Sık idrara çıkma (sabah uyandıktan gece yatana kadar geçen sürede sekiz kereden daha sık idrar yapmak), geceleri iki kere ve daha sık idrar yapmak için uyanma ile birlikte görülen engellenemeyen şiddetli idrar yapma hissi ve sıkışma anında idrar kaçırma durumu (tuvalete yetişemeden idrar kaçırma) aşırı aktif mesane (AAM) sendromu olarak tanımlanır.
AŞIRI AKTİF MESANEYE SEBEP OLABİLECEK HASTALIKLAR ve DURUMLAR
Dışlanması gereken faktörler arasında idrar yolu enfeksiyonu, idrar torbasının tümör ve taşları, interstisyel sistit (mesanenin bakteriyel olmayan enfeksiyonu), şeker hastalığı, çok sıvı almaya bağlı fazla idrara çıkma durumu, idrar söktürücü ilaç kullanımı ve gebelik sayılabilir. Bu sebepler sorgulandıktan ve hastada bulunmadığı kesinleştikten sonra aşırı aktif mesane hastalığı düşünülebilir.
AŞIRI AKTİF MESANE HASTALIĞINDA BELİRTİLER
Her 6 kadından birinde ve her 7 erkekten birinde görülen bir durum olmasına karşın, hastaların ancak dörtte birinin tedavi arayışına girdiği görülmektedir. Aşırı aktif mesane, hastaların yaşam kalitesinde ciddi anlamda bozulmaya yol açmaktadır. Hastaların hayat tarzı, iş yaşamı, aile ilişkileri, cinsel hayatları ve uyku düzenleri önemli oranda bu hastalıktan etkilenmektedir. Aşırı aktif mesaneli hastalarda görülen şikayetlerin ana sebebi; idrar torbası tam kapasiteye ulaşmadan önce başlayan kasılmalarıdır. Kişi tarafından kontrol edilemeyen bu kasılmalar, ani sıkışma belirtisiyle sonuçlanmaktadır. Hastalarda; çok sık idrara çıkma, ani sıkışma durumu, ani sıkışma hissiyle beraber idrar kaçırma ve sıvı almaktan çekinme durumu sıklıkla gözlenir.
AŞIRI AKTİF MESANE HASTALIĞI NASIL TEŞHİS EDİLİR ?
AAM’li hastanın değerlendirilmesi öykü, muayene ve sınırlı laboratuvar incelemelerinden oluşmaktadır. İlk değerlendirmede hastadan alınacak öykü en önemli yeri tutmaktadır. Yakınmaların başlangıcı, süresi, şiddeti ve yaşam kalitesi üzerine etkileri sorgulanmalıdır. Hastanın tam bir nörolojik öyküsü alınmalı ve yaşlı hastaların fonksiyonel ve bilişsel değerlendirmeleri yapılmalıdır. Bunun dışında hastanın beslenme alışkanlıkları, sıvı alımı, kafein ve alkol kullanımı, kullandığı ilaçlar ve daha önce geçirdiği ameliyatlar sorgulanmalıdır. Birçok AAM hastasına sadece hikaye ile tanı koymak mümkündür ancak kesin tanı için ürodinami denilen özel bir test yapılarak, mesane kasındaki istemsiz kasılmaların gösterilmesi gereklidir.
AŞIRI AKTİF MESANE HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR ?
Birçok hasta ilaç tedavisiyle başarılı bir şekilde tedavi edilebilmektedir. İlaç tedavisiyle birlikte davranışsal tedavilerin desteklenmesi de başarı oranlarını önemli oranda arttırmaktadır. Ayrıca dirençli olgularda kapalı yöntemle (endoskopik) de tedavi alternatifi bulunmaktadır.
İlaç Tedavisi : Tedavide ilaçlar yaygın olarak kullanılmakta olup, etkinlik ve güvenilirliği kanıtlanmış ilaçlardır. İdrar kaçırmayı önleme açısından değerlendirildiğinde etkinlikleri %60-%75 arasındadır. İlaçların en sık gözlenen yan etkileri, kabızlık ve ağız kuruluğudur.
Davranış Tedavisi : İdrar tutucu kas egzersizleri, sıkışmayı baskılama teknikleri, idrar söktürücü ilaçların alınma zamanını değiştirmek ve hastayı kilo verme konusunda yönlendirmekten oluşur.
Endoskopik tedavi (Mesane içi botilinum toksin uygulaması) : İlaç tedavisine dirençli aşırı aktif mesane hastalığı varlığında ve şikayetleri nedeniyle hayat kalitesi bozulan hastalarda idrar torbası içerisine botilinum toksin uygulaması yapılabilir. Etkisi 6-8 ay aralığındadır. Bu nedenle tedavinin tekrarı gerekebilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.