Her duygu gibi olumsuz olduğu düşünülen huzursuzluk, kaygı ve öfkenin de doğal olduğunu kabul etmeliyiz. Engellenme söz konusu olduğunda öfke ortaya çıkar, belirsizlik söz konusu olduğunda ise kaygı, tedirginlik; yaşamın içinde her duygunun yer almasına izin verilmeli, birçok alanda engeller ve bilinmeyenlerle karşı karşıya kalınabilir bu duyguları yönetme becerisi geliştirilebilir. Bazen ve bazı insanlar için duygular tehlikeli, uzak durulması, üstü kapatılması gereken korkutucu şeyler olarak algılanabiliyor. “Duygularınla yaşıyorsun.”, “Çok duygusalsın.” , “Duygusal hareket ediyorsun.” , “Olaya çok duygusal yaklaşıyorsun.” Bu cümlelere sıklıkla rastlamışsınızdır; belki size söylendi belki de siz birilerine. Duyguların yaşanmasının fizyolojik bir boyutu olmasına, psikolojik sağlığımız açısından koruyucu işlevi bulunmasına rağmen; duyguların ifade edilmesi; yargılayıcı, eleştirel bir tavırla karşılanabiliyor. Bu durumda yanlış bir şey yaptığınız fikrine kapılmak yerine karşı tarafın duygulara mesafesine veya duygu ifadenizden yaşadığı rahatsızlığa dair fikir yürütebilirsiniz. Duyguları yok sayma eğilimi, var olan bir şeyi halı altına süpürmektir; ama o hala oradadır. Görmezden gelme, bastırma duygu gerçekliğini değiştirmez. Duyguların ifade edilmesi, psikolojik sağlığı koruyucu işleve sahiptir. Duyguların yoğunluğu değişir; önce küçük sinyallerle varlığını belli eder, yükselen bir seyirde en yüksek seviyeye ulaşır ancak o şiddette sürekli kalamaz ve bir süre sonra aşağıya doğru inişe geçer. Çok şiddetli bir duygu yaşanırken; sağ beyin oldukça aktiftir ve fizyolojik olarak mantıklı düşünme ve davranma devredışı kalabilir. Duyguların bu özelliği göz önünde bulundurulduğunda; duygu yönetimi her ne duygu yaşıyorsak fark edip kontrolünüzü sağlamak oldukça önemlidir. Çok yüksek seviyede hissedilen bir duygu anında, duygularınızı düzenlemek ve sonra ifadeye/eyleme dökmek için gerekli bazı adımlar(aşağıda belirtilmiştir) vardır. Duygu yönetimi bir beceridir ve geliştirilebilir.
Duygu Yoğunluğunuzu Fark Ettiğinizde İşlevsel Adımlar:
1-Duygunu Tanımla – Duyguna İsim Ver
2- Duygunun Şiddetini Ölç (0-10?)
3-Duygunu Bedeninde Nerede Hissediyorsun?
4-Çevrene odaklan ve sevdiğin renkteki eşyaları keşfet. *İpucu: Duygu şiddeti
5 ve üzeriyse eyleme geçmeden önce derin nefes ve biraz mola al.
Duygu Yönetimini sağlamak yalnız o anda yapılabileceklerle sınırlı değildir. Alt yapınızı sağlamlaştırmak, kendinizi önemsemek ve farkında olmaya dair sürekli bir çaba gerektirir. Bu sağlam zemini kurabilmek için bazı püf noktalarına değindim.
SADECE FİZİKSEL DEĞİL ZİHİNSEL OLARAK KENDİNİZE İYİ BAKMAK
Kendinize, içinizdeki çocuğa tıpkı bir bebeğe bakar gibi şefkatle ve nazikçe bakım vermeniz duygu yönetiminin sağlam temelini oluşturur.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
