Prostat bezi, tüm erkeklerde idrar torbasının çabucak çıkışında yer alan yaklaşık kestane büyüklüğünde bir organdır. Asıl vazifesi, spermin yumurtayı dölleyebilmesi için gerekli olan gereçlerin meni sıvısına katılmasıdır. Ayrıyeten prostat bezi, boşalma esnasında spermlerin idrar torbasına gitmesini engelleyip dışarı çıkabilmesini de sağlar. Yeniden idrar yollarını dışarıdan gelebilecek olan mikroplara karşı müdafaa vazifesi de vardır.
Anne karnında gelişimi sırasında iki başka dokunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Genel olarak portakal üzere düşünülürse, iç kısmında içinden idrar yollarının geçtiği etli kısmı, dışında da ise kabuk kısmı bulunur. İki başka dokudan oluşmuş olması nedeni ile bu iki dokunun da hastalıkları farklıdır. İç kısımdaki etli kısmın yaş ile birlikte büyümesi ile idrar yollarının tıkanmasına yol açan güzel huylu prostat büyümesi gelişirken, dış kabuk kısmından da prostatın kanser hastalığı gelişir.
Prostat Büyümesi
Prostat bezi belirli bir yaştan sonra büyümeye başlar. Her ne kadar prostat büyümesi olarak isimlendirilse da asıl şikayetlere yol açan değişiklikler hücresel bazda olmaktadır. Yani şikayetler küçük prostatlı bireylerde gelişebileceği üzere prostat hacmi büyümüş şahısların idrar akımında bir bozulma olmayabilir de. Prostat hacmini büyüten sebepler ve kimlerde şikayet yaratacağı tam olarak bilinmemekle birlikte östrojen, testesteron hormonları oranındaki değişlikler suçlanmaktadır. Küçük yaşlarda hadım edilmiş erkeklerde prostat büyümesi ve kanserinin gelişmemesi tekrar testesteronun rolünü desteklemektedir.
Prostat bezinin büyümesi ile idrar torbasının çıkışı daraltmaya başlar. Birinci başlarda idrar torbası idrarı atabilmek için kasılma gücünü arttırarak bu durumu dengelemeye çalışır. Vakit içinde idrar akım suratında azalma ve idrarın tam boşaltılamaması ile birlikte şikayetler ortaya çıkmaya başlar.
Prostat Büyümesinin Belirtileri
-
İdrar akım suratında azalma, idrarı bitirememe, damla damla idrar yapma
-
Sık tuvalete çıkmak, geceleri idrara kalkma,
-
Çatallı idrar yapma
-
İdrar kaçırma, sıkışarak tuvalete güç yetişme
-
İdrarını tam boşaltamama hissi
-
İdrar yaparken yanma.
-
Prostat hastalığı olan bireylerde hastalığın ilerlemesi durumunda tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonları, idrar torbasında taş oluşumu, idrar torbasının tam olarak işlevlerini yerine getirememesi, idrarda ani tıkanıklık ve sonuç olarak sonda uygulanması gerekliliği oluşabilir.
Prostat Büyümesi Tedavisi
Prostat büyümesi şikayeti olan hastaların muayenesi parmakla yapılan muayene ile başlar. PSA analizini de içeren kan testleri, ultrasonografi ve idrar akım suratının ölçülmesi (üroflovmetri) ile teşhis konulur. Memleketler arası prostat semptom skoru (IPSS sorgulama formu) da teşhis esnasında kullanılmaktadır.
Prostat tedavisinde öncelikli olarak ilaçlar denenir. İlaç tedavisinin yetersiz kaldığı durumlarda kapalı prostat ameliyatı ile sonuçlar alınmaktadır.
