmuş olur ve ereksiyon devamlılığı sağlanır. Şayet toplar damar kapak yapıları bir halde bozulursa şahısta penis içinden kan kaçısı gerçekleşir ve bu da ereksiyon meselesine sebep olabilmektedir. Ekseriyetle ereksiyonu tam sağlayamama ya da sağlasa bile sürdürememe formunda belirti verir. Bilhassa bayanın üste olduğu konumlarda ereksiyon sorunu yer çekimine bağlı daha bir şiddetli hissedilir. Kavernozal yetmezlik ya da öbür ismiyle venöz kaçak hem gençlerde hem yaşlılarda olabilmektedir. Yaşlanmaya bağlı dejeneratif değişiklikler, peyronie hastalığı, diyabet, penil kırılmaların yarattığı travmatik sonuçlar, gereksiz yere penis pompalarının çok kullanımı üzere sebepler kapak yapılarını bozan esas ögelerdir. Tanısı tekrar penil doppler usg tetkiki ile konulmaktadır.
Nörojenik Tip ED: Hem periferik hem merkezi seviyede olan sinirsel hasarlanmalar da ereksiyon meselesine yol açabilirler. Ereksiyonun olabilmesi için kavernozal dokuda yer alan düz kasların gevşemesi gerekmektedir. Bu gevşeme ise hudut uçlarından salınan nörotransmiter ismini verdiğimiz kimi moleküller sayesinde olur. Şayet sinirsel bir hasar varsa bunlar salınamaz dolayısı ile damarlar sağlam bile olsa kas gevşemesi olamayacağı için kavernozal havuzcuklar da genişleyemez. Periferik hudutları hasara uğratan en değerli hastalık kuşkusuz diyabet yani şeker hastalığıdır. Bunun dışında kronik alkolizm, kronik böbrek yetmezliği, radikal prostat cerrahisi sonrasında olan hudut hasarlanmaları en yaygın gördüğümüz periferik nörojenik tipte görülen ED sebepleridir. Ayrıyeten MS, Parkinson hastalığı, spinal kord yaralanmaları (omurga kırıklarına bağlı) üzere merkezi nörojenik sebepler de ED nedeni olabilen başka hastalıklardır.
?
Hormonal Tip ED: Hipotalamus, hipofiz bezi ve testisten salgılanan hormonların düşük ya da yüksek olması hem cinsel isteği azaltır hem de ereksiyon sorunu yaşanmasına sebep olabilir. Testosteron ismini verdiğimiz erkeklik hormonu tüm sistemin adeta yakıtı üzeredir. Her gün sistemli olarak testislerde üretilerek muhakkak bir ölçüde bilhassa sabah saatlerinde kana verilir. Ve bu hormon beyinden cilde kadar uygun reseptörlere tutunarak sistemin çalışmasına imkan tanır. Hem erkeksi iç güdülerin,cinsel dileklerin hem de erkeksi dış görünüşün (sakal kıllanma ses kalınlığı kaslar ..vs) devamlılığı bu halde sağlanmaktadır. Testosteron hormonunun azalmasına ya da baskılanmasına (hipogonadizm) sebep olan her tipten hastalık cinsel istek ve seksüel davranışlarda sıkıntıya sebep olmaktadır. Beyin tabanında yer alan hipofiz bezinden salgılanan prolaktin hormonunun erkeklerde ne üzere bir fonksiyonu olduğu tam olarak bilinmemektedir. Lakin bu hormonun çok üretimi (hiperprolaktinemi) testosteron hormonun baskılanmasına sebep olmaktadır. Yeniden hipofiz bezinden testisi uyarmakla misyonlu FSH-LH hormonlarının az salgılanması da (hipogonadotropik hipogonadizm) testosteron üretiminin azalmasına sebep olabilmektedir. Bunun dışında yaşlanma ile birlikte her geçen yıl testisten testosteron üretimi kademe kademe (her yıl yaklaşık %1) azaldığı gösterilmiştir. Bu durum birtakım erkeklerde biraz daha erken ve süratli formda gelişir ve de o erkeğin erken yaşta testosteron eksikliğine bağlı cinsel problemler yaşamasına sebebiyet verebilmektedir. Bu duruma tıp lisanında ADAM (yaşlanan erkekteki androjen yetmezliği) sendromu ya da medyatik daha yaygın bir tabir ile de Andropoz ismi verilmektedir. PADAM sendromunun en önemli belirtileri şunlardır:
Cinsel istek ve güdülerde azalma
Ereksiyon sorunu
Yorgunluk bitkinlik enerjisizlik hissi
Aşırı hudut ve öfke hali
Cildin kuruması incelmesi
Kas gücünde ve kas kütlesinde azalma
Kıllanmada azalma
Jinekomasti (memelerde büyüme)
Uyku bozukluklukarı
40 yaş üzeri erkeklerde bu üzere belirtiler başlamışsa erkeklik hormonunda azalma yani ADAM sendromu gelişip gelişmediğine bir bakmak gerekir. Bu durum yalnızca cinsel ömrü ve ruh sıhhatini etkilemekle kalmaz tıpkı vakitte kemik erimesi üzere daha önemli sonuçları da olabilmektedir. Uygun hormon replasmanı ve vitamin-gıda takvileri ile sıkıntıya tahlil getirilebilebilir. Hormonal meselelere bağlı ereksiyon sıkıntısının tanısı sabah açlık kanında çeşitli hormon düzeylerinin bakılması ve bazen de hipofiz MR sineması ile rahatlıkla konulabilmektedir.
İlaç yan tesiri nedeniyle oluşan ED: Çeşitli ilaçlar da ereksiyon meselelerine yol açabilmektedir. O denli ki ED yakınması ile başvuran hastaların neredeyse %25’inde ED’nin asıl nedeni kullanılan birtakım ilaçlardır. Kimi antipsikotik-antidepresan ilaçlar, birtakım hipertansiyon ilaçları (özellikle beta blokerler) ve antiandrojenik tesirli ilaçlar en çok karşımıza çıkan ED nedeni olabilecek ilaçlardır. Kişinin hastalık ve yan tesir durumu göz önünde tutularak ilaçlar konusunda bir düzenleme yapılarak sorun çözümlenebilir.
İatrojenik ve Travmatik Tip ED: Prostat Kanseri nedeniyle radikal pelvik cerrahi geçiren hastalarda bazen hudutlar korunamamaktadır.Bu durum kanserin yayılımı ve de operasyon öncesindeki erektil kapasitesi ile ilgili bir durumdur. Hudutlar fazla ziyan görmüş ise bu hastalarda ED gelişebilmektedir. Yeniden bu bölgeye uygulanan (prostat rektum kanseri üzere nedenlerle) radyoterapi de hudutlarda tahribat yapabilmektedir. Penil fraktür (penis kırılması) ve ya posterior üretra yaralanma ( trafik kazalarında idrar kanalının tabandan kopması) üzere travmatik olaylarda sonların hasarına ve de ED yakınmasına sebebiyet verebilmektedir. Tedavi kişinin sıhhat durumuna nazaran birçok defa penil protez uygulaması olmaktadır.
?
?
SERTLEŞME SORUNU OLAN ERKEĞİN TIBBİ DEĞERLENDİRMESİ:
Öncelikle ayrıntılı bir psikoseksüel anamnez ( ne vakit nasıl başladı ) alınır, sonra da risk faktörleri, kullanılan ilaçlar ve geçmiş tedaviler tahlil edilir. ED yakınmasının durumsal mı (yani partnere ve duruma nazaran değişip değişmediği) yoksa süregen yahut ilerleyici mi olduğu anlaşılmaya çalışılır. Penis testisler ve prostatı içerek bir fizik muayene sonrası hormon şeker ve lipid profili için sabah açlık kanı alınmalıdır. Devamında gereksinim duyulursa penil doppler ultrasonografi, nokturnal penil tümesans testleri de uygulanarak olayın organik mi psikojenik mi olduğu ve de durumun ne ciddiyette olduğu ortaya konulur.
ORGANİK KÖKENLİ SERTLEŞME SORUNU OLAN HASTALARIN TEDAVİSİ:
Oral ilaç Tedavileri: Günümüzde organik kökenli ED yakınması olan erkeklerde birinci basamak tedavi ağızdan alınan ilaçlardır. Forfodiesteraz tip 5 (PDE5) inhibitörleri ismi verilen bu küme ilaçlar penis arterinde genişlemeye ve kavernozal düz kaslarda gevşemeye yol açarak ereksiyon kalitesinde artışa neden olurlar. Şayet ileri derecede bir hasar ya da damarsal tıkanıklık yoksa bu ilaçlar ED yakınması olan erkeklerin çoğunluğunda tesirlidir. Günümüzde sildenafil, tadalafil ve vardenafil en çok kullanılan oral formlardır. Tesir sistemleri tıpkı olmakla birlikte aktiflik müddetleri birbirinden farklılıklar arzetmektedir. Bu ilaçlar bağlantıdan en az bir saat evvel alınması gerekmektedir. Son yıllarda tadalafil’in düşük doz günlük alınması ile uzun vadeli tedaviler revaç görmektedir ve tedavide hayli yüz güldürücüdür. Bu ilaçların alınmasının istisnalar hariç gereksinimi olanlar için hiç bir sakıncası yoktur. Lakin ED rahatsızlığı yokken yalnızca performans arttırmak için alınmasının şahıslarda birtakım badireler doğurabilmektedir. Rastgele kullanımda bu ilaca karşı fiziki bir bağımlılık ortaya çıkmaz iken bilhassa gençlerde bu ilacları almadan sertleşememek üzere psikojenik ereksiyon meselelerine yol açtığı bilinmektedir. O yüzden de üroloji ve psikiyatri tavsiyesi olmadan kullanılmaması en doğrusudur. Bu ilaçların kullanımı nitrat kümesi kalp ilaçları alan insanlarda kesin olarak tehlikelidir.
Hormon Tedavileri: Şayet bireyde testosteron hormonu eksiliği saptanmışsa bunun dışarıdan desteği kuşkusuz büyük yarar sağlayacaktır. Ağızdan ya da depo iğne biçiminde testosteron hormon ilaçları varsa da en ülkü ve fiyolojiye en yakın tedaviyi deriden uygulanan jel yahut bant formu halinde olanlardır. Prolaktin hormonunun çok salınımına bağlı (hiperprolaktinemi) ED sorunu varsa bu hormonu düşürecek ilaçlar da (Kabergolin, Bromokriptin) sorunun tahliline yardımıcı olurlar.
Vakum Aygıtları: Bilhassa venöz yetmezlik durumu kelam konusu ile yararlı olabilmektedir. Kanı penise çekmek için negatif basınç uygulanır sonrada bir halka penis köküne yerleştirilerek penisin erekte kalması sağlanır. Tekrar hiç sebep yokken kullanmak damar kapakçıklarına ziyan verebilir ve kalıcı ereksiyon problemlerine yol açabilmektedir. Hasta memnuniyeti büsbütün şahsidir.
Enjeksiyon Tedavileri: Penis kavernozal doku içine iğne halinde ya da üretra içine jel olarak sıkılan formları yurtdışında mevcuttur. Bilhassa Alprostadil bu bahiste ruhsat almış bir eserdir. Düz kas gevşemesi yaparak tesirli bir ereksiyon yapar. Uzun vadeli kullanımda penis içinde ağrılı nodüller eğrilikler oluşturabilmektedir. Bazen de priapizm dediğimiz penisin daima sert kalması inmemesi durumu nedeniyle tıbbi müdalede bulunmak gerekebilmektedir. Türkiye’de kullanımı pek yaygın değildir. Bulunabilen tek preparatı ise çok eski bir ilaç olan papaverin’dir.
ESWT Tedavisi: Düşük yoğukluklu şok dalga tedavisi (Lineer ESWT yahut LSWT) son yıllarda kullanımı giderek artan ve ED konusunda yararları da bilimsel literatüre geçmeye başlamış yeni bir tedavi modelitesidir. Penise seanslar halinde en az 4-6 kere uygulanır. Lineer ultrasonik şok dalgaları kavernozal dokuda yeni damar oluşumunu tetikleyerek dokuların yenilenmesini ve de ereksiyon kapasitesini arttırabilmektedir. Bilhassa PD5 ilaçları kullanamayan (yan tesirleri nedeniyle) ya da bu ilaçlardan kısmi yarar gören hastalarda rahatlıkla kullanılabilir. Hiçbir yan tesiri bildirilmemiştir.
Venöz Cerrahiler: Bilhassa venöz kaçak durumunu primer sorun olarak saptandığı ED hastalarında birinci seçenek olarak düşünülebilir. Penis derin toplar damarının bağlanması (DDVL) sürecidir. Kalıcı muvaffakiyet bahtı düşüktür zira beden kollateral yeni damarlar oluşturarak kaçağın tekrar ortaya çıkmasına sebep olur. Kısa vadede DDVL ameliyatlarının yararı gösterilmiş olsa da uzun vadedeki sonuçlar cüret kırıcıdır. Eski ehemmiyetini kaybetmiş ameliyatlardır.
Arter Cerrahileri: Bilhassa internal pudental arterin travmatik olaylar sonucunda (trafik kazaları gibi) izole olarak koptuğu durumlarda uygulabilen az bir operasyon biçimidir. Penisin ve kavenozal dokuların tekrar kanlanabilmesi için kalptekine emsal bir ekip by-pass damar ameliyatları yapılmaktadır. Bunlar penil revaskülarizasyon cerrahisi denilen tecrübe ve teknik gerektiren hassas mikrocerrahi damar cerrahileridir. Çok az uygulama alanları kelam hususudur.
Penil protezler: Halk ortasında memnunluk çubuğu olarak bilinen penis protez ya da implantları hiç bir tedaviden yarar görmeyen hastalarda son ve en uygun seçenek tedavi formudur. Penisin içine implantlar yerleşirilerek kişi sağlayamadığı ereksiyonu yapay olarak elde etmesi amaçlanmaktadır. Çok kesimli rezervuarlı tipleri (pompalı şişirilebilir olanlar) son derece doğala yakın bir ereksiyon kalitesi sağlar ve dışarıdan anlaşılması pek mümkün değildir. Hasta ve partner memnuniyeti son derece yüksek tedavilerdir. Kişi ileri yaşta ve pompalı tipleri kullanamayacak durumda ise bükülebilir tek modüllü penil protezleri de uygun bir seçenektir.
Kök hücre Tedavileri: Şimdilik pratik de uygulaması yoktur. Fakat geleceğe dönük umut verici birtakım deneysel çalışmalar hala yapılmaktadır.
PSİKOJENİK EREKSİYON SORUNLARI
Eğer ereksiyon sorunu rastgele bir bedensel rahatsızlığa bağlanamıyor ise büyük olasılıkla psikojeniktir denilebilir. Burada kişinin kendine koyduğu hastalık etiketi teşhis ve tedavideki en kıymetli direnç noktası olmaktadır. O yüzden psikojenik bir ereksiyonundan bahsediyorsak artık klasik hastalık-hasta modelini terk ederiz. Zira bu negatif telkin sorunun kökleşmesinin en değerli ögesi olmaktadır. Bizim için hasta yoktur cinsel ahenk sorunu yaşayan bir danışan kişi vardır.
Penis cinsel ilgide kullanıdığımız figuran bir organdır. Erkek tabiatı gereği bayandan farklı olarak etkin olması kuraldır. Bayan uyarılmasa bile isterse cinsel ilgiyi tamamlayabilir lakin bu durum erkek için kelam konusu olamaz. Uyarılma olmadan erkek aktifleşmeden yani ereksiyon gerçekleşmeden cinsel münasebet olamamaktadır. Ereksiyon sorunu bir erkek için kesin bir milattır. Kişi kendi öz saygınlığını tümden yitirebilir hatta kendini insanlıktan çıkmış üzere hisseder. Adeta kendi vücuduna küser. Eril özelliklerini kaybettikçe sevilmeme terkedilme üzere dişil dehşetler gün yüzüne çıkmaya başlar. O yüzden de ereksiyon sorunu erkek için kuşkusuz en değerli cinsel fonksiyon bozukluğudur.
Her erkeğin beyninin derinliklerinde Fallus ismini verdiğimiz büyük bir güç vardır. Bu güçlü enerji erkeklerin eril tabiatının da kalbini oluşturmaktadır. Güçlü olduğu kadar da ince bir kristal kadeh kadar da kırılgan ve zedelenmeye açık bir bir alandır burası. İşte psikojenik ereksiyon probleminde bu fallus imgesinin zedelenmesi ve ya temelden çok zayıf olması ana sorun olarak görülmektedir. Penisin fallus olarak algılanması ve tabip tarafından yalnızca buranın üzerinde durulması teşhis ve tedavi noktasında dirence ve başarısızlığa sebep olacaktır. O yüzden de terapi yaklaşımında fallus ve cinsel organlar başka farklı kıymetlendirilerek problemler ele alınmalıdır. Ve mümkünse kişinin zedelenen fallus imgesinin tekrar tamiri ile hususa başlanması yerinde olacaktır.
Ereksiyon dediğimiz penisin dikleşmesi ve sertleşmesi olayının iki farklı özelliği vardır. Birincisi tekrarlanabilir ve sergilenebilir bir şey olması. İkincisi ise sahip olunan bu özelliğin bir gün kaybedilebilir birşey olduğunun (kastrasyon korkusu) farkındalığıdır. İşte bu endişenin abartılı biçimde yaşanması performans anksiyetesi dediğimiz bir tablo yaratır. Ya başaramazsam ya erekte olamazsam telaşı başta yaşanmaya başladığı vakit kişi kendini vücudunu seyretmeye başlar. Birden fazla defada korkulan şey çok telkinle kişinin başına da gelir. Burada maksat koymadan yalnızca anı yaşayarak hissederek yapılan cinsel aktiviteler performans anksiyetesinden kişiyi koruyacaktır.
Her bayan partneri tarafından cinsel olarak şehvetle arzulanmak ister. Penisin ona karşı dikleştiğini bilmek ister. O denli olduğu vakit cinsel bağlantıda iştirakçi olur. Erkek eşine karşı istek eksikliği yaşıyorsa ve cinselliği yalnızca seks olarak algılamaya başladı ise doğal olarak vakitle o münasebetin kalitesi de düşer. Bayan arzulanmadığı hissedilince çatışmalar devamında da ereksiyon sorunu da kaçınılmaz olur. Bu noktada bir erkekte evvelce olmayıp sonradan barizleşen bir ereksiyon sorunu varsa performans anksiyetesi mi yoksa şehvet eksikliği mi ana nedendir bunu anlamak gerekir. Her ikisi için de farklı onarıcı terapiler gerekmektedir.
Eğer erkekte 2-6 yaş periyoduna ilişkin ödipal karmaşa ismini verdiğimiz bir tablo sağlıklı çözümlenmemiş ise o erkekte birinci cinsel bağ tecrübesinden itibaren cinsel birlikteliklerde sorun çıkması mümkündür. Burada kastrasyon korkusu olarak nitelendirmiğimiz kadim bilinçdışı fantaziler gün yüzüne çıkarak erkeğin eşine karşı erekte olamaması durumuna sıklıkla rastlanılır. Erkek yıllarca üroloji uzmanlarına sarfiyat, organik bir neden aranır ve bulunamaz. Performans arttırcı ilaçlara karşın kişi kolay kolay erekte olarak cinsel münasebete giremez.Yani halk ortasındaki tabirle kişinin erkekliği bağlanmış durumdadır. Hacılara hocalara gidilir lakin bir türlü sıkıntıya tahlil getirilemez. Burada kişin bu bilinçaltındaki bu kadim fantaziden ötürü kendi kendine ceza vererek (oto-kastrasyon) adeta kendi erkekliğini kendisi yok etmektedir.
İLK DEĞERLENDİRMEDE DİKKAT ETTİĞİMİZ HUSUSLAR ŞUNLARDIR:
Cinsel siklusun birinci 2 evresi istek ve uyarılmadır. Bunlar birbirini tetikleyen iki ögedir. Yani istek uyarılmayı, uyarılma ise isteği tetikler. 5 duyumuz, içgüdülerimiz ve fantazi dünyamız isteği doğurur bu da uyarılmayı bereberinde getirir. İstek yoksa aslında uyarılma yani ereksiyonda gerçekleşemez. Bu noktada evvel niçin isteğin ya da uyarılmanın oluşmadığının üzerinde durmak gereklidir.
1-İki temel sıkıntıdan hangisi ön plandadır. Cinsel İstek Bozukluğu (Cinsel isteksizlik) mu? Cinsel Sertleşme Bozukluğu (Uyarılma sorunu) mu?
2-Mevcut sorun durumsal mıdır yoksa total mıdır? Yani duruma, yere, partnere nazaran sorun değişiklik gösteriyor mu?
3-Yavaş yavaş ilerleyici biçimde aylar içinde mi ortaya çıktı yoksa daha ani mi gelişti?
4-Erkek libidosunu (tüm hayat enerjisi) nerelere dağıtmaktadır? Cinselliğin onun için manası ehemmiyeti ve ayırdığı vakit ne kadardır?
5-Sabah ereksiyonlarını gözlemliyor mu?
6-Sürdürücü etmenler nelerdir? bireydeki seks dair abartılı beklentiler,mitler var mı? Olumsuz partner davranışları, sıhhatsiz hayat şartları, aile içi çatışmalar yahut berbat alışkanlıklar kelam konusu mu?
7-Bir erkeğin eşi ile seks yapmasının ya da yapamamasının altında yatan bir kaygı var mıdır? Seks yapmak bir bayanla yakınlaşmak demektir. Bir bayanla çok yakın olmanın manası o erkek için nedir? Kaygı yaratan ve seksten kaçınmasının altındaki neden yahut nedenler nedir?
PSİKOJENİK SERTLEŞME MESELELERİNİN EN ÖNEMLİ SEBEPLERİ:
1-Geçmişe ve çocukluğa dair suçluluk günahkarlık hisleri ve kefaret (otokastrasyon)
2-Korku tehdit algısı savunma ve kefaret (otokastrasyon) Örn sevgi objesini kaybetme korkusu
3-Performans anksiyetesi
4-Cinsel mitler ve psikoseksüel bilgisizlik (escort alışkanlığı gibi)
5-Partnerin kişinin erkekliğine dair negatif tavırları. Erkek olarak kabul görmediğini eşinin gözlerinde kelamlarında davranışlarında hissettirmesi
6-Atipik cinsel dilekler (fetişizm gibi)
7-Homoseksüel kimlik karmaşaları ve homoseksüel arzular
8-Penis uzunluğu takıntısı
9-Travmatik Mastürbasyon Sendromu
10-Partner tarafından yetersiz cinsel ikaz almak.
11-Sağlıksız hayat şartları (alkol uyuşturcu beslenme kilo…vs)
PSİKOJENİK EREKSİYON SIKINTISINDA TEDAVİ YAKLAŞIMLARI
Terapide hedefimiz ise hayat şartlarını düzeltmek, istek ve uyarılmayı arttırmak, alternatif yolları sunmak ve kişinin performansa maksada değil hissetmeye tekrar odaklanmasını sağlamaktır. Bu noktada cinsel isteği arttıran birtakım antidepresan ilaçlar, PD5 inhibitörler, androjenik ilaçlar yeri ve vaktinde süreksiz olarak kullanılabilirler. Bu ilaçlar birden fazla defa kişinin öz itimadı sağlanana kadar kısır döngüyü kırmak için kullanılır sonra da azaltılarak bırakılır. Yalnızca bu ilaçlarda tedaviyi götürmeye çalışmak ise çoğunlukla başarısızlıkla sonuçlanacaktır.
Kişide kendine ve kendi vücuduna dair negatif bir kök niyet varsa evvel onunla savaşmak temeldir. “Ben başarısızım, yetersizim, beceriksizim” üzere negatif etiketler yıllar yıllar evvel hatta çocukluktan bir erkeğe empoze edilmiş olabilir. Makus kanıları âlâ kanılarla yer değiştirmek kişiliği destekleyici psikoterapilerle lakin mümkündür. Tüm problem bireye kaybettiği (ya da hiç sahip olamadığı) bir “Fallus”a tekrar kavuşturmaktır aslında. Vakitle da kişiyi yatakta kendi vücudunu seyreden bir “seyirci” rolünden çıkarıp, hisleriyle hissederek sevişen özgüvenli bir erkeğe dönüşümünü sağlamaktır. Bu açıdan sorunun merkezine çifti almak çok çok kıymetlidir. Zira bu sorun tek başına o erkeğin sorunu değil o çiftin meselesidir. Çift olarak ortak sorumluluk alınabildiğinde pskojenik ereksiyon sıkıntısında tahlil de yalnızca an problemi haline gelmektedir.
Sonrasında psikojenik ereksiyon sıkıntısında altta yatan nedeni aramak ve ona odaklanmak bir terapist açısından çok kıymetlidir. Teşhis ve altta yatan temel etmeni bulmak bazen çok zordur ve aylar sonra kendini hafifçe hissettirebilir. İvedi etmeden sabırla hususa eğilmek gerekir. Örneğin bir bayanı cinsel olarak arzulamamanın altındaki neden ne olabilir? Seks yaparsan bir bayanla yakınlaşmış olursun; bir erkek neden yakınlaşmaktan korkar? Terk edilme korkusu yaşıyor mu? Anne ile bağlantısı bebeklik ve çocukluk çağında nasıldı? Eşinden gereğince cinsel ihtar alabiliyor mu? Daha evvel seks dair daima almaya alıştığı ortamlar var mı? Atipik cinsel dilekleri var mı? Çift bağları nasıl? Konutta güç iktidar arbedesi yaşanıyor mu? Çalışma kaideleri nasıl? Libidosundaki kaçağı neyle kompanse etmeye (dengelemeye) çalışıyor? Seks yapılan ortam nasıl? Önemli çocukluk çağı travmaları yaşanmış mı? Annenin konuttaki bedeli değeri neydi? Cevap bekleyen onlarca soru olabilir ve bunların her biri soru olduğu kadar tedavinin de ta kendisidir.
Sonraki kademe ise cinsel terapinin davranışsal kademelerine başlamaktır. Öncelikle çiftlere cinsel bağlantı yasağı getirilir. Bu yasak kuşkusuz gerilimi azaltan değerli bir ögedir. Bu noktada düşünsel fantaziler, mastürbasyon, partnerbasyon, erotik masaj eksersizleri ile başlanarak basamak etap çiftin yakınlığının arttırılması hedeflenir. Kaygı çok güçlü bir histir ve çabucak herşeyi bastırır. Dehşet ile tek başına gayret etmek çok güçtür. Bu nedenle eşler ortasındaki şehveti olabildiğince arttırmak dehşetin aktifliğini azaltacaktır. Şehvet ve yakınlık bir noktaya eriştiğinde koit denemeleri ile süreç devam eder. Sabırla motive biçimde terapi seanslarına devam eden ve tamamlayan çiftler için sonuç çok büyük olasılıkla yüzgüldürücü olmaktadır.
