Erkeklerde sperm ve erkeklik hormonlarını üreten testislerin biri yahut her ikisindeki hücrelerin malign (habis) hale gelmesi sonucunda testis kanseri oluşur. Erkeklerde 15 ila 34 yaş ortası en sık tespit edilen tümördür. Tedavideki gelişmeler sonucu günümüzde testis kanserli hastalarda yeterli bir seyir görülmektedir. Bilhassa erken teşhis edilen kanserlerin %95’den fazlası iyileştirilebilmektedir.
Cerrahi olarak düzeltilmiş olsa da inmemiş testis bir risk faktörüdür. Penis, testis yahut böbrekler ile ilgili doğumsal bir yapı farklılığının olması durumunda yatkınlık artabilmektedir.
Testis kanserlerinin büyük çoğunluğu germ hücre tümörleridir (spermleri oluşturan hücrelerden köken alan tümörlerdir.) Germ hücre tümörlerinin iki tipi vardır; seminomlar ve seminom dışı olanlar. Kimi tümörler her iki tipi de içermektedir. Ender olarak testisin dayanak dokusundan (stroma) tümör gelişebilir ki bu tümörler çoklukla daha yeterli huyludur.
Testis kanserleri tabip tarafından rutin muayenede yahut daha sıklıkla hastanın kendisi tarafından tespit edilir. Testiste ağrısız şişlik, sertlik, skrotumda yük, alt karın bölgesi ve kasıklarda ağrı yahut skrotumda ani sıvı toplanması ve şişlik halinde bulgular olabilir.
Hastanın muayenesi ve ultrasonografik olarak testis tümörü ile uyumlu bulguların olması halinde tümör belirteci olan birtakım kan testlerinin yapılması ve testise yönelik cerrahi tedavinin süratli bir halde planlanması gerekir. Kanserin bedendeki yayılımını değerlendirebilmek için tüm beden tomografisi üzere ek tetkikler yapılır.
Erken evre seminomlarda ışın tedavisi sıklıkla gerekir. Daha ilerlemiş olgularda ve seminom dışı tümörlerde ek cerrahi tedaviler ve kemoterapi gerekebilir.
Tek sağlıklı testis cinsel işlevler ve sperm üretimi için kafidir. Lakin; kanserli testisin alınması sonrası gerekebilecek ek tedavilerin bilhassa sperm üretimi üzerine mümkün olumsuz tesirleri nedeniyle tedavi öncesi sperm alınması ve dondurularak saklanması imkanı hastalara sunulmalıdır. Muvaffakiyetle tedavi edilen hastaların tertipli takipte olması değerlidir.