Sistoskopi, başta olmak üzere öbür kimi klinik durumlar (Taş,tümör, prostat vs) için kullanılan, sistoskop ismi verilen ışıklı-kameralı endoskop kullanılarak mesanenin ve idrar kanalının(üretra) incelenmesine imkan sağlayan temel tanı/teşhis prosedürüdür. Sistoskopi günü-birlik bir süreçtir, hastanede kalmayı gerektirmez. Steril kaidelerde, saha paklığını takiben, lokal (sprey yahut jel), spinal yahut genel anestezi altında Sert (rijit) yahut esnek (Flexible) bir kamera ve ensturman(sistoskop), idrar yolundan(üretradan) girilir ve mesaneye kadar ilerletilerek bu alanlar detaylı biçimde incelenir, tümörden ve kuşkulu alanlardan biyopsiler alınabilir, sitolojik inceleme emelli mesane yıkama sıvısı alınabilir, mor ışık kullanılarak daha ileri inceleme (fotodinamik teşhis vs) için uygulamalar yapılabilir, ve birtakım tedavi uygulamalarına da (VUR-enjeksiyonları) imkan verir. Hastanın bu inceleme sırasında aşikar bir mesane tümörü saptanırsa, hastanın isteği ve onayı dikkate alınarak tedavi ve evrelendirme gayeli rezeksiyon (ilk cerrahi tedavi) yapılabilir. Mesane kanserinde sistoskopinin yerini faal formda alacak şimdi bir usul yok, bu mevzuda çok sayıda çalışma var, ileri devirlerde bu konsept değişebilir.
Lokal anestezi altında yapılırsa inceleme sırasında şayet ani idrar yapma isteği duyabilirsiniz. İnceleme sonrası idrarınızda birkaç gün kan gelebilir, idrar yaparken yanma, ağrı, daha sık yahut ani idrara çıkma muhtaçlığı ve hafif zorlanma olabilir. Bu tesirler kısa vadelidir, 3-5 günden daha uzun sürerse enfeksiyon mümkünlüğü nedeniyle hekiminize başvurmakta yarar var.
İşlemden sonra birkaç gün daha fazla sıvı tüketmeye çaba edilmelidir (ortalama yetişkiler için günde 3 litre).
Sistoskopi sırasında alınan biyopsiler ve yıkama suyu sitolojisi patolojik taraftan incelelenip raporlandıktan sonra, sonuçlara bağlı olarak hekiminiz bundan sonraki tedavi takiplerinizi hakkında sizi bilgilendirecektir.