VARİKOSEL
Varikosel, erkekte yumurtalık etrafındaki toplar damarların genişlemesi ile karekterize damarsal bir hastalıktır. Yapılan çalışmalar, genel olarak erkeklerin %15’inde , kısırlık araştırması yapan kliniklerde bedellendirilen erkeklerin ise %19-41’inde varikosel bulunduğunu göstermektedir. Bilhassa daha evvelden çocuk sahibi olmuş lakin 2. yahut 3. çocuğu olmayan erkeklerin %80’inde varikosel tespit edilmektedir.
Varikoselin belirtileri nelerdir ?
Hastalar doktora sıklıkla, yumurtalıklarında hissettikleri ağrı ve kendi elleriyle yaptıkları muayene sonucunda hissettikleri şişlikler nedeniyle başvururlar. Ayrıyeten başka sık müracaat sebebi ise çocuk sahibi olamama durumudur ki, bu hastalar sıklıkla kısırlık araştırma merkezleri tarafından yapılan sperm analizi sonucunda görülen bozuk sperm parametreleri ile tarafımıza başvururlar. Hastalarda ağrı ve sperm bozukluğu olmaksızın yalnızca yumurtalıklar üzerinde manzara bozukluğu da olabilir.
Varikosele nasıl teşhis konur ?
Varikoselin teşhisi muayene ile rahatlıkla konulabilir fakat erken periyot varikosellerde skrotal renkli doppler ultrasonografi gerekebilir. Günümüzde ürologlar tarafından en çok kullanılan metot de aslında fizik muayenenin ultrason ile desteklenmesidir. Skrotal renkli doppler ultrasonografinin öbür avantajları, testis ve etraf dokuda olabilecek öteki sorunların görülmesi ve iç yapısının rahatlıkla değerlendirilmesidir.
Varikosele hangi durumlarda müdahale edilmelidir ?
• Varikosel nedeniyle sperm kıymetlerinde düşüklüğün ve erkek kaynaklı kısırlığın tedavisi için,
• İleri derece varikosellerde ağrının giderilmesi için,
• Uzun müddettir varikoseli olan hastalarda görülen erkeklik hormonu (testosteron) düşüklüğü nedeniyle sıklıkla ameliyat önerilir.
Varikosel neden kısırlığa sebep olur ?
Sağlıklı erkekte yumurtalıklar, yumurtalık kesesinde bulunmalıdır. Olağan beden sıcaklığı 36,5°C iken bu kesenin sıcaklığı 34,5°C civarındadır. Bu sıcaklık, olağan sperm üretimi için en ülkü sıcaklıktır. Varikoselli hastalarda toplar damar içerisinde biriken fazla ölçüde kan nedeniyle kesedeki sıcaklık yükselir. Ayrıyeten yeniden toplar damarlardaki genişleme nedeniyle, yumurtalıklar çok fazla ölçüde ziyanlı casusa uzun müddetle maruz kalır. Saydığımız bu sebepler nedeniyle sperm DNA’sında sıklıkla hasar gelişir. Bu da spermin sayısını, hareketliliğini, olağan görünümünü bozar ve yumurtayı dölleme yeteneğini de azaltır.
Varikoselde tedavi hali nasıl olmalıdır ?
Varikosel tedavisinde muvaffakiyet oranı en yüksek olan ve sıklıkla önerilen yol, mikrocerrahi varikoselektomidir. Kasıktan yapılan yaklaşık 3-4 cm’lik bir ameliyat kesisi ile toplar damarlara ulaşılır. Genişlemiş toplar damarlar mikroskop altında büyütülerek rahatça görülür hale getirilir ve bağlanır. Ameliyat yaklaşık 40 dk. sürer. Anestezi durumuna nazaran değişmekle bir arada hastalar bir gün tabip nezaretinde kaldıktan sonra taburcu olabilirler.
Varikosel sonrası takip nasıl olmalıdır ?
Bilhassa kısırlık nedeniyle yapılmış ameliyat sonrasında, vitamin dayanağı alan ve ziyanlı etkenlerden uzak duran (sigarayı bırakan, beslenmesine dikkat eden ve spor yapan) hasta kümesinde, sperm bedellerinin daha fazla ve süratli düzeldiğini gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Bu nedenle ameliyat sonrası erken devirde vitamin takviyesi verilebilir. Hastalar 3,6 ve 12. aylarda yapılan muayene ve sperm analiz sonuçlarıyla takip edilebilir.