Bazı hastalıklar hastalar için olduğu kadar hekimler içinde can sıkıcıdır. Ürtiker (halk ortasında kurdeşen, dabaz diye anılır ) deride resen ortaya çıkan kaşıntılı kızarıklıklar ve kabarıklıklar olarak tanım edilebilir. Bu deri hastalığının 6 haftadan fazla devam etmesi kronik ürtiker olarak tanım edilir.
Bu hastalar ellerinde kocaman bir evrak, çok sayıda besin ve katkı unsuruna allerjisi olduğuna dair testler ile kapıda belirdiğinde eski hocalarımızın bir kelamı aklıma gelir; kapıdan kronik ürtiker hastası gireceğine keşke bir kaplan girse. Evet, bu kelam abartılı olsa da hastalığın zorluğunu çok hoş yansıtır. Hayati tehlike oluşturmamasına karşın birtakım kanser hastalıkları da dâhil olmak üzere birçok hastalıktan daha çok ömür konforunu bozan bir hastalıktır. Geçmişte birçok besin ve katkı hususlarının suçlandığı bu hastalığın neredeyse %1’i alerjik sebeplere bağlı olarak ortaya çıkmakta ve katkı hususları fakat %1 hastada yakınmaları tetiklemektedir.
Biz hekimler geçmişte birçok gıdayı hastaların menüsünden çıkararak hastalara epey eziyet etmişiz. Orman adamı diyeti tanım edilen pirinç ve et yemeğine her seferinde farklı besinlerin ek edilerek hatalı besinin tespit edildiği yaklaşım biçimi artık kelam konusu bile değildir.
Allerjik bir hastalık olmamasına karşın bir çok hastada IgE olarak tanım edilen allerji tarama testi neden yüksek çıkar? Neden bu hastaların bir kısmı ağrı kesici ilaçları aldığında kızarır? Aslında bu hastalarda ürtikere eşlik eden çok sayıda bildiğimiz yahut bilmediğimiz oto-immün denilen bedenin kendisine karşı allerji geliştirdiğini gösteren yahut iltihabi tepkilerle bağlantılı anormallikler vardır ve bunların en bilineni oto immün tiroid hastalıklarıdır
Otolog serum testi dediğimiz hastanın kendi serumunun hastaya uygulanmasıyla yapılan testte birçok hastanın kendi serumuna karşı tepki geliştiğini görmekteyiz. Hastaya senin aslında kendine allerjin var dediğimizde çaresiz boyunlarını büker bizde bir nebze olsun hatası hastaya atarak rahatlardık. Kliniğimizde yaptığımız çalışmalar da aslında bu testin çok da bedelli olmadığını sağlıklı insanlarda da tepki olabileceğini çok itibarlı tıp mecmualarında yayınladık.
Allerji ilaçlarının lakin hastaların yüzde 50 sinde yakınmaları denetim altına aldığını biliyoruz. Pekala, bu hastalığın tabiatıyla kaybolma ihtimali yok mu? Kronik ürtiker tanısı alan hastaların %80 ‘inde 10 yıl içinde hastalık tabiatıyla kaybolmaktadır (ilk 6 ay içinde %50 si iyileşmekte)
Geldik tekrar başa, alerjik olmayan bir hastalık ve hastaların yarısı mevcut tedaviden yarar görüyor, öteki yarısı sürünecek mi?
Kesinlikle hayır.
Son vakitlerde hayli başarılı yeni ilaçlar piyasaya sürülmüş olup bu ilaçlar allerjistlerin prestijini yükseltmiştir. Sonuç olarak ürtiker hastalarında allerji testlerini allerji uzmanları yapmalı ve gereksiz besin kısıtlamalarından kaçınılmalıdır. Ürtiker hastasıysanız siz tekrar de biyolojik aminler, vazoaktif aminler ve histamin içeren (çilek, kimi balık tipleri, domates, bira, şarap, eski kaşar peyniri gibi) besinlere, sucuk, sosis, salam üzere sodyum nitrat içeren ve sülfit içeren hazır besinlere karşı dikkatli olun.
