Erkekte en sık rastlanılan kanser tipi olan prostat kanseri hem genetik hem de etraf faktörlerine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.Dünyada kuzey ülkelerinde sık ,sarı ırkta ise daha az görülmektedir.
Risk faktörleri:Yoğun güçlü hayvansal eserlerin çok tüketildiği toplumlarda daha sık görülmektedir.Diğer risk faktörleri ise başta genetik olmak üzere(Ailede prostat kanseri varsa öteki bireylerde görülme talihi artmaktadır.),sigara ve alkol tüketimi,radyasyon,cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve obezitedir.
Korunma: Soya,yeşil çay,üzüm çekirdeği özütü,Karoten,Lutein,Likopen içeren gıdalar(Havuç,balkabağı,domates,brokoli,yeşil fasulye) yemenin riskleri azalttığı ileri sürülmektedir.
TANI : PSA (prostat spesifik Antijen) prostat kanseri teşhisinde muvaffakiyet ile kullanılan bir belirteçtir.PSA pahası yaşla değişkenlik göstermektedir.Örneğin 40-50 yaşlarında 2.5ng/ml kıymeti yüksek kabul edilirken, 50-60 yaş ortasında 3-4ng/ml, 60-70 yaş ortasında ise 4ng/ml nin üzerindeki kıymetler yüksek kabul edilebilir.Kesin teşhis ise transrektal USG(Ultrasonografi) eşliğinde alınacak 12 kadranlı prostat biopsisi ile konur. Biopside kanser görülmemesi hiçbir vakit prostat kanserini ekarte ettirmez. 2. hatta 3. biopside kanser tanısı alan hastalar vardır.
TEDAVİ : Prostat kanserinin en seçkin tedavisi radikal retropubik prostatektomidir.Bu ameliyat göbek altı insizyonu ile yapılır, hasta yaklaşık 3 gün hastanede kalır,uretral kateteri ile taburcu edilir.İdrar kateteri cerrahın tercihine nazaran 2.veya 3. haftada çekilir.Son yıllarda laparoskopik yahut robotik cerrahi de ülkemizde muvaffakiyet ile uygulanmaktadır.
Komplikasyonlar:
a) Erken devir: Kanama,Rektum yaralanması,ureter yaralanması,Derin ven trombozu
b)Geç Periyot : Erektil disfonksiyon (Sertleşme kaybı) Hudut esirgeyici cerrahi yapılsa bile hastaların %30-40 ında sertleşme sorunu görülmektedir.Bunların %10-40 ı vakitle düzelebilmektedir.
İdrar Kaçırma: Hastaların %5-30 ortasında görülmektedir.Bunların birçok 6 ay içersinde olağana dönmektedir.
Mesane boynu darlığı: % 0.8-20 oranında görülmektedir.İnternal uretrotomi yahut laserle tedavi edilmektedir.
DİĞER TEDAVİ METOTLARI :
Brakiterapi: Prostat dokusu içine yerleştirilen tohum(seed)denilen malzemelerle yapılan bir çeşit internal radyoterapidir.Daha çok Ir_192 bu hedefle kullanılmaktadır.
Eksternal Radyoterapi
Hormonal Tedavi: Cerrahi tedaviyi istemeyen ileri yaş hastaları yahut nüks olgularında kullanılır.
Kriyoterapi(Dondurma Tedavisi)
SONUÇ : Prostat kanseri erken teşhis konulduğunda çok büyük ölçüde tedavi edilebilen bir hastalıktır.Korunma metotları olarak 40 yaş sonrası yıllık PSA denetimleri,diyet ve antrenman yaplmasını şiddetle önermekteyiz.
