Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık, Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyon Nedir?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar(STD, CYBH), yahut cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar(STI, CYBE) ekseriyetle cinsel temas yoluyla bulaşan; bakteri, virüs yahut parazitlerin kan, meni, vajinal ve öbür beden sıvıları yoluyla beşerden beşere geçen enfeksiyonlar başka bir deyişle iltihaplardır. Bazen bu enfeksiyonlar, hamilelikde yahut doğum sırasında annelerden bebeklerine yahut kan nakli yahut pak olmayan iğneler yoluyla da bulaşabilmektedir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar her vakit belirti vermeyebilir. Büsbütün sağlıklı görünen ve bir enfeksiyonu olduğunu bile bilmeyen insanlardan cinsel yolla bulaşan hastalık kapmak mümkündür.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık Belirtileri Nelerdir?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, yahut cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, hiçbir belirti vermediği üzere birtakım belirtilerle kendini gösterebilir. Bazen eş yahut cinsel partnerde ortaya çıkan belirtilerle erkekte de bu hastalığın olduğu fark edilebilir. Bazende hastalık sinsi bir halde ilerler ve daha büyük sorunlar yaratınca birden ortaya çıkabilir.

Cinsel yolla bulaşan hastalık belirtileri ekseriyetle cinsel ilgiden yahut maruziyetten birkaç gün sonra ortaya çıkmaktadır, bununla birlikte bazen, enfeksiyonun cinsine bağlı olarak yıllarca hiç bir belirti vermeyebilir. Bu yüzden cinsel faal devirde, kuşkulu ve korunmasız bağlarda, yahut hastalık belirtisi olanların tabibe kesinlikle tabibe başvurması önerilir. Ayrıyeten birinci cinsel tecrübesi yaşamayı düşünen erkeklerin ve bayanların tekrar kesinlikle bir tabibe başvurması birtakım tavsiyeler alması kıymetlidir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık, Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyon belirtileri şunlardır:

  • Cinsel organlarda; Penisde , ağızda yahut anal(rektal bölgede yaralar yahut şişlikler, lezyonlar

  • İdrar yaparken yanma ve ağrı

  • Peniste, idrar kanalında kilota bulaşan renkli yahut renksiz akıntı

  • Kadında olağandışı yahut kokulu vajinal akıntı

  • Olağandışı vajinal kanama

  • Seks sırasında ağrı

  • Kasıklarda ağrılı, şişmiş lenf düğümleri,

  • Bazen karın ağrısı

  • Ateş, üşüme

  • Vücutta, eller ve ayaklarda döküntülü cilt lezyonları

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık yani Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyon neden olan mikroplar

  • BAKTERİLER: Bel soğukluğu(Gonore), frengi(sifiliz) ve klamidya, bakterilerin neden olduğu Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardır

  • PARAZİTLER: Trichomoniasis, bir parazitin neden olduğu bir Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık dır..

  • VİRÜSLER: Virüslerin neden olduğu en sık Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar HPV, genital herpes ve AIDS(HIV) dir.

  • Diğer enfeksiyon cinsleri – hepatit A, B ve C virüsleri, shigella enfeksiyonu ve giardia enfeksiyonu – cinsel temas yoluyla yayılabilmektedir, lakin cinsel temas olmadan da bu enfeksiyonları kapmak mümkündür.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklara Yakalanmanın Risk Faktörleri

Cinsel olarak faal olan herkes, bir dereceye kadar bir Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık yani Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyona yakalanma riski taşır. Bu riski artıran faktörler şunlardır:

  • Korunmasız cinsel bağlantı ve sex: Prezervatif takmayan hastalıklı bir eş yahut partner tarafından vajinal yahut anal münasebet Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonu kapma riskini kıymetli ölçüde artırır. Uygun olmayan yahut kalitesiz prezervatif kullanımı da bu riski artırabilir.

  • Birden fazla partnerle cinsel alakaya girmek: Ne kadar çok beşerle cinsel ilgiye girerseniz, Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonu kapma riskiniz o kadar artar.

  • Daha evvel Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonu-CYBE geçirmiş olmak: Bu durumda, öbür bir Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonun tutunmasını çok daha kolaylaştırır.

  • Tecavüz yahut atağa maruz kalmak: Cinsel bağlantıya girmeye zorlanmak da Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonu için bir risk faktörüdür. Bu durumda çabucak muayene, tedavi ve duygusal takviye almak için tabibe görünmek kıymetlidir.

  • Alkol ve uyuşturucu kullanımı: Denetimsiz alkol tüketimi yahut cümbüş gayeli uyuşturucu kullanımı: Unsur bağımlılığı ve alışkanlığı, sağlıklı karar verme yeteneğini bozabildiğinden riskli davranışlara katılmaya daha istekli hale getirebilir.

  • Kirli iğnelerin kullanımı: İlaç enjekte etmek için bir çok şahsa birebir iğnelerin kullanılması bilhassa, AIDS(HIV), hepatit B ve hepatit C dahil olmak üzere daha birçok önemli enfeksiyonu yayma riski taşımaktadır

  • Genç olmak: Yeni ortaya çıkan Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık yani Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyon Yarısı, 15 ila 24 yaş ortasındaki şahıslarda görülmektedir.

  • Anneden bebeğe geçiş: Bel soğukluğu(Gonore), klamidya, HIV ve frengi(sifiliz) üzere belli Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Hamilelik yahut doğum sırasında annelerden bebeklerine geçebilir. Bebeklere geçen Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık yani Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyon önemli problemlere ve hatta mevte neden olabilir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Komplikasyonları

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların muhtemel tesirler ve komplikasyonlar şunlardır:

  • Kasıklarda kronik müzmin ağrılar

  • Hamilelik komplikasyonları

  • Göz iltihabı, ve enflamasyonu

  • Eklem iltihabı, Artrit

  • Pelvik inflamatuar hastalık, PID,

  • Kısırlık

  • Kalp hastalığı

  • HPV ile bağlı belli kanserler: Erkekte ensık genital siğillerle (kondilom) kendinini göstermekte bir arada, erkek ve bayanda bir çok kanserin etkeni olarak suçlanmaktadır HPV’nin bilinen 200’den fazla tipi vardır ve cinsel yolla bulaşan HPV tiplerinden 15’i karsinojenik-kanser yapan olarak bedellendirilmektedir. HPV enfeksiyonu, rahim ağzı kanseri , penis, lisan, oro-nazofarenks, gırtlak ve bademcik kanserlerine neden olduğu bilinmektedir ve virus bulaştıktan yıllar sonra da ortaya çıkabilmektedir.

Cinsel Yolla bulaşan Hastalıklardan(STD,CYBH) Korunma Yolları

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık yani Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlardan korunma yolları şunlardır:

  • Cinsel bağdan uzak durmak: Cinsel Yolla bulaşan Hastalıklardan korunmanın en tesirli yolu bu cinsten cinsel münasebete girmemektir, uzak durmaktır.

  • Cinsel Yolla bulaşan Hastalığı olmadığından emin olduğunuz partneri seçmek: Cinsel Yolla bulaşan Hastalıklardan kaçınmanın bir öbür emniyetli yolu, her iki kişinin de sırf birbirleriyle seks yaptığı ve eşlerin enfekte olmadığı uzun vadeli bir bağda kalmaktır.

  • İlişkiden evvel cinsel Yolla bulaşan Hastalıklar tarafından testlerin yapılması: Her iki eşin de Cinsel Yolla bulaşan Hastalıklar için test edilene kadar vajinal ve anal münasebetten kaçınılması uygun olabilir.

  • Aşılanma: Cinsel temastan evvel erken aşı olmak, birtakım Cinsel Yolla bulaşan Hastalık tiplerinin önlenmesinde de tesirli olabilir.

  • Kondom ve diş setlerini daima ve hakikat biçimde kullanılması: İster oral, ister vajinal yahut anal olsun, her cinsel alaka için yeni bir lateks prezervatif yahut diş seti kullanılması tesirli olabilir. Doğal zarlardan yapılan prezervatiflerden çok , lateks prezervatifler korunmada daha tesirlidir, lakin , HPV yahut Herpes üzere açıkta kalan genital yaraları olanlarda daha az muhafaza sağladığını unutmamak lazım. Ayrıyeten doğum denetim hapları yahut rahim içi araçlar (RİA) üzere doğum denetim teknikleri Cinsel Yolla bulaşan Hastalıklara karşı muhafaza sağlamaz.

  • Aşırı alkol yahut uyuşturucu kullanmayın: Alkol ve uyuşturucu tesiri altındaysanız, cinsel risk alma olasılığınız çok daha yüksektir.

  • Partnerle irtibat kurmak: Rastgele bir önemli cinsel temastan evvel, daha inançlı seks yapmak için eşinizle yahut partnerinizle irtibat kurun. Hangi faaliyetlerin uygun olup olmayacağı konusunda bilhassa hemfikir olduğunuzdan emin olun.

  • Sünnet olmak: Erkekler için sünnetin HIV’li bir bayandan HIV kapma riskini %60’a kadar azalttığına dair ispatlar vardır. Erkek sünneti ayrıyeten genital HPV ve genital herpes bulaşmasını önlemeye yardımcı olabilmektedir.

  • Temas öncesi ilaç (profilaksi) kullanımı: Yüksek risk altındaki şahıslarda HIV enfeksiyonu riskini azaltmak için iki kombinasyonlu ilaç kullanılabilir. Bunlar emtrisitabin artı tenofovir disoproksil fumarat (Truvada) ve emtrisitabin artı tenofovir alafenamid fumarat (Descovy) kombinasyonları olabilir. Bu kombine ilaç kullanımı halıhazırda bir HIV hastalığı yoksa ve yalnızca AIDS den korunma maksadıyla kullanılabilir. Bunlar HIV kapma riskini %74-99 oranında azaltmaktadır

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Testi ve Teşhis Nasıl yapılır?

Fiziksel Muayene: Kuşkulu cinsel münasebet oldu ve mevcut belirtiler ve şikayetleriniz cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız (CYBH) yahut cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonunuz (CYBE) olduğunu işaret ediyorsa, teşhis için birinci adım döküntü üzere enfeksiyon belirtileri aramak için fizikî yahut pelvik muayene, siğiller yahut idrar kanalında akıntı denetimi yapılır.

Cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH) yahut cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu için yapılacak Testler Şunlardır:

.

  • Kan testleri: Kan testleri HIV yani AIDS, frengi(Sifiliz) dahil daha bir çok cinsel yolla bulaşan hastalık teşhisi için kullanılmaktadır.

  • İdrar örnekleri. Birtakım cinsel yolla bulaşan hastalık teşhisi için idrar testi,kültür ve PCR tahlilleri gerekebilir. Cinsel yolla bulaşan hastalık ile ilgili paneller yapılabilir.

  • Akıntı ve beden sıvıları örnekleri: Açık genital yaralarınız varsa, hekiminiz enfeksiyon tipini teşhis etmek için sıvı ve yaralardan alınan numuneleri test edebilir.

Cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH) yahut cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu için yapılacak tarama testleri ise şunlardır: Cinsel yolla bulaşan hastalık belirtisi olmayan bir bireye yapılan cinsel yolla bulaşan hastalık testlerine tarama denilmektedir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Nasıl Tedavi Edilir?

Bakterilerin neden olduğu Cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH, STD) yahut cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu (CYBE, STI) tedavisi çoklukla daha kolaydır. Virusların neden olduğu enfeksiyonlar ise yönetilebilir, fakat her vakit tedavi edilemez. Hamilelik durumunda cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu varsa, çabucak tedavi görmek bebeğin enfeksiyon kapma riskini önleyebilir yahut azaltabilir.

Cinsel yolla bulaşan hastalık (CYBH, STD) yahut cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu (CYBE,STI) tedavisi şu hal yapılır

  • Antibiyotikler: Ekseriyetle tek dozda verilen antibiyotikler; bel soğukluğu, frengi, klamidya ve trikomoniyaz üzere cinsel yolla bulaşan birçok bakteri ve parazit enfeksiyonunu tedavi edebilir. Belsoğukluğu(Gonore) ve klamidya enfeksiyonu ekseriyetle birlikte için birebir anda tedavi edilebilir. Verilen ilaçlar nizamlı ve tam doz kullanmak gerekir, uygun doz ve müddette alınmayan tedavi hastalığın kronikleşmesine neden olabilir. Tedavi müddetince cinsel temastan uzak durmak değerlidir. Tekrar enfeksiyondan korunmak için bilhassa bayanlarda 3 ay içinde tekarar test edilmesinde fayda vardır.

  • Antiviral ilaçlar: Herpes simplex yahut HIV (AIDS) varsa, bir antiviral ilaç verilir. Antiviral ilaçlar, HIV enfeksiyonunu yıllarca denetim altında tutabilir. Ancak tekrar de bedenden tümüyle atılamayabileceği akılda tutulmalıdır, daima virüsü taşımak durumda kalınabilir ve risk daha düşük olsa da tekrar de diğerine bulaşabilir.

  • Kontrol testleri: Tedaviden belirli müddet sonra Cinsel yolla bulaşan hastalık testlerinin yinelenmesi gerekmektedir

  • Partner Taranması ve tedavisi: Cinsel yolla bulaşan hastalık durumunda , mevcut partnerler yahut eşlerin, son üç aydan bir yıla kadar olan öteki partnerleriniz de dahil olmak üzere durumdan haberdar edilmesi ve test yaptırmaları için bilgilendirilmeleri gerekmektedir. Hastalık saptanan partnerlerin de tedavi altına alınması değerlidir.

Başa dön tuşu