RENAL (BÖBREK) PELVİS VE ÜRETER TÜMÖRLERİ
Renal tm’lerin % 5-10 unu oluşturur. Erkeklerde daha sık olarak rastlanır; 65 yaş ve üstünde daha sık ve % 2- 4 oranında da çift taraflı (bilateralite) olabilmektedir.
Üreter Kanserleri
ETİOLOJİ (SEBEP)
Kesin sebebi aşikâr olmamakla birlikte;
Sigara kullanımı – fenasetin üzere birtakım ağrı kesicilerin uzun mühlet kulanımı – siklofosfamid denilen kemoteraide kullanılan bir ilacın uzun müddet kullanımı – kronik idrar yolları infeksiyonu – uzun müddet tedavisiz bırakılan taşlar – idrar yollarında tıkanıklığa (obstrüksiyon) yol açan hastalıklar – Balkan nefropatisi sorumluları ortasındadır.
PATALOJİ
% 90‘ı mesane tümörlerinde olduğu üzere idrar yollarının içini döşeyen transisyonel hücrelerden kaynaklanır (TCC: değişici epitel hücreli karsinom) Skuamöz (yassı epitel) hücreli Kansere (Ca) % 10 oranında rastlanır ve sebep çoklukla taşlardır. % 1 den az da adeno ca olabilmekte bunlarında tekrar taş ve infeksiyonla birlikteliği vardır.
Tanı esnasında renal pelvis tümörlerinin % 30’u yüksek grade’li ve % 65 ‘i de renal pelviste yerleşmiştir.
Üreter tm.’lerin % 70’ i distal (alt bölüm) üreterde saptanmaktadır. Mesane tm’lü hastaların üst üriner sistemde tm. geliştirme riski: % 2 – 4 iken;
Renal pelvis ve üreter tm.’lü hastaların mesane tm. geliştirme riski: % 30 – 75’dir.
Metastazlar en sık: Lenf bezleri – Akciğer – Karaciğer ve Kemiklerdir.
Evre ve grade prognozu belirlemede en değerli kriterlerdir. Multifokalite (birden fazla odakta saptanabilme) ekseriyetle yüksek grade’lilerde görülür ve makûs prognaza delalet eder.
KLİNİK VE TANI
% 80 AĞRISIZ MAKROSKOPİK (gözle görülebilen) HEMATÜRİ (idrarda kanama) Batın da ağrı – zayıflama – Bulantı / Kusma – Anemi üzere kanserin cinsine özgün olmayan ( Nonspesifik) bulgulara da rastlanabilir.
TANI
Tüm ağrısız hematürilerde aksi ispatlanana kadar altında bir tümöral hadise vardır tasasıyla yaklaşmak gerekir.
Önce Ultrasonografi (US) ve / yahut Ürografi (IVP) yapılmalıdır. US: Renal pelvis içinde bir kitleyi gösterebilir yahut üreterdeki bir kitle nedeniyle üst tarafta genişlemeye ilişkin manzaralar alınabilir. IVP: Böbrekte dolum defekti ve fonksiyonun olmaması (nonfonksiyon) gösterebilir.
BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ (CT)
Hem böbrek pelvisi hem de üreterdeki kitleyi gösterebildiği üzere etraf dokulardaki metastazlarıda gösterebildiği için tercih edilmesi gereken bir tetkik metodudur.
ÜRETEROSKOPİ
de öteki tetkiklerle sebebi saptanamayan kanamalarda üreterin içini daha net görmek için yapılabilecek bir tetkiktir.
Ayrıyeten: Retrograd piyelografi – sitoloji ve sistoskopi de yapılabilir.
EVRELENDİRME
- To : Tm yok
- Tx : Primer tm belirlenemiyor
- Tis : Karsinoma insitu
- T1 : Papiller non invaziv karsinom
- T2 : Adaleyi tutmuş tm
- T3: Peripelvik yahut periüreteral yumuşak dokunun yahut böbrek parankiminin tutulması
- T4 : Komşu organların tutulumuN : Rejional lenf nodları
- No : Klinik değerlendirmeyle besbelli lenf nodu saptanamamıştır.
- N1 : Lenf nodunda 2 cm den küçük metastaz var.
- N2 : Lenf nodunda 2 – 5 cm lik metastaz (met.) var yahut 5 cm den küçük birden fazla lenf nodunda met. var
- N3 : Lenf nodunda 5 cm den büyük met. varM: Uzak metastaz
- Mo : Uzak met. yok
- M1 : Uzak met. var
TEDAVİ
Nefroüreterektomi (böbrek + üreter + mesaneden üreterin girdiği alanın çıkartılması) ideal tedavidir. Bu süreç açık cerrahiyle yapılabildiği üzere Laparoskopik olarak da yapılabilmektedir.
Düşük grade ve stage’li tm lerde konservatif (tutucu – organ koruyucu) yaklaşımlar (Endoskopik rezeksiyon – tm. eksizyonu ve üretere end to end anastamoz yahut neosistostomi gibi) denenebilir.
Metastatik hadiselerde Kemoterapi ve / yahut Radyoterapi denenebilir.