Varikosel testis yanında yahut üstünde genişlemiş venler (toplar damar) topluluğudur. Etkilenen venler spermatik kord içinde yer alan venlerdir. Spermatik kord testisleri karın içine bağlayan ve testislerin arteri , venleri , lenfatiklerini ve sperm taşıyan vaz deferensi içeren tüplerdir. Spermatik kord daki bu venler olağan şahıslarda fark edilemezler lakin varikosel oluşumunda elle muayene ile hissedilir yahut çok ileri hadiselerde gözle bile görülebilirler. Bacaktaki varislerin gibisi bir durum denebilir.
Varikosel hayli sık rastlanan bir durum olup her 7 erkekten birinde ve sıklıkla 15-25 yaş ortasında ortaya çıkar. Sıklıkla sol taraftadır , daha az olarak iki taraflı ve çok nadiren yalnızca sağ da görülebilir.
Semptomlar: Varikoselin sıklıkla bir semptomu yoktur , az olarak ağrı yapabilir. Ağrı keskin bir ağrıdan künt bir rahatsızlığa değişen derecelerde olabilir. Uzun müddet ayakta durmak yahut ağır fizik aktivite ile yahut günün ilerleyen saatlerinde ağrı artabilir ve sırtüstü yatınca sıklıkla rahatlar. Semptomsuz hadiseler rutin fizik muayenede yahut kısırlık araştırması sırasında farkedilir.
Varikosel ne sorun yaratır:
Çalışmalar göstermiştirki varikosel olan erkeklerde infertilite ( kısırlık) varikosel olmayan erkeklere nazaran daha yüksek oranda görülmektedir. Fakat birçok varikoselli şahısta infertil değildir. Bunun nedeni tam bilinmemekle birlikte genişleyen damarlarda biriken kan testislerde ısı artımına yol açarak sperm üretiminde yetersizliğe, hareket azlığına ve biçim bozukluğuna yol açabileceği öne sürülmektedir.
Varikosel gelişme çağında ortaya çıkarsa testislerin gelişmesini etkileyerek testislerin olağanda beklenenden küçük kalmasına yol açabilmektedir.
Varikosel için özel bir test gereklimidir: Sıklıkla genç erkeklerde görülen varikoselde özel bir teste gerek yoktur.doktor fizik muayenesi ile basitçe teşhis konur. İnfertilite araştırmasınde ise sperm kalitesini pahalandırmak açısından spermiogram (Meni testi ) yapılması uygun olur. Birtakım özel durumlarda bilhassa varikosel 40 yaş sonrası ortaya çıkıyorsa yahut yalnızca sağda besbelli varikosel varsa mümkün bir karın içi kitle ( örneğin böbrek tümörü vb..) açısında araştırma gerekebilir.
Tedavi : Varikosel ağrı üzere bir semptom yahut infertilite üzere bir sorun oluşturmuyorsa tedavi gerekli değildir. Hafif ağrılarda suspansuvar tipi destekleyiciler fayda sağlayabilir. Ağrı sık ve çok rahatsız ediciyse, sperm kalitesinde bozulmalar ve buna bağlı infertilite sorunu varsa operasyon yapılabilir. Ayrıyeten ergenlik çağı varikoselleride yakın takip edilmeli ve testis gelişiminde sorun yaşanıyorsa yeniden opersyon yapılmalıdır.
Sadece doppler ultrasonografi ile tesbit edilen elle muayenede saptanamayan varikosellerin ameliyat edilmesinin bir faydası yoktur. Varikosel operasyonu acil değildir elektif kurallarda yapılabilir.
Varikosel operasyonunda yapılan kasık bölgesinden girilerek spermatik kord içinde yer alan tüm venlerin ( toplar damarların) testis arter ve lenfatikleri korunarak bağlanmasıdır. Optik büyütme yahut mikroskop altında yapılması muvaffakiyet bahtını artırır , komplikasyon oranını azaltır.
Varikosel operasyonu infertiliteyi muhakkak ortadan kaldırırmı sorusunun karşılığı “muhtemelen hayır”dır . Varikosel operasyonu sperm sayı ve kalitesini artırabilir ve buda gebelik talihini artırabilir. Lakin hiçbir vakit kesin bir tedavi sağlar denemez.
Varikosel operasyonunun komplikasyonları enfeksiyon, hidrosel ( testislerin etrafında su toplanması) ve varikoselin tekrarlaması olabilir.
