Testis kanseri öteki kanserlere nazaran daha az sıklıkta görülmekle birlikte 15-35 yaş ortası erkeklerde en sık görülen kanserlerdir. Testis dışına yayılmış olsalar bile tedavi edilme talihleri çok yüksektir.
I- Germ hücreli tümörler: %90 ı germ hücreli tümörlerdir, bu hücreler spermleri yapan hücrelerdir. Seminom ve Non –seminom olmak üzere 2 ana tipi vardır.
-Seminomlar: Non –seminomlara nazaran daha yavaş büyür ve yayılırlar. Klasik seminom (%95) 25-45 yaş ortası görülür . spermatositik seminom (%5) sıklıkla 60 yaş sonrası görülür. Seminomların %15 kadarı HCG üreten tümörlerdir.
– Non- seminomlar: 4 tipi vardır . Embriyonel carcinom, yolc salc carcinoma, chriocarcinoma , teratoma. Nom seminomların bir birçok bu tipleri karışık olarak içerebilen mixed tümörlerdir.
Embriyonel karsinomlar germ hücreli tüörlerin %40 ının yapısında yer alırlar lakin pür tipleri %3-4 kadardır.Hızlı büyüme ve yayılma eğilimindedirler. Alfa fetoprotein (AFP) ve Beta HCG üretebilirler.
Yolc salc karsinoma; çocuklarda ensık görülen testis tümörüdür , tedaviye çok düzgün cevap verirler, saf olarak erişkinde çok az görülür. Çabucak hep AFP üretirler .
Choriocarcinoma; az fakat en agresif tipidir. Saf olarak bulunan tipleri çok süratle ve kan yoluyla uzak organ metastazları yaparlar. Başka tiplerle birlikte mixed olarak görülebilir .Beta HCG üretirler.
Saf teratomlar çok azdır AFP ve Beta HCG üretmezler , sıklıkla başka tiplerle birlikte olurlar
Carcinoma in situ ( CIS) (intratubular germ cell neoplasia.): Tüm germ hücreli tümörlerin başlangıç formu olan non invazif bir tümördür. Mikroskopik bir teşhis olup mutaka invziv bir forma dönmeyebilirler.
II- Stromal Tümörler: Testisteki hormon üreten hücreler yahut takviye yaılarından ( stroma) kaynaklanırlar , testis tümörlerinin erişkinde %5 ini , çocuklarda ise % 20 sini oluştururlar. En kıymetli tipleri ; Leidig hücreli ve sertoli hücreli tümörlerdir. Çoğunluğu düzgün huylu tümörler olmakla birlikte bir kısmı öbür bölgelere yayılım yapabilir bu durumda kemo ve radyo terapiye yeterli karşılık vermezler.
III- Sekonder ( metastatik ) testis tümörleri: Öbür organların testise metastazlarıdır. En sık görülen lenfomadır. Erkek çocuklarda lösemide görülebilir.
Risk Faktörleri:
1-İnmemiş Testis:
2-pozitif aile kıssası.
3-HIV enfeksiyonu.
4-Carsinoma in situ.
5-Daha evvel testsi kanseri öyküsü.
6-Yaş: 15-35 yaş ortası en sık.
7- Irk : Beyaz ırkta siyah ve sarı ırka nazaran 4-5 misli fazla.
Erken teşhiste kişinin muhakkak aralıklarla kendine uygulayacağı testis muayenesi çok değerlidir.
Semptom ve bulgular:
1-Testiste büyüme yahut kitle ( bilhassa ağrısız)
2-Skrotumda yük hissi.
3-Karın yahut kasıkta kaba künt ağrı.
4-Skrotumda ani sıvı toplanması.
5-Göğüslerde büyüme ve hassasiyet.
6-Bel ve sırt ağrısı.
TANI:
1-Fizik muayene ve tıbbi öykü:
2-Ultrasonografik inceleme:
3-Tümör belirteçleri : AFP ve Beta HCG:
Bu bulgularla testis tümörü kuşkusunda inguinal orşiektomi yapılarak testis çıkarılır ve patolojik incelemeye alınır.
Tümör tipi belirlenince tedaviye yönelik evreleme açısından 1- Bilgisayarlı tomografi ( karın ve gerekirse akciğer) 2- Serum tümör belirteçleri testislerin alınmasından muhakkak bir mühlet geçtikten sonra tekrar çalışılır.
Evre 1: Tümör testiste sonludur.
Evre2: Tümör testis dışı karındaki lenf nodlarına yayılmıştır.
Evre3:Tümör bedenin öbür organlarına yayılmıştır , bilhassa akciğer ve karaciğer yayılımı sıktır.
TEDAVi: Tümör tipi ve evresine aşağıdaki tedaviler uygulanabilir.
1-Yakın Takip
2-Cerrahi tedavi ler: İnguinal Orşiektomi (testisin alınması) , retroperitoneal lenf nod diseksiyonu ( karın art duvarındaki büyük arter ve venler etrafındaki lenf nodlarının çıkarılması), özel durumlarda metaztazların çıkarılması.
3-Kemoterapi.
4-Radyoterapi:
5-Yüksek doz kemoterapi ve stem cell ( ana hücre) nakli.