Bilinen tüm zararlarına ve yan tesirlerine rağmen sigara kullanımı toplumda ne yazık ki sık karşılaştığımız berbat bir alışkanlıktır. Akciğer kanseri, mesane tümörü, teneffüs sorunları, kalp damar tıkanıklığı üzere hayatı tehdit edici yan tesirlerinin yanında sigara erkek ve bayanlarda kıymetli bir kısırlık sebebidir.
Günümüzde doğurganlık çağındaki bayanların %25’inin sigara içtiği kestirim edilmekte olup bayan kaynaklı kısırlık nedeni ile doktora başvuran hastaların %13’ünde kısırlığın sebebinin sigara olduğu gösterilmiştir. Tekrar sigara içen ve içmeyen bayanları karşılaştıran çalışmalar, sigara içen bayanlarda kısırlık görülme oranının 10 kat daha fazla olduğu izlenmiştir.
Normal sağlıklı ve sistemli münasebeti olan bir çiftte bayanların %20’sinin birinci ayda, %50’sinin üçüncü ayda, %90’ının da 1 sene sonunda gebe kalması beklenir. Sigara içen bayanlarda ortalama hamile kalma müddetlerinin 6-12 ay ortasında daha uzun olduğu da gösterilmiştir.
Peki sigara bayanlarda nasıl üremeyi etkiliyor. Sigara tüketimi östrojen homon seviyesinde azalmaya sebep olur. Östrojen hormonunun azalması ile yumurtalıkların çalışması da azalır. Yumurtalıkları daha çok çalıştırmak için yumurtaların çatlamasına sebep olan FSH hormonu daha çok salgılanır. bu hem gebelik için gerekli olan hormonal ahenki bozar, hem de bayan yumurtalıklarında sonlu sayıda olan foliküllerin olgunlaşmasını engelleyip, daha çabuk tükenmesine neden olur. Bütün bunların sonucu olarak ta kısırlık yahut sıkıntı gebelik ortaya çıkar.
Erkeklerde de sigara tüketimi sperm kalitesinde bozulmaya yol açmaktadır. Gebeliğin gerçekleşebilmesi için spermlerin bayanların vajinasından (haznesinden) rahim ağzına kadar gitmesi, rahim ağzından geçip rahimin içinde yumurtayı bulup dölleyebilmesi gerekir. Teorik olarak az sayıda sperm bunu gerçekleştirebilse bile realitede mililitrede enaz 20 milyon sperm olması, bu spermlerin de yarısının hareketli olması lazım. Çok sayıda ve hareketli spermlerin çok azı rahim ağzından geçip rahime ulaşabilmektedir. Rahime ulaşan spermlerin de yumurtayı bulup yumurtayı saran kılıfı geçip dölleyebilme yeteneğinin olması gerekir. Bunu ölçen test ise morfoloji olup iki farklı ölçüm metodu vardır. Dünya sıhhat örgütü (WHO) kriterlerine nazaran toplam spermlerin %60’ının, Kruger standartlarına nazaran ise %4’ünün olağan morfolojiye sahip olması gerekir.
Sigara içen erkeklerde içmeyenlere nazaran sperm sayısı %20 daha düşük olarak bulunmaktadır. Yeniden sigaranın içindeki moleküller sperm hareketliliğinde de azalmaya neden olmaktadır. Bu vesile ile spermlerin yumurtaya ulaşması zorlaşmaktadır. Lakin sigara asıl tesirini spermlerin yumurtayı dölleme yeteneğini, yani morfolojisini bozarak tesirini gösterir. Morfolojinin bozulması olağan yollarla çocuk sahibi olmayı zorlaştırdığı üzere yardımcı üreme metotlarının (aşılama ve tüp bebek) da muvaffakiyet talihini düşürür.
Dolayısı ile sigara içmek engellenebilir bir kısırlık sebebidir.
