Şok dalga tedavisi(ESWT); jeneratörden oluşturulan ağır ve basınçlı ses dalgalarının bir prob vasıtası ile bedenin hedeflenen bölgesine yönlendirilmesi ile yapılan bir tedavi sistemidir. Bu formül birinci sefer böbrek ve idrar yolları taşlarının kırılması emeliyle tasarlarmış(ESWL) ve hala muvaffakiyet ile uygulanmakta ve belirli endikasyonlarda kullanılmaktadır. Tıpkı halde tasarlanmış ve yoğunluğu azaltılmış yahut ayarlanabilen aygıtın öbür emellerle kullanımı devreye girmiş, günümüzde birçok maksat için kullanılmaktadır. Beden dışında üretilen şok dalgalarının odaklayan ve şok dalgası üreten iki kısmı vardır. Yüksek basınçlı ses dalgaları (2-6 Bar’lık) özel tasarlanmış bir jeneratörlerden elde edilir ve bir prob vasıtasıyla bedenin gaye bölgesine ulaştırılır. Bu ağır ses dalgalarıyla yapılan şoklama sonucunda alandaki hudut uçlarında birtakım unsurların (subtance P ve nitrit oksit) salgılanmasına neden olmakta, bu sayede ağrı azalmakta, ortamdaki sertleşmiş ve kireçli doku dağılmakta bedene emilerek ortamdan uzaklaştırılması sağlanmaktadır. Ayrıyeten dokuda damar büyümesini ve yeni damar oluşmasını sağlayan kimi faktörlerin(eNOS, VEGF, PCNA vs) salgılanmasına neden olur. Böylelikle yeni damar oluşumu, hücre çoğalması ve dokularda da yenilenme olur.
Ürolojide Kullanım Alanları:
1-Böbrek ve İdrar yolları taşlarının kırılması(ilk kullanım alanı)
2-İktidarsızlık-Empotans-Gevşek penis
3-Peyroni hastalığı ve penis eğriliği
4-Kronik prostatit
5-Aşırı etkin mesane(AAM)-Ağrılı mesane sendromu(interstisiyel sistit), kronik pelvik ağrı
Ereksiyon Bozukluğu-Gevşek penisde kullanımı: Cinsel performansın kâfi seviyede olmaması, temas için tatmin edici ereksiyon elde edememe-sürdürememe ve cinsel fonksiyonu tatminkar bir şekilde gerçekleştirememeye erektil disfonksiyon-ED denir. Olağan bir cinsel teşebbüste erkeğin olması gerektiği fonksiyonunu yeteri düzey ve müddette sürdürememesine cinsel güç kaybı-gevşek penis olarak isimlendirilmektedir. Hastalarda temel şikayet olarak ereksiyon yetersizliği, erken boşalma ve gevşek penisden yakınırlar. Yapılan saha çalışmalarında, 40-70 yaş ortası erkeklerin %50’sinde ereksiyon bozukluğu ve cinsel güç kaybı(gevşek penis) bildirilmektedir. Ereksiyon tam bir hormonal istikrar, damar ve hudutların koordineli – ahenkle çalışması ile mümkündür ve ruhsal sistemin tesiri altındadır. ED tedavisinde çok çeşitli teknikler kullanılmakla bir arada, hiçbir teknikte %100 sonuç alınamaz. Son yıllarda bu hastalığın tedavisinde ESWT kullanılmaya başlanmıştır. Uygulama 4-6 seans erektil penis dokusuna dalgası yönlendirilerek yapılır. Bu erektil penis dokularında birtakım hususların salgılanmasına neden olur ve bu hususlar de yeni damar oluşumunu ve şok dalganın yarattığı tahripden kronik yara uygunlaşması sürecini başlatır. Son generasyon aygıtlarda şok dalgaların güç düzeyleri ve uygulama alanındaki tesir derinliği denetim edilebilmektedir. Uygun olgularda erektil disfonksiyonunda şok dalga tedavisi ile %50-70 oranında sonuç alınabilmektedir. Şayet tatminkar bir sonuç alınırsa 6-8 ay sonra tekrar edilebilmektedir.Bilinen çok net bir yan tesiri bildirilmemeştir. Mevcut standard PDE5 inhibitörleri(sildenafil, Tadalafil vs) ile birlikte yapılması önerilmektedir.
Peyroni Hastalığında kullanımı: Peyroni hastalığı;penisde bulunan erektil korporal yapıda plaklar formunda sertleşme(fibrozis), kireçlenme ve sonunda penis eğriliğine neden olan patolojik süreci tabir eder. 40-60 yaş kümesi erkeklerde daha sık gözlenmektedir. Tekrarlayan mikrotravmalar sonrasında da dokuda kalınlaşmalar ve sert plakların oluştuğu savunulmaktadır ve sonuçta plak tarafına yanlışsız penis eğriliğine neden olmaktadır. Diyabet ve hipertansiyonu bulunan erkeklerde de daha sık gözlenmektedir.Temelde ağrılı ereksiyon, penis eğriliği şikayeti ile hastalar tabibe başvururlar. İlaçlı tedaviden cerrahi tedaviye kadar çok çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Buna karşın net sonuç alınamamakta ve hastalığın tekrarlanma mümkünlüğü olmaktadır. Peyronie hastalığında 4-6 seans ESWT uygulaması ile %50-70 oranında tam yahut kısmi muvaffakiyet sağlanabilmekle birlikte standart bir tedavi metodu olmayıp mevcut tedavi ile birlikte tercih edilmesi gereken bir uygulama olarak kabul edilmektedir. Daha sonra 3 hafta orta verilir ve sonra birebir süreç tekrarlanabilir.
Kronik Prostatite kullanımı: Kronik Prostatit çok değişik klinik formları olan hayat kalitesini bozan ve günlük ömrü etkileyen, birçok formu bulunan ve sıkça karşımıza çıkan bir hastalıktır. Buna rağmen verilen ilaç ve yapılan kimi maniplasyonlara pek de karşılık vermeyen, temel olarak kronik pelvik ve tesis ağrısı, ağrılı ejekülasyon ve işeme sorunları ile kendini gösteren bir klinik sendromdur. Son vakitlerde kronik pelvik ağrı yahut abakterial kronik prostatiti olanlarda EWST tedavisi değişik bir formda şikayetlerde azalma yapabildiği gösterilmiştir. Süreç perineden yahut suprapubik 4-6 önerilmektedir. Lakin bu tedavi standard tedavi niteliğinde olmayıp mevcut tedaviye yardımcı olarak görülmelidir.
ESWT yapılmamsı gereken durumlar: Kanama bozukluğu, Kanserler, maksat alanda büyük damar ve hudut bulunması, kemiği büyüme alanlarına(epifiz, omurilik), kalp pili bölgesine, enfeksiyon alanına ve gebelikte kullanılmamalı.