Kreş/okula başlamak çocuk için kıymetli bir ömür tecrübesidir. Başlangıçta edindiği bu tecrübeler, daha sonraki süreçleri etkilemektedir. Çocuk kreşe başlamadan evvel; Çocuğun kreşe başlaması ebeveynlerin ortak kararı mı? Kreşe başlama fikrine aile hazır mı? İsteyerek mi kreşe başlıyor? Çocuğun gelişimi kreşe başlamak için uygun mu? Ailenin çocuktan ve kurumdan beklentileri neler? Kurum ve aile işbirliği yapabilecek görüş birliğine sahip mi? Kurum ve aile hayata dair tıpkı inanç ve ortak kıymetleri taşıyor mu? Üzere sorularla kıymetlendirme yapmak ailenin sorumluluğudur.
Çocuk, ebeveyn ve eğitimci için adaptasyon süreci zorlayıcı ve sancılı olabilmektedir. Bu tecrübesi sağlıklı bir halde yönetebilmek aile ve eğitim kurumunun karşılıklı beklentilerini açık bir formda ortaya koymaları ile mümkün olacaktır. Ailenin korku,korku ,çaresizlik ve çocuğuna olan çok bağımlılığı üzere olumsuz hisleri çocukta karşılık bulmakta ve süreç zahmetli geçirilmektedir. Okul/kreş ile ilgili daha evvel çocuğa verilen bilgilerin olumlu olması çocuğun inanç duygusu geliştirmesine katkı sağlayacaktır.
Aileye yeni katılan bir kardeş, taşınma, boşanma, hastalık, yakınlarından birini kaybetme, aile içi huzursuzluk üzere mevcut durumlarda kreşe başlamadan evvel bir uzmandan görüş alınmalıdır.
Araştırmalarınız değerlendirmeleriniz doğrultusunda sizin ve çocuğunuz için uygun olan kurumu belirlediniz. Çocuğun kreş/okulun açıldığı birinci günden evvel, kurumu ziyareti kıymetlidir. Sınıfı, yemekhaneyi, oyun alanlarını kısaca içinde bulunacağı ortamı başka çocukların olmadığı ve uygulamaların yapılmadığı bir vakitte evvelden görmek öğretmeni ve kurum çalışanları ile tanışmak itimat hissini pekiştirecektir.
Kreş/okul materyalleri ( giysi, kırtasiye..) alışverişini birlikte yaparken aldığınız materyallerin ne işe yaradığı, nasıl kullanılacağına dair bilgilendirme yapmanız çocuğun okulla ilgili öngörü oluşturmasını sağlar.
Kreş/okul başlamadan evvel yatış saatleri ,uyku nizamı oluşturma okul vaktine nazaran düzenlenmeye başlanmalıdır.
Kreş /okul sözünün manasını gelişimine uygun olarak yeni şeyler öğreneceği, yeni arkadaşlar edineceği, farklı aktiviteleri deneyimleyeceği, artık büyüdüğü ve hak ettiği için gittiği yer olduğu fikrini yerleştirin. Yalnızca çocukların gittiği, eğlendiği, oyunlar oynayarak öğrendiği, arkadaşları ile keyifli vakit geçirdiği fikrini pekiştirin.
Net ve hakikat bilgi verin, hayal kırıklığı yaratabilecek bilgilendirmelerden kaçının.
Kreş/okul konusunu sohbetler içine almak, öyküler anlatmak, okula başlayan çocukların anlatıldığı öykü kitapları okumak destekleyici olur. Hislerini paylaşmasına taban hazırlayın, küçümsemeden, yargılamadan konuşun, telaşının olağan olduğunu, öteki çocuklarında benzeri tasalar içinde olduğunu hatta kendi okula birinci başladığınız vakit hissettiklerinizi anlatarak onu anladığınızı gösterin.
Ebeveyn kendi his ve niyetlerini çocuğa yansıtmamalıdır. Çocuğun duymadığını düşündüğünüz ortamlarda dahi telaş, endişe, tasa his durumunuzu lisana getirmemeye çabalayın. Çocukların hislerinizi çarçabuk anladıklarını unutmayın.
Emin, kararlı ve rahat olmanız çocuğunuzun memnun olmasını sağlayacaktır.
Sosyalleşmenin başlayacağı, kişiselliğinden ayrılıp toplumun bir modülü olduğunu fark ederek hareket edeceği bu süreçte, sağlıklı bir formda yol almak aile ve kurumun işbirliği ile mümkün olacaktır.
Çocuğunuzdan ayrılmak sizin için zorlayıcı olabilir, bu süreci gerçek yönetmek en çok siz ebeveynlerin sorumluluk alanıdır.
Beklenen gün geldi; kurumun belirlediği vakit diliminde oryantasyon programı dahilinde çocuğunuzun kreş/okul adaptasyonu sağlanacaktır. Kurumun belirlediği kreşe etaplı alıştırma programı yoksa birinci gün çocuğunuzun sevdiği keyif aldığı bir aktiflik vaktini tercih edin(müzik, fotoğraf, kıssa anlatımı, dans aktifliği vb..)ikinci gün iki aktifliğe katılsın, üçüncü gün öğlen yemeğine kadar, dördüncü gün öğlen uykusuna kadar, beşinci gün kahvaltıdan öğlen uykusuna kadar “aşamalı alıştırma” her yaş kümesi için geçerli bir uygulamadır. Alışma süreci bir ay kadar sürmekle birlikte her çocukta farklılık gösterir, kıyaslanamaz.. Çocuğun ahenk süreci; ebeveyni ile olan bağlanma ilgisine, ailenin davranış modeli ve tavrına, mizacına(karakterine),kronolojik yaşına, gelişimsel yaşına, eğitimcinin davranışına bağlıdır.
Çocuğun okulun birinci günlerinde yaşayabileceği korkulardan biri, daima okulda kalacağı, konuta dönemeyeceği, günün tamamını okulda geçireceği ile ilgilidir. Okula geliş gidiş saatleri net ve gelişimine uygun olarak anlatılmalı muhakkak bir mühlet burada olacağı” Oyun saatinin bitiminde, öğlen yemeğinden sonra, ikindi kahvaltısından sonra” üzere belli ve net vakit aralığı verilerek bu saati asla geçirmemek gerekmektedir.
Kaygı, kaygı ve kaygılarını anlayışla karşılayın size hislerini rahatlıkla tabir edebilmeleri için yargılamadan, küçümsemeden, alay etmeden dikkatle dinleyin. Hislerini kabul ettiğinizi hissettirin. Hislerini özgürce tabir edebilen bir çocuğun kendini inançta hissetmesi çok daha kolay olacaktır.
Okula/Kreşe giderken giyeceklerini seçme özgürlüğü verin(mevsim kuralları, okulun sistemi, özbakım maharetlerine uygun birkaç seçenek hazırlayın); hazırlıklarını kendisinin yapması için destekleyin. Verdiğiniz imkanlar, birtakım şeylerin denetiminin kendisinde olduğu hissini pekiştirecektir.
Uyku rutinleriniz, hudutlarınız, televizyon izleme, tablet, telefon kullanımı üzere hususlarda esnek davranmayın daha evvel konulan kurallar ahenk sürecinde devam etmeli.
Ailenin kararlılığı, duygusal olarak hazır olmaları, çocuğu için yaptığının gerçek olduğuna inancı ahenk sürecini kolaylaştıracaktır.
Aile üyeleri kurallar konusunda ortak tavır ve kararlılıkta olmalı. Farklı tavır ve davranışlar ahenk sürecinde olan çocuk için baş karışıklığına sebep olabilir. Okula gitmek istemediği durumlarda tavizkar tavrı tercih edebilir, okula gitmek pazarlık konusu olmamalıdır.
Yeni başlangıçlar yeni ortamlar her birey için korku verici olabilir. Öğretmenine arkadaşlarına yeni bir ortama alışmakta zorlanabilirler. Birlikte yapacağınız kurabiye, keki okula götürüp arkadaşları ile paylaşmak rahatlamasına yardımcı olabilir.
Okula alışma sürecinde baş ağrısı, karın ağrısı, mide bulantısı üzere psikosomatik belirtiler görülebilir. Çocuğun hissine yönelik sohbet ederek onu anladığınızı ağrısının varlığını kabul ettiğinizi göstererek sakinleşmesine yardımcı olmalısınız. Öbür çocuklarında misal hisler içinde olabileceğini anlatarak kitap okuyarak hatta kendi okul ahenk sürecinizden bahsederek his durumu hakkında bilgi alarak daha sağlıklı prosedürler geliştirebilirsiniz.
Kreş /okul kurallarını çocuğunuz ve siz öğrenin. Kuralların sıkıcı olduğundan bahsedebilirler. Toplumsallaşmanın temelinde kuralların olduğunu ve bu kuralların bizim güvenliğimize hizmet ettiğini, paylaşmanın, yardımlaşmanın, nezaketin ehemmiyetini bu yaşlarda öğrenmek hoş becerilerdir.
Uyum sağlamak ve öğretmenine itimat duymak çocuğun gelişimi üzerinde faal rol oynar. Sağlıklı olan ahenk, arkadaşları ve öğretmeni ile etkileşime geçmesi ve bağlantı kurması, kendini inançta hissettiğinde çevreyi keşfetmeye başlaması, yeni şeyler öğrenmekten keyif alması biçiminde kendini gösterecektir.
Zamana muhtaçlık vardır, ahenk meseleleri hafta başında daha şiddetli olabilir, hafta sonuna yanlışsız aşağı ivme gösterecektir. Sabırla, sevgiyle, sakinlikle ve kararlılıkla bu süreci kısaltabilirsiniz.
Unutmayalım her çocuk farklı ve özeldir. Çocuğun sinyallerini gözlemleyip sağlıklı okumak hassas yaklaşabilmemiz için elzemdir.
Çocuğunuza okulun birinci günlerindeki yaklaşımınız çok değerlidir.” Okulda bugün en çok neyi sevdin” “okulda bugün seni en çok ne güldürdü” “okulda bugün seni en çok ne heyecanlandırdı” üzere sorularla müspet hislere yönlendirerek “okulun sevilecek, heyecanlanacak, keyifli vakitler geçirilecek bir yer olduğu olgusunu kuvvetlendirmektir.
