Prostat idrar yollarının son kısmına yakın kısımda “üretra” ismi verilen dış idrar kanalı ve mesane ortasına yerleşmiş, kestane hali ve büyüklüğünde bir organdır. Meni sıvısının içeriğinde bulunan, spermleri besleyen ve onları bayan üreme sistemi içerisine ilerlerken koruyan özel bir sıvı salgılar.
Prostat kanseri nedir?
Prostat, salgı hücreleri ve bu hücreleri çevreleyen takviye dokusundan meydana gelir. Prostat kanseri salgı yapan bu hücrelerden köken alır.
Ereklerde görülen en yaygın kanserlerden biridir ve kansere bağlı ölümlerde ise ikinci sırada yer alır. Büyümesi ekseriyetle yavaştır. Erken evrelerde şikayetlere neden olmaz ve bulgu vermeyebilir.
Prostat biyopsisi nedir?
Prostat biyopsisi prostat bezinden özel metotlar ile doku örneği alınmasıdır.
Neden yapılır?
PSA (Prostat Spesifik Antijen) yüksekliği ya da makattan parmakla muayene sonucunda prostat kanserinden şüphelenildiği durumlarda yapılır.
Bu sebepler ile daha evvelce prostat biyopsisi uygulanan ve kanser saptanmayan hastalara PSA yüksekliğinin deva etmesi durumunda ya da daha evvel alınan doku örneklerinde olağan dışı bulgular saptanması durumunda da yapılabilir.
Yapılmaz ise ne olur?
Eğer PSA yüksekliği ve makattan parmakla muayenede tespit edilen bulgular prostat kanserinden kaynaklanıyor ise teşhis koyulamaz ve kanserin erken teşhis ve tedavi talihi kaçırılır.
İşlem öncesinde nelere dikkat edilmelidir?
Öncelikle enfeksiyon olmadığından emin olunması gerekir. Bu nedenle süreç öncesi idrar tahlili yapılmalıdır. Kanama riskini arttıran kan inceltici ilaçların süreçten 5-7 gün öncesinde kullanımına orta verilmesi gerekir. Süreç öncesi uygulanması gerek özel bir diyet yoktur. Sürece aç gelinmemesi, sabah hafif bir kahvaltı yapılması önerilir. Biyopsi öncesi uygun barsak temizliğinin sağlanması için lavman kullanılmalıdır. Enfeksiyon gelişmesini önlemek gayesiyle süreçten 1 saat evvel ilaca başlanması ve birkaç gün devam edilmesi gerekir.
Nasıl yapılır?
İşlem üroloji uzmanı tarafından gerçekleştirilir, 15-20 dakika üzere kısa bir müddette tamamlanır. Makattan içeri yerleştirilen ince bir ultrason ucu kılavuzluğunda ilerletilen özel bir iğne ile kuşkulu prostat dokusundan çok sayıda küçük örnek alınır.
-
Hastadan yan yatması ve dizlerini göğsüne kadar çekmesi istenir
-
Makat bölgesine uyuşturucu uygulanır
-
İnce bir ultrason ucu kayganlaştırıcı jel uygulanarak makatta içeri ilerletilir
-
Prostat etrafına uyuşturucu uygulanır
-
Ultrason içerisinden ilerletilen özel bir iğne yardımıyla örnekler alınır
-
Alınan doku örnekleri incelenmesi için laboratuvara gönderilir
İşlem sonrasında nelere dikkat edilmelidir?
İşlem sonrası olağan günlük yaşama ve beslenme nizamına dönülebilir. Süreç öncesi başlanan antibiyotik tedavisine birkaç gün daha devam edilmelidir. Makat bölgesinde rahatsızlık hissi birkaç gün devam edebilir. Süreç sonrası ortaya çıkan pek çok problemli durum ekseriyetle hafiftir ve birkaç gün içerisinde tabiatıyla düzelir.
-
Makattan kanama olabilir ya da dışkıda kan görülebilir. Çoklukla 3-5 gün içinde zaten düzelir.
-
İdrarda kan görülebilir. Ekseriyetle 3-5 gün içerisinde kendiliğinde düzelir.
-
Menide kan görülebilir. Menide kırmızı ya da pas rengi görünüm ile karakterizedir. Kalıcı bir sıkıntıya neden olmaz. Bayan partner için risk teşkil etmez. Çoklukla 2-3 ay içerisinde resen düzelir.
-
İdrar yapma zahmeti olabilir. Birkaç gün içerisinde resen düzelir.
-
İdrar yollarında ya da prostat bezine enfeksiyon gelişebilir. Epey ender görülür. Uygun antibiyotik tedavisi ile düzelir.
Aşağıdaki durumlarda vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır!
-
Ateş yüksekliği, halsizlik, üşüme titreme.
-
Uzun süren ve şiddetli kanama.
-
Uzamış idrar yapma zahmeti.
-
Giderek berbatlaşan ağrı.
