Testis (Yumurtalık) Kanserleri
Testis kanserleri ne kadar sık görülür, en sık görülme yaşları nelerdir?
100.000 erkekte 6-11 oranında görülen, erkek kanserleri ortasındaki görülme oranı %1-1,5 üzere seyrek olmasına karşın genç erişkin yaşta (15-35 yaş arası) en sık görülen kanser cinsidir.
Testis kanserlerinin ehemmiyeti neden artmaktadır?
Testis kanserleri bilhassa gelir seviyesi yüksek ülkelerde daha çok görülmektedir. Solid tümörler dediğimiz kitle tümörleri ortasında metastatik hastalık (başka yerlere sıçrama yahut yayılma) bulunduğunda bile tedavi oranları yüksektir, % 85-90 hastada tam manasıyla tedavi imkanı bulunmaktadır. Lakin tümörün süratli bir halde yayılım yapma potansiyeli olduğu için en kısa vakitte cerrahi ve tedavi gerektirmektedir.
Testis kanserlerinde müracaat nedenleri nelerdir?
Ekseriyetle hastalar tek taraflı ağrısız şişme ve kitle (sertlik) ile başvururlar.
%20 hasta skrotal (testisleri-erkek yumurtalarını- kaplayan cilt ve ciltaltı bölge) ağrı nedeniyle başvurur. Aksi ispat edilinceye kadar ağrısız skrotal sertlik, iltihabi bir durum hikayesi olmadıkça testis tümörü olarak kabul edilip ona nazaran hareket edilmelidir.
Sırt ve yan ağrısı %11 olguda görülür.
%10-20 olayda metastatik kitleye bağlı olarak hemoptizi (kanlı öksürük), bulantı, kusma, konvülziyon (sara nöbeti) ve kemik kırığı üzere ender şikayetler görülebilir.
%7 hastada jinekomasti (memede büyüme) görülebilir.
Testis kanseri için risk faktörleri nelerdir?
· İnmemiş testis (testislerin skrotuma inmemiş ya da geç inmesi) hikayesi
· Klinefelter sendromu
· Birinci derece akrabalarda (baba, kardeş) testis kanseri görülmüş olması
· Diğer tarafta testis kanseri bulunması
· İnfertilite (kısırlık) kıssası olanlarda daha sık testis kanseri görülür.
Testis kanserinde kesin teşhis nasıl konur?
· Fizik muayene: Testis tümörleri çoklukla ağrısız şişme ve kitle nedeniyle başvururlar. Bu yüzden ağrısız kitleler aksi ispat edilene kadar kanser olarak algılanmalıdır. Yapılan muayenede testisin tümü yahut bir bölgesini içeren sertlik palpe edilebilir.
· Tümör belirteç ve skrotal USG: Her testis tümöründe tümör belirteçlerinin yükselmeyebileceği kuralı unutulmamalıdır.
Eğer bu tetkiklere karşın teşhis tam olarak doğrulanmazsa inguinal kesi ile testis eksplore edilir ve ameliyattaki bulgulara nazaran karar verilir. Skrotal eksplorasyon ve açık testis biyopsisinden kaçınılmalıdır.
· Tümörün evresini belirlemek için göğüs ve batın tomografileri bu bölgeleri değerlendirmede kullanılır.
Testis kanserinde tedavi nasıldır?
Testis kanseri süratli bir formda yayılma potansiyeli olduğu için vakit geçirmeden ameliyatla testisin alınması gerekir. Ameliyat sonrası patolojik kıymetlendirme ile tümörün cinsi ve evresi belirlenir.
Tümörün evresine ve cinsine nazaran tedavi formülleri;
· İzlem tedavisi
· Retroperitoneal bölgenin ışınlanması
· Kemoterapi
· Retroperitoneal lenf diseksiyonu olarak sınıflandırılabilir.
Testis kanserinde kollayıcı metot var mıdır?
Testis kanserinde bilinen bir esirgeyici prosedür olmamakla birlikte erken devirde hastalık tespit edildiğinde tedavi oranları epeyce yüksektir. En sık görülen yaşlar olan 15-35 yaş ortası erkeklerin en azından ayda bir sefer kendi kendine testis muayenesi (kadınların göğüs kanseri açısından göğüs muayenesi yapması gibi) yapması öğütlenmeli ve öğretilmelidir. Testislerinde bir anormallik olduğunu düşünen bireyler vakit kaybetmeden doktora başvurmalıdır.
Op.Dr.Aydın ÖZGÜL
Üroloji Uzmanı
